Origin, Dan Brown, Δεκέμβρης 2017
Ποιος είναι
Γεννήθηκε το 1964. Ο πατέρας του ήταν μαθηματικός και αγνωστικιστής. Τον ώθησε να αγαπήσει την επίλυση νοητικών γρίφων. Η ένθεη μητέρα του, δασκάλα μουσικής, του έμαθε πιάνο και χορωδιακό τραγούδι.
Σπούδασε Αγγλική και Ισπανική φιλολογία.
Ξεκίνησε ως συνθέτης παιδικών τραγουδιών, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, την οποία όμως κατέκτησε ως μυθιστοριογράφος-θρίλερ που εμπλέκουν τους συμβολισμούς των έργων τέχνης, τις ακραίες εκφράσεις της Καθολικής Εκκλησίας και την επιστημονική μελλοντολογία.
Τι κρατώ
Το Origin (Καταγωγή), αναπτύσσει τον αγνωστικισμό του Χόκινγκ και τη δυστοπική πρόβλεψή του για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης στο πλαίσιο της Δαρβίνειας Εξέλιξης. Ο δραματικός ήρωας του Origin, ένας τεχνογιάπης με επίγνωση επικείμενου θανάτου λόγω ανίατης ασθένειας και με εργαλείο έναν κβαντικό υπερυπολογιστή, προσομοιάζει το πείραμα της αρχέγονης σούπας των Miller-Urey. Η μυθιστορηματική προσομοίωση λαμβάνει υπόψη της και την εικασία του Jeremy England, ότι η ζωή αποτελεί μηχανισμό τοπικής οργάνωσης που διευκολύνει την αύξηση της εντροπίας του κόσμου.
Το πείραμα Miller-Urey (1952) δεν είχε αποδώσει αξιοποιήσιμα αποτελέσματα για τη Δαρβίνεια Εξέλιξη. Προέκυψαν όμως κατά την επαναξιολόγησή του (2008), βάσιμες ενδείξεις ότι απαιτείτο χρόνος ανάλογος του ιστορικού χρόνου που υποθέτει η Βιολογία για την εξέλιξη των πρώτων ειδών. Το μοντέλο που “έτρεξε” ο κβαντικός υπερυπολογιστής, εξασφάλισε προσομοιωτική συστολή του χρόνου και προέβλεψε τη δημιουργία νουκλεϊκών οξέων, που αποτελούν τεκμήριο για τη δημιουργία της ζωής από ανόργανη ύλη, χωρίς μεταφυσική παρέμβαση.
Γιατί να το διαβάσεις
Γιατί χαλαρώνεις διαβάζοντας βιβλία-θρίλερ που εμπλέκουν στην αφήγηση θέματα επιστήμης και τεχνολογίας.
Γιατί αγαπάς να αντιμετωπίζεις γρίφους και κρυμμένους κώδικες σε έργα τέχνης και στα password των υπολογιστών.
Για να διαπιστώσεις από πρώτο χέρι τους τρόπους διαπραγμάτευσης των μελλοντολογικών απόψεων του Χόκινγκ μέσα από λαϊκά μυθιστορήματα ευρείας απήχησης. Και δεν προκρίνονται οι μετασχηματισμοί που ίσως υπέθετες.
Στο Origin, ο ήρωας και ο κβαντικός υπερυπολογιστής του, διεγείροντας το ενδιαφέρον του παγκόσμιου διαδικτυακού κοινού με fake news, δημοσιοποιούν την άποψη ότι ο θρίαμβος της Δαρβίνειας Εξέλιξης, σηματοδοτεί την απόλυτη παρακμή των Θρησκειών. Και ως τυπικό λαϊκό αφήγημα προβλέπει για την προηγούμενη «ύβρη» μια εύπεπτη «αυτοκάθαρση».
Από ποιόν να το κρύψεις
Απ’ αυτούς που απολαμβάνουν τα θρίλερ αποκλειστικά στον κινηματογράφο. Αυτοί δεν θ’ αργήσουν να “κατεβάσουν” την σχετική με το βιβλίο ταινία, πάντα με πρωταγωνιστή τον αγέραστο καθηγητή Ρόμπερτ Λάνγκτον.
Από εκείνους που δεν αρκούνται στην εύκολη διαχείριση θεμάτων που σχετίζονται με την επιστήμη, την τεχνητή νοημοσύνη και τις μεταφυσικές αντιλήψεις. Ο καθηγητής Λάνγκτον (alter ego του συγγραφέα) αποδίδει τυχαιότητα μόνο σε φυσικές κανονικότητες όπως οι κυκλικοί ρυτιδισμοί στην επιφάνεια του νερού, ενώ αντιμετωπίζει τελεολογικά τους θεμελιώδεις φυσικούς νόμους. Οι φυσικοί νόμοι επειδή κωδικοποιούν πληροφορίες με νόημα αποκλίνουν απ’ το τυχαίο και γι’ αυτό θα πρέπει να εξυπηρετούν κάποιον μεταφυσικό σκοπό. Το αφήγημα, παρακάμπτει ότι οι γενικοί νόμοι της επιστήμης, επανακαθορίζονται όποτε σκοντάφτουν σε καινούργια ανυπότακτα φαινόμενα, ενώ η αντίστοιχη μέθοδος όταν εφαρμόζεται σε μεταφυσικά δόγματα εκλαμβάνεται ως προδοσία.
