Με αυτό τον τίτλο το Υπουργείο Παιδείας εισήγαγε στο Γυμνάσιο μια εβδομάδα που το τρέχον έτος, εστιάζει σε τρεις άξονες: τη διατροφή και την ποιότητα ζωής, την πρόληψη του εθισμού και των εξαρτήσεων και τις έμφυλες ταυτότητες.
Η πρόταση αντιμετωπίστηκε επιφυλακτικά από την ΟΛΜΕ και αρνητικά ο άξονας για τις «έμφυλες ταυτότητες» από κοινωνικές συλλογικότητες με θρησκευτικό προσανατολισμό.
Η πρόταση που υλοποιήθηκε στο σχολείο μου σχετικά με την τρίτη επίμαχη θεματική, ασχολήθηκε με τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν ιστορικά οι γυναίκες επιστήμονες λόγω ακριβώς του φύλου τους.
Η πρόταση που υλοποιήθηκε στο σχολείο μου
Καλημέρα Γιώργο.
Ενδιαφέρον το θέμα που διαπραγματευτήκατε.
Νομίζω θα ήταν ενδιαφέρον να ακούσουμε τις θέσεις των συναδέλφων πάνω στην "θεματικά εβδομάδα".
Εσείς την πραγματοποιήσατε και από ότι αφήνεις να εννοηθεί, μάλλον σε αντίθετη κατεύθυνση από τις "επίσημες αντιδράσεις".
Πέτυχε; Ήταν ένα θετικό βήμα ή μια ευκαιρία να διαλυθεί το σχολείο;
Γιώργο Πολλά πολλά συγχαρητήρια.
Πολύ καλή δουλειά . Έπραξες σοφά.
Πολύ θα ήθελα να μας μεταφέρεις κάποια εντυπωσιάκα συμπεράσματα των μαθητών σου όταν συζήτησες τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου ( από μένα τουλάχίστον δεν ήταν όλα αναμενόμενα ).
Δυονύση.
Ασφαλώς και δεν χρειάζεται να διαλυθεί η όλη εκπαιδευτική διαδικασία για μια βδομάδα.
Ασφαλώς και η προχειρότητα του ελληνικού κράτους έχει ξεπεράσει τα όρια της ανοχής όλων και τα όρια του απλού κνευρισμού .
Οπωσδήποτε έπρεπε να υπάρχει μια βοήθεια σε όλα τα επίπεδα προς εκπαιδευτικούς που θα ήθελαν να προσπαθήσουν.
Τίποτα από όλα αυτά όμως δεν δικαιολογεί την άρνητική στάση των συνδικαλιστικών οργάνων. Ας ξεκινήσουν λοιπόν κάποιοι "ήρωες" και ας βγουν συμπεράσματα για το πως θα οργανωθεί σωστά . Αυτή θα έπρεπε να είναι η φιλοσοφία και των συνδικαλιστικών οργάνων.
Αλήθεια πόσοι και ποιοι ξέρουν την Ιστορία των σχολείων Φρενέ (Freinet ) ; Για όσους δεν το έχουν ξανακούσει μπορούν να θυμηθούν ότι ο Γκούγκλης είναι πάντα ένας καλός φίλος ( και το YouTube επίσης )
Ας θυμηθούμε και ένα έρώτημα μεταπολεμικό : Αν τα Εκπαιδευτικά συστήματα της Ευρώπης δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν ή έστω να μπλοκάρουν σε κάπιοιο στάδιο όλες εκείνες τις εξελίξεις που έφεραν τον Φασισμό, τον Ναζισμό , τον Β παγκόσμιο πόλεμο , το ολοκάυτωμα και … "τις πυρηνικές βόμβες ως τελική λύση" ; …. Μήπως πρέπει να ξαναδούμε τους στόχους και τα μέσα του εκπαιδευτικού συστήματος ;
Καλησπέρα Μήτσο:
Και συ, τέκνον Βρούτε;
Διονύση,
επιφυλάσσομαι να απαντήσω στα κρίσιμα ερωτήματά σου, αναμένοντας τα συμπεράσματα της άτυπης αξιολόγησης που προκάλεσαν για τις επόμενες μέρες οι πιο “ζεστοί” από τους συναδέλφους που υλοποίησαν τη «θεματική εβδομάδα» στο σχολείο μου. Προφανώς θα επανέλθω με σφαιρικότερη άποψη, ελπίζω.
Μήτσο,
θα διαβιβάσω στους μαθητές μου, ιδιαίτερα σ’ αυτούς που μετείχαν ενεργότερα, τη θερμή υποδοχή σου.
Κάποιοι είμαστε μέλη της ΟΛΜΕ και στις ζέστες και στα κρύα. Και όποτε διαφωνούμε με κεντρικές επιλογές της, δεν βγαίνουμε στα κάγκελα γιατί δεν έχουμε ανάγκη από τέτοιου είδους ψυχοθεραπείες ούτε διεκδικούμε τη θέση του βεζίρη, απλά υπερασπιζόμαστε με πρακτικές και όχι με ρητορείες τις απόψεις μας, κυρίως μέσα στις τάξεις. Το ίδιο δεν έκανες και δεν συνεχίζεις να κάνεις και συ;
Το ερωτηματολόγιο αναπτύχθηκε σε τρεις άξονες.
Οι τέσσερεις πρώτες ερωτήσεις υπέβαλαν στην κρίση των μαθητών τα σχολικά στερεότυπα, δηλαδή ότι τα αγόρια τα καταφέρνουν καλύτερα απ’ τα κορίτσια στα Μαθηματικά και τη Φυσική, ενώ το αντίθετο συμβαίνει για τα γλωσσικά μαθήματα, καθώς και ότι τα κορίτσια είναι πιο επιμελή απ’ τ’ αγόρια. Αυτά τα στερεότυπα ενισχύονται και από έρευνες μεγάλης κλίμακας, έχω υπόψη μου σχετικές για τη Φυσική & τα Μαθηματικά. Παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα διερωτήθηκα προκλητικά για το αν στο σχολείο μας πράγματι δεν διακρίνεται διαφοροποίηση αγοριών και κοριτσιών στις σχολικές επιδόσεις ή μήπως στη συνείδηση των μαθητών μου οι επιδόσεις “σχολικού τύπου” δεν αξίζουν ιδιαίτερης αξιολόγησης. Η πλειοψηφία των μαθητών θεώρησαν ότι οι βασικές παράμετροι δεν είναι το φύλο αλλά ο δάσκαλος και η οικογένεια και ιδιαίτερα όταν αυτοί οι δυο παράγοντες θέτουν κανόνες και δείχνουν επιμονή.
Οι επόμενες τέσσερεις ερωτήσεις ενδιαφέρθηκαν για τα κοινωνικά στερεότυπα που θεωρούνται ότι επηρεάζουν την επιστημονική καριέρα των γυναικών (ενδεχόμενη απώλεια της θηλυκότητας, τα “γυναικεία χαρακτηριστικά” ως εφόδια όπως είναι η τάξη, η επιμέλεια και η προσήλωση σε συγκεκριμένους στόχους, η ανάγκη καταβολής μεγαλύτερης προσπάθειας από τις γυναίκες έναντι των ανδρών και το περιβάλλον αποδοχής και εμψύχωσης). Ούτε σ’ αυτόν τον τομέα καταγράφηκε σοβαρή διαφοροποίηση μεταξύ αγοριών και κοριτσιών, παρά τα όσα συντελούνται “εκεί έξω”. Παρουσιάζοντας αυτή την ομάδα των απόψεων, προκάλεσα τους μαθητές να αναλογιστούν πώς αντιλαμβάνονται ότι υποδέχεται η “αγορά” γνωστά τους πρόσωπα σε σχέση με το φύλο τους. Οι μαθητές μου αναφέρθηκαν σε αντανακλάσεις του εικονικού κόσμου, όπου άνδρες και γυναίκες αποτυγχάνουν ή θριαμβεύουν με βάση ικανότητες “χωρίς παρελθόν”, δηλαδή η επίλυση των προκλήσεων αντιμετωπίζεται όχι με βάση στρατηγικές αλλά με “καλές ιδέες” και αποφασιστικότητα.
Στις κρίσιμες δυο τελευταίες ερωτήσεις που διερευνούσαν στάσεις και όχι απλά απόψεις, δηλαδή την επιλογή άνδρα ή γυναίκας ως παιδιάτρου ή χειρουργού, αγόρια και κορίτσια επέλεξαν ως χειρουργό, άνδρα. Εκεί όπου υπήρχε προσωπικό ρίσκο στην επιλογή τους, συμμορφώθηκαν με τις τυπικές κοινωνικές πρακτικές. Προεκτείνοντας τη συζήτηση με την ερώτηση, πώς θα αισθάνονταν στην περίπτωση που ο πιλότος του αεροπλάνου της υποθετικής πτήσης τους αποδεικνυόταν γυναίκα, κορίτσια και αγόρια συμφώνησαν ότι αρχικά θα ένοιωθαν ανασφάλεια. Αιτιολόγησαν την ανασφάλειά τους με την εκτίμηση ότι σε καταστάσεις που εμπεριέχουν μη αναμενόμενο ρίσκο, οι γυναίκες αποδεικνύονται λιγότερο ψύχραιμες από τους άνδρες.
Προφανώς, η συζήτηση υπήρξε τουλάχιστον για μένα ενδιαφέρουσα. Αντιλαμβάνομαι ότι οι μαθητές μου αντιμετωπίζουν το μέλλον τους μέσα από έναν ιδεαλισμό που ακουμπά σε πρότυπα από τον “εικονικό κόσμο” και παράλληλα ενέχει και την ανάγκη για συστηματική καθοδήγηση. Υποθέτω ότι είναι χαμένη μάχη η μετωπική αντιπαράθεση με αυτά τα πρότυπα. Δεν έχω έτοιμες πρακτικές ιδιαιτέρα στα πλαίσια των περιεχομένων που διδάσκω για να οδηγήσω αυτόν το ιδεαλισμό σε εφόδιο για την πραγματική ζωή, όπως εγώ την αντιλαμβάνομαι.
Αναμένω ιδέες, που παρακαλώ να μην συνοδεύονται από την τυπική διεκτραγώδηση της κατάστασης.
Πολύ ενδιαφέρουσα εργασία, Γιώργο, αξίζει να την παρουσιάσω στους μαθητές μου.
Διαβάζοντας χτες τις διαφάνειες στο ppt, θυμάμαι πως πρόσεξα ότι την κλίση στις θετικές επιστήμες κάποιων από τις γυναίκες, που αναφέρετε, την εντόπισε ο πατέρας τους…
Θέτεις επίσης πολύ κομψά την αρνητική αντιμετώπιση του "τρίτου άξονα για τις «έμφυλες ταυτότητες» από κοινωνικές συλλογικότητες με θρησκευτικό προσανατολισμό."
Η δράση θα γίνει στο σχολείο μας την εβδομάδα 8-12 Μαΐου. Δεν ξέρω πόσοι μαθητές θα έρθουν (ελπίζω όλοι), μιας και τοπικοί, πολιτικοί και θρησκευτικοί, "άρχοντες" (λέμε τώρα…) συμβουλεύουν τους γονείς να μην αφήσουν τα παιδιά τους να συμμετέχουν. Δεν ξέρω τι ακριβώς φοβούνται! Μήπως τους πούμε ότι δεν είναι κακό αν είναι ομοφυλόφιλοι; Α πα πα πα…
Πάντως, έχουμε ένα ταλέντο να προκαλούμε εκεί που δεν υπάρχει πρόκληση, δε συμφωνείς;
Και μια ερώτηση, Γιώργο.
Γνωρίζεις ποιος και με ποιον τρόπο θα αξιολογήσει αυτή τη δράση, με σκοπό να ελεγχθεί η επίτευξη των στόχων της και να αποφασιστούν οι βελτιωτικές τροποποιήσεις για την επόμενη χρονιά;
Ελευθερία καλησπέρα,
διαπίστωσα ότι η σχετική εγκύκλιος που περιγράφει τους άξονες της θεματικής εβδομάδας προτείνει την υποπερίπτωση «ομοφοβία & τρανσφοβία στην κοινωνία και στο σχολείο» στους εκπαιδευτικούς και τους γονείς και όχι στους μαθητές μας, αν θα ήθελαν να συμμετάσχουν ως ευρύτερη σχολική κοινότητα στη θεματική εβδομάδα. Επομένως, οι υψηλοί αντιθετικοί τόνοι προέκυψαν “εν ου παικτοίς”.
Αυτή η διαπίστωση με καθοδήγησε να ακολουθήσω ιδίως σ’ αυτό το εκπαιδευτικό εγχείρημα χαμηλούς τόνους, αφού οι ηθελημένες και οι αθέλητες παρανοήσεις που και συ επισημαίνεις μπορούσαν να οδηγήσουν σε άγονες αντιπαραθέσεις και σε ανεπιθύμητο εκπαιδευτικό χάος (trolls τα λένε;).
Ας εστιάσουμε στο περιεχόμενο της παρέμβασης.
Ο Στέφανος Τραχανάς στο ευσύνοπτο και στιλπνό «Μεγάλη επιστήμη, ενδιαφέρουσες ζωές» που μας πρόσφερε στο διαδίκτυο, διαπιστώνει ότι οι πρωταγωνιστές της κβαντικής επανάστασης, υπήρξαν κυρίως γόνοι καθηγητών Πανεπιστημίων ή καθηγητών Μέσης Εκπαίδευσης. Παρόμοια καταγωγή έχουν και οι πρωτοπόρες γυναίκες στην ιστορία της επιστήμης που ανασυγκροτεί η εργασία των μαθητριών μου. Ορθολογική η εκπαίδευση της κόρης του Λόρδου Μπάιρον, από την αριστοκράτισσα μητέρα της για να την αποτρέψει από την ονειρική διαδρομή του πατέρα της. Οι άλλες ηρωίδες του ιστορήματος ενισχύθηκαν από γονείς πανεπιστημιακούς, μορφωμένους αστούς της Κεντρικής Ευρώπης ή φυσικομαθηματικούς καθηγητές Μ.Ε. Τέλος, και για τις γυναίκες επιστήμονες φαίνεται να υπήρξε ευνοϊκό το πολιτισμικό περιβάλλον χαρακτήριζε τους πλούσιους εβραίους της Κεντρικής Ευρώπης των αρχών του 20ου αιώνα. Η εβραία βιοχημικός “Ρόζυ” Φράνκλιν, που συνάντησε την αντίθεση του τραπεζίτη πατέρα της στις επιστημονικές της φιλοδοξίες, αμφισβήτησε ενεργά την εβραϊκή της παράδοση, απαρνούμενη την εβραϊκή θρησκεία.
δεν είμαι έτοιμος να συνεισφέρω. Προφανώς με απασχολεί.
Καλημέρα Γιώργο.
Και τα δικά μου συγχαρητήρια για την πολύ καλή – και χαμηλών τόνων, όπως την χαρακτηρίζεις – εργασία σου. Με εντυπωσίασε η αντίφαση στις απαντήσεις, μεταξύ των πρώτων ομάδων ερωτημάτων και των δύο τελευταίων ερωτήσεων, που δείχνει την σύγκρουση μεταξύ του κόσμου των ιδεών και του κόσμου της πράξης, κάτι που βέβαια το συναντούμε και μεταξύ ενηλίκων. Πώς υποδέχτηκαν οι μαθητές το όλο εγχείρημα; Βρήκες ότι τους κράτησε υψηλό το ενδιαφέρον; Νομίζω ότι τέτοιες δράσεις είναι εξαιρετικά σημαντικές, αν υποστηριχθούν βέβαια κατάλληλα.
Ενδιαφέρον θα είχε να μπορούσαμε να δούμε τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου, σε ένα μεγαλύτερο στατιστικό δείγμα.
Ενδιαφέρον επίσης και το ερώτημα της Ελευθερίας, σχετικά με την αποτίμηση της όλης προσπάθειας. Ελευθερία, αν τελικά παρουσιάσεις την εργασία στο σχολείο σου, θα άξιζε να μνημονεύσεις και τις δικές μας Υπατία και Αγνοδίκη.
Και πάλι μπράβο Γιώργο.
Γειά σου Ελευθερία
.…… με ποιον τρόπο θα αξιολογήσει αυτή τη δράση, με σκοπό να ελεγχθεί η επίτευξη των στόχων της και να αποφασιστούν οι βελτιωτικές τροποποιήσεις για την επόμενη χρονιά;
Ρε λες να συνέβησαν τέτοιες κοσμοϊστορικές αλλαγές ;… και δεν με ειδοποίησαν ;
Πάντως αν μάθεις κάτι Μήτσο, ρίξε ένα τηλεφώνημα και προς τα εδώ
Καλησπέρα,
Απόψε είμαι σε θέση να μεταφέρω συνοπτικά τα αποτελέσματα της άτυπης γραπτής αξιολόγησης της «Θεματικής Εβδομάδας» στο σχολείο μου.
Σημαντικός αριθμός μαθητών, πάντως κάτω απ’ τους μισούς, είχαν ενημερωθεί για την διεξαγωγή της «Θεματικής Εβδομάδας», κυρίως από τους γονείς τους.
Από τους τρεις άξονες που εξελίχθηκαν (Διατροφή, Έμφυλες Ταυτότητες & Πρόληψη – Εθισμός) η τελευταία (Πρόληψη – Εθισμός) επιλέχθηκε ως η πιο ενδιαφέρουσα από τους μαθητές μας με πενταπλάσιους ψήφους σε σχέση με τις άλλες δυο.
Δεν καταγράφεται ιδιαίτερη προτίμηση μεταξύ εξωτερικών επιμορφωτών και καθηγητών του σχολείου.
Οι μαθητές εκτίμησαν ως θετικά στοιχεία του προγράμματος, κυρίως την ενασχόληση με θέματα εκτός του σχολικού πλαισίου και η επιθυμία τους είναι να επαναληφθεί την επόμενη σχολική χρονιά.
Τα θέματα που θα τους ενδιέφεραν για την επόμενη διεξαγωγή είναι οι σχέσεις μεταξύ φίλων και μεταξύ των δυο φύλων.
Οι καθηγητές επισήμαναν, όπως υπέθεσε ο Μήτσος, την έλλειψη καθοδήγησης και την γραφειοκρατική “λάντζα” που απαιτήθηκε, αλλά και τη δυσλειτουργία που προκύπτει όταν η σχολική διαδικασία βγαίνει από την καθορισμένη ροή της, όπως υπέθεσε ο Διονύσης.
Όπως περιέγραψα και προηγουμένως Αποστόλη, παρά το ότι δεν “έχασα” τους μαθητές στη διάρκεια της παρέμβασης που σχεδιάσαμε, η παρέμβασή μας δεν ήταν δημοφιλής.
Και μεταξύ των καθηγητών, υπάρχει διάθεση για επανάληψη του προγράμματος.
Η αξιολόγηση έγινε εθελοντικά, για να “ξέρουμε πού πάμε”.
ΓΙΏΡΓΟ ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ και καλησπέρα σε όλους
Με μεγάλη χρονική καθυστέρηση κατάφερα να δω την ομαδική δουλειά σας για την θεματική εβδομάδα και θα χωρίσω την προσέγγιση μου σε δύο τμήματα:
1. την ίδια την εργασία που είναι ενδιαφέρουσα και έχει πολλά στοιχεία προς συζήτηση, είναι πλήρης γιατί αναδεικνύει τα στερεότυπα για τις γυναίκες-επιστήμονες και συνοδεύεται απο ένα ενδιαφέρον ερωτηματολόγιο με σχεδόν "ιδανικές απαντήσεις" από αγόρια και κορίτσια, οι οποίες κατά τη γνώμη μου απέχουν πολύ από την απεικόνιση της πραγματικότητας και της καθημερινότητας των γυναικών
και
2. την ίδια τη θεματική εβδομάδα για την αξία της οποίας διατηρώ πολλές αμφιβολίες. Έχω πει πολλές φορές με αφορμή άσχετα με την οργάνωση του σχολικού χρόνου, ότι όταν κάτι αντιμετωπίζεται αποκομμένο απο το ζωτικό του χώρο δεν είναι πράξη, αλλα μνημόσυνο. Έτσι η ημέρα της γυναίκας δεν περιποιεί τιμή κατα τη γνώμη μου στις γυναίκες, αλλά υπενθύμιση της "αναπηρίας" που τους προσάπτουν και με την ίδια έννοια οι θεματικές εβδομάδες είναι ίσως το μνημόσυνο ενός εκπαιδευτικού συστήματος που αφού δεν μπορεί να αναδιατάξει το εννοιολογικό πλαίσιο των εκπαιδευόμενων με ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, δηλαδή συστηματική οργάνωση της σκέψης τους και των κανόνων που διέπουν την φυσική και κοινωνική πραγματικότητα, μετατρέπει το σχολείο σε πάνελ όπου ειδικοί και μη ειδικοί λένε τη γνώμη τους και η εικόνα επικυριαρχεί. Η ίδια εξαιρετική εργασία, θα μπορούσε να ενταχθεί στο πλαίσιο μαθημάτων με συγκεκριμένο περιεχόμενο, όπως η ανακάλυψη των χημικών στοιχείων ή της δομής του DNA (χημεία) και ο ρόλος της γυναίκας στην κοινωνία και την επιστήμη στην πολιτική παιδεία και να μην αποτελεί νησίδα ξεκομμένη απο την εκπαιδευτική διαδικασία.
ΜΠΟΡΕΙ ΟΜΩς ΑΠΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΜΕΓΑΛΩΝΩ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΜΑΙ ΤΟΣΟ ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΤΙς ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ, ΕΠΙΖΗΤΩΝΤΑΣ ΚΑΘΑΡΟ ΛΟΓΟ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΓΝΩΣΗ