Ένα διαγώνισμα στα κεφάλαια της Θερμοχημείας και της Χημικής Κινητικής για τους μαθητές Γ Λυκείου που θα εξεταστούν στην νέα ύλη.
Το διαγώνισμα είναι διαθέσιμο εδώ.
Σύντομες ενδεικτικές απαντήσεις βρίσκονται εδώ .
Καλή σχολική χρονιά.
Μπαλτζόπουλος Αντώνης
Μπόκαρης Τάσος
Παπαγεωργίου Δημήτρης
Πέτσιος Ερρίκος
Τσαφόγιαννος Ηλίας
Χαρκοπλιάς Κώστας
Τι φοβερή σύνθεση ομάδας είναι αυτή!!!
Πολύ πλήρες διαγώνισμα και πυρηνική σύνθεση ! Μπράβο!
Στο Δ2α το σωστό είναι <<στιγμιαία ταχύτητα κατανάλωσης>> αντί για <<στιγμιαία αντίδραση>>
Καλή χρονιά κι από μένα!
Έλυσα σχεδόν όλο το διαγώνισμα που ετοιμάσατε.
Πραγματικά ήταν πολύ καλό. Από αυτή την ομάδα δεν περίμενα κάτι λιγότερο. Εξέταζε τα πάντα που μπορούν να ερωτηθούν οι μαθητές στα 2 αυτά κεφάλαια.
Έχω μόνο 2 παρατηρήσεις.
Στο Α1 πρέπει οι μαθητές να γνωρίζουν ότι οι αντιδράσεις εξουδετέρωσης και προσθήκης είναι εξώθερμες;
Στο Δ2.στ. η