Υλικό Φυσικής – Χημείας

Η πρώτη στον κόσμο βιομηχανική ομάδα που απορροφά διοξείδιο του άνθρακα απευθείας από την ατμόσφαιρα, μόλις τέθηκε σε λειτουργία στην Ελβετία. Το γεγονός αναμένεται να αναζωπυρώσει το δημόσιο διάλογο –και την επιστημονική διαμάχη- κατά πόσο η συγκεκριμένη τεχνολογία μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη συγκράτηση της κλιματικής αλλαγής.

Το εργοστάσιο της Climeworks AG κοντά στη Ζυρίχη είναι το πρώτο που αφαιρεί άμεσα το διοξείδιο από τον αέρα και μετά το πουλάει σεενδιαφερόμενους αγοραστές. Η μονάδα, σύμφωνα με το «Science», μπορεί να αποσπάσει περίπου 900 τόνους διοξειδίου από την ατμόσφαιρα σε ετήσια βάση, ποσότητα που ισοδυναμεί με τις εξατμίσεις 200 αυτοκινήτων. Είναι αξιοσημείωτο ότι το αφαιρούμενο «αέριο του θερμοκηπίου» καταλήγει μέσω υπόγειου αγωγού σε πραγματικά θερμοκήπια της εταιρείας Gebruder Meier Primanatura AG, όπου χρησιμοποιείται για την αναγκαία άνοδο της θερμοκρασίας και την καλλιέργεια λαχανικών όπως ντοματών και αγγουριών.

Αν και η αφαιρούμενη από τον αέρα ποσότητα διοξειδίου δεν είναι μεγάλη, σύμφωνα με την Climeworks αποτελεί ένα πρώτο βήμα για το φιλόδοξο στόχο της να «ρουφήξει» το 1% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου μέσω μονάδων τέτοιας τεχνολογίας ανά τον κόσμο. Βέβαια, για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να κατασκευασθούν περίπου 250.000 παρόμοια εργοστάσια, πράγμα όχι εύκολο (ειδικά μετά την απόφαση του Τραμπ για απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή…).

Οι οραματιστές ιδρυτές της Climeworks (που δημιουργήθηκε το 2009, όταν ακόμη ήσαν μεταδιδακτορικές ερευνητές) ευελπιστούν ότι το αφαιρούμενο διοξείδιο θα βρει μια πληθώρα χρήσεων πέρα από τα αγροτικά θερμοήπια, όπως στη βιομηχανία ποτών για την παραγωγή αναψυκτικών με ανθρακικό. Η πρώτη μονάδα θα λειτουργήσει πιλοτικά για τρία χρόνια, ώστε να εξαχθούν τα κατάλληλα συμπεράσματα και να γίνουν οι αναγκαίες προσαρμογές, προκειμένου η τεχνολογία να αξιοποιηθεί σε μεγαλύτερα εργοστάσια.

Δεν λείπουν όμως οι -ουκ ολίγοι- επικριτές, που αντιτείνουν ότι αντί να απελευθερώνεται όλο αυτό το διοξείδιο στον αέρα και μετά να «τρέχουμε» να το ξανααπορροφήσουμε, θα ήταν πολύ καλύτερα αν λειτουργούσαμε προληπτικά στην πηγή του προβλήματος, έτσι ώστε εξ αρχής -π.χ. με τις κατάλληλες τεχνολογίες στα εργοστάσια που δουλεύουν με ορυκτά καύσιμα και στις μηχανές των οχημάτων- να μην εκπέμπεται το διοξείδιο στην ατμόσφαιρα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των επικριτών, η τεχνολογία της εκ των υστέρων αφαίρεσης του διοξειδίου έχει συνολικό κόστος περίπου 1.000 δολαρίων ανά τόνο αερίου, περίπου δεκαπλάσιο σε σχέση με το κόστος των τεχνολογιών πρόληψης της εκπομπής.

Οι υπέρμαχοι της τεχνολογίας αντιτείνουν όμως ότι είναι θέμα χρόνου να πέσει το κόστος της τεχνολογίας απορρόφησης διοξειδίου από τον αέρα. Μέχρι στιγμής η ίδια η Climeworks δεν έχει δώσει αναλυτικά στοιχεία για το κόστος λειτουργίας της, αλλά δήλωσε ότι ενισχύεται χρηματοδοτικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Ενέργειας.

 

ΑΠΕ-ΜΠΕ