Τα προηγούμενα σε 31 διαφάνειες.
8 σχόλια στο “Origin, Dan Brown, σε 31 διαφάνειες”
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.
Γιώργο, μια απορία:
Η πιθανότητα να συγκρουσθούν δύο μόρια ιδανικού αερίου σχετίζεται με την πυκνότητά τους, τις διαστάσεις τους, τη θερμοκρασία. Το να συγκρουστούν τρία μόρια ελαττώνει δραστικά την πιθανότητα.
Πώς πρέπει να φανταζόμαστε τα αμινοξέα; μόρια ιδανικού αερίου ή μπαλίτσες που κινούνται νωχελικά σε υγρό;
Πώς προκύπτουν οι χρονικές κλίμακες που αναφέρονται (ιστορικός χρόνος, δηλ 10000 έτη) για τη δημιουργία ζωής; Το πρόβλημα που ανακύπτει είναι "το πολύ απίθανο" να συνευρεθούν τα αμινοξέα που θα κάνουν την πρωτεΐνη. Η πιθανότητα που βρίσκεται είναι πρακτικά μηδέν. Τι μηχανισμοί χρησιμοποιούνται από τον υπερυπολογιστή στο Origin ώστε να δημιουργείται από αμινοξέα ζωή σε λίγες χιλιάδες χρόνια;
Όμως:
1 Στο βιβλίο (είναι ενοχλητική η αναφορά σε βιβλία όταν κάτι δεν μπορούμε να το πούμε εμείς με απλά λόγια) "Σύμπαν, κοσμική ζωική δύναμη" ο Fred Hoyle ισχυρίζεται, με πολύ πειστικά επιχειρήματα, ότι η ζωή είναι παντού.
Το τελικό συμπέρασμά του απέχει πολύ από τις θέσεις του Origin. Είναι αξιοπρόσεκτο ότι η σχετική άποψη του Hoyle δεν έχει γίνει ευρέως αποδεκτή. Ίσως δεν άντεξε σε περεταίρω έλεγχο.
2 Όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση μη θερμοδυναμικής ισορροπίας, οι δημιουργούμενες δομές αυξάνουν την πιθανότητα συνάντησης των μορίων και η δημιουργία μιας πρωτεΐνης ίσως να είναι εφικτή μέσα δε λίγο χρόνο.
Στο βιβλίο του Progogine "Το τέλος της βεβαιότητας" αναπτύσσεται η σχετική θεωρία και το πολύ φιλόδοξο σχέδιο της "ξαναγραφής" της φυσικής, όπου ο χρόνος θα είναι ο μη αντιστρεπτός θερμοδυναμικός χρόνος.
Είναι αξιοπρόδεκτο ότι η σχετική θεωρία του Progozine δεν έχει γίνει ευρέως αποδεκτή. Ίσως δεν άντεξε σε περεταίρω έλεγχο.
3 Είναι πολύ ενδιαφέρον ένα παιχνίδι (το Life του Conway) όπου αφήνουμε σε μια σκακιέρα μικρά φανταστικά όντα, εφοδιασμένα με κάποιες απλές εντολές, να κινηθούν στις δύο διαστάσεις. Από τις αναρίθμητες εντολές ελάχιστες μόνο δίνουν στη συνέχεια δομή. (Αυτή η περιγραφή λέγεται automata και δίνει ικανοποιητικές προβλέψεις για πολύπλοκα συστήματα.)
(ΥΓ ο χαρακτηρισμός "ένθεη" για τη μητέρα του συγγραφέα, μάλλον άστοχος)
Δημήτρη καλησπέρα,
δεν είχα τον θεό μου όταν χρησιμοποίησα τον όρο «ένθεη» για την μητέρα του Dan Brown. Παρακαλώ να αντικατασταθεί από τον όρο «πιστή».
Σχετικά με την μυθιστορηματική προσομοίωση της “κοσμικής σούπας” στον φανταστικό κβαντικό υπολογιστή E-Wave, τα ατομικά σωματίδια κινούνται στο νερό και σχηματίζονται δομές νουκλεϊκών οξέων μετά από «εκατομμύρια χρόνια» πραγματικού χρόνου.
Οι υποθέσεις των Hoyle και Prigogine και το game of Life, που παρέθεσες ως τεκμήρια του ανέφικτου της τυχαίας δημιουργίας ζωής, δεν στάθηκαν εμπόδιο στην αφήγηση του Origin να θεωρήσει ότι θα μπορούσε να συντελεστεί ένα σχετικό πείραμα. Αλλά, ακόμα και τότε ο Dan Brown εκτιμά ότι δεν αμφισβητείται η μεταφυσική θεώρηση της ζωής.
Ίσως για τον τελευταίο λόγο η άποψη για το Origin στο YouTube και από θρησκευόμενους αγορητές, είναι θετική (Agora – A Catholic Book Review).
Σε ευχαριστώ πολύ για τις εύστοχες υποδείξεις, για τα τεκμήρια που παρέθεσες και για την προσοχή σου!
Καλησπέρα Γιώργο
Εκπληκτική παρουσίαση του βιβλίου (επαγγελματική )
Για να πω κάτι θεωρώ πως πρώτα έχω υποχρέωση να διαβάσω το βιβλίο.
Και με έπεισες ότι πρέπει να το διαβάσω.
(Ο "κώδικας Ντα Βίντσι μου άρεσε ως βιβλίο και βρήκα και την ταινία όχι κακή αν και θέματα που άπτονται του θρησκεύεσθαι δεν με συγκινούν εύκολα . Αντίθετα στους "πεφωτισμένοους" … με δυσκολία έφτασα στην τελευταία σελίδα …
… οπότε δεν ενδιαφέρθηκα για τα υπόλοιπα Π.χ. ψηφιακό οχυρό , αρκτικός κύκλος , χαμένο σύμβολο… )
Πάντως τα ερωτήματα από που ερχόμαστε και που πάμε δεν είναι ερωτήματα πιστών αλλά φιλοσόφων … Οι πυθαγόριοι π.χ. όπως και όλα τα ρεύματα που έθρεψαν τις σύγχρονες θρησκείες ήταν σχολές κοινωνικοποίησης και τρόπου ζωής , πρόσφεραν ασφάλεια αυστηρών νόμων και κανόνων , αίσθημα δύναμης μέσω επαναλαμβανόμενων τελετουργικών … και μείγματα παρηγορίας και ομαδικής ψυχοθεραπείας με συνεχείς επικλήσεις της αιωνιότητας … Αλλά σε καμιά περίπτωση δεν προσφέρουν απαντήσεις φιλοσοφικές ούτε κερδίζουν πιστούς μέσω ερμηνευτικών σχημάτων και θεωριών .
Μήτσο καλημέρα,
Η αρμοδιότητα διαχείρισης του ερωτήματος από που ερχόμαστε και που πάμε είναι ρευστή στη δημόσια σφαίρα. Τις απαντήσεις διεκδικούν ταυτόχρονα θρησκεία και επιστήμη με μεθοδολογικό διάμεσο την φιλοσοφία.
Παραθέτω δυο απόψεις που επιχειρούν να εξειδικεύσουν την θρησκευτική και την επιστημονική άποψη, με τη μορφή πολεμικής ως προς την αντίθετη άποψη και την τοποθέτηση του γνωστού θεολόγου Μάριου Μπέγζου «Η αποδοχή της Θεωρίας της Εξέλιξης από την σύγχρονη ελληνική θεολογία», που με ιστορικά επιχειρήματα επιχειρεί να γεφυρώσει τη διάσταση.
Ποια από τις τρεις πετυχαίνει διείσδυση σε ευρύ κοινό; Υποθέτω καμία. Οι δύο πολεμικές θεωρώ ότι περιορίζονται στο να ενισχύσουν την επιχειρηματολογία των οπαδών της θρησκευτικής ή της θετικιστικής άποψης για το ζήτημα. Η τρίτη, επιδιώκει να περιγράψει την εξέλιξη ως θεωρία ανεκτή στα πλαίσια της σύγχρονης Εκκλησίας και επομένως στέκεται στο περιθώριο της αντιπαράθεσης.
Αντίθετα, προσωπικότητες-μύθοι όπως ο Χόκινγκ, που κατόρθωσε να αποτελέσει στοιχείο της παγκόσμιας λαϊκής κουλτούρας ή λαϊκά αναγνώσματα όπως το Origin, δρουν υποδόρια και γι’ αυτό ασκούν μεγαλύτερη επίδραση σε ευρύτερες μάζες, υπερκεράζοντας τα όρια των ιδεολογικών φραγμάτων.
Αξίζει επομένως να δείξουμε ενδιαφέρον στους τρόπους και τα περιεχόμενα που διαπραγματεύονται.
Διόρθωση αναφοράς: η πολεμική του επιστημονικού λόγου
Διόρθωση,
Μάριος Μπέγζος εδώ
Με έπεισες να πάρω το βιβλίο στις διακοπές μου Γιώργο. Έχω διαβάσει τα περισσότερα βιβλία του Μπραουν και είναι ό,τι καλύτερο για χαλάρωση. Καλό Πάσχα
Τίνα,
εύχομαι να απολαύσεις το ανάγνωσμα και να βοηθήσει ο πασχαλιάτικος καιρός για βουτιές σε αλμυρά νερά.
Παρεμπιπτόντως, να επισημάνω ότι το Origin δεν διαφοροποιεί την αβιογένεση από την Δαρβίνεια Εξέλιξη. Η Μεγάλη Έκρηξη, η Αβιογένεση και η Δαρβίνεια Εξέλιξη συγκροτούν το επιστημονικό αφήγημα της εποχής μας και τη μυθοπλασία του Origin, αποτελούν όμως ανεξάρτητα κομμάτια γνώσης.