Τα σημερινά δεκαοκτάχρονα αγόρια ή κορίτσια είναι εξίσου «ανώριμα» με τους δεκαπεντάχρονους εφήβους το 1976. Σε αυτό το εντυπωσιακό συμπέρασμα κατέληξε πολυετής έρευνα στις ΗΠΑ, η οποία δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στο ειδικό περιοδικό «Child Development».
Οι ερευνητές που την υπογράφουν ανέλυσαν στις ΗΠΑ τις τυπικές αντιδράσεις ενηλικίωσης 8,4 εκατομμυρίων εφήβων (ηλικίας από 13 έως 19 ετών) τα τελευταία 40 χρόνια. Συγκεκριμένα, μελέτησαν εκείνη την εφηβική συμπεριφορά που σηματοδοτεί το πέρασμα στην ενηλικίωση: πρώτες ερωτικές εμπειρίες, κατανάλωση αλκοόλ, οδήγηση αυτοκινήτων κ.ά.
Το σύνδρομο του Πίτερ Παν
«Από το 2000 και μετά γίναμε μάρτυρες μιας συνεχούς μείωσης του αριθμού των εφήβων που στη ζωή τους κάνουν πράγματα που θεωρούνται προγύμναση για την είσοδό τους στην ενηλικίωση. Γύρω στο 2010, οι περισσότεροι έφηβοι ηλικίας 17-18 χρόνων έβγαιναν για ερωτικά ραντεβού λιγότερο απ’ ό,τι έκαναν οι 15-16 χρόνων τη δεκαετία του 1990. Επίσης, ενώ το 1991 το 54% των 17χρονων είχε κάποια ερωτική εμπειρία, το 2015 το αντίστοιχο ποσοστό έπεσε στο 41%. Οι σημερινοί 18χρονοι είναι σαν τους 15χρονους του χθες και οι σημερινοί 25χρονοι είναι σαν τους 18χρονους του χθες», όπως είπε η Jean Twenge, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο San Diego, η οποία διηύθυνε αυτή την εκτενή έρευνα.
Αυτή η τάση επιβράδυνσης της ενηλικίωσης δεν αφορά μόνο τις πρώτες ερωτικές εμπειρίες αλλά σχεδόν όλες τις αντιδράσεις και, απ’ ό,τι φαίνεται, είναι ανεξάρτητη από το φύλο. «Εξετάσαμε διάφορες υποθέσεις, όπως π.χ. την επιρροή του Διαδικτύου, όπως το γεγονός ότι σήμερα οι έφηβοι βρίσκονται στο Ιντερνετ περισσότερο χρόνο από το παρελθόν, συνεπώς δεν έχουν ώρες για να βγουν και να κάνουν πράγματα εκτός σπιτιού. Ομως, το Web δεν μπορεί να είναι η μοναδική εξήγηση, γιατί αυτή η τάση εκδηλώθηκε πριν από την απαρχή της μαζικής χρήσης του Διαδικτύου», υποστηρίζει η δρ J. Twenge. Πιο πειστική ερμηνεία, σύμφωνα με του ειδικούς που συμμετείχαν σε αυτή την έρευνα, είναι η θεωρία «Ζωή-Ιστορία» (Life History) της εξελικτικής Ψυχολογίας, η οποία διατείνεται ότι όσοι έφηβοι μεγαλώνουν σε ευκατάστατο οικογενειακό περιβάλλον δεν βιάζονται να μεγαλώσουν σε σχέση με όσους περνούν εφηβική ζωή με στερήσεις και στενοχώριες.
Οταν το μέλλον είναι αβέβαιο και τα οικογενειακά μέσα πενιχρά, οι νέοι άνθρωποι έχουν ένα ισχυρό κίνητρο για να επιταχύνουν το πέρασμα στην ενηλικίωση, να φύγουν από το σπίτι και παρά τις δυσκολίες να αναζητήσουν καλύτερη ζωή. Ενα άτομο που ήδη από την εφηβική ηλικία υποχρεώνεται να αναλάβει ευθύνες και έγνοιες ενηλίκου είναι πολύ πιο πιθανό να έχει ταχύτερη ανάπτυξη.
Αντίθετα, τα παιδιά των πιο εύπορων οικογενειών τείνουν να αναβάλλουν, επ’ αόριστον, την είσοδό τους στην ενήλικη ζωή. Μια σαφής επιβεβαίωση της καθοριστικής σημασίας των κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών στην επαναρρύθμιση του ανθρώπινου βιολογικού ρολογιού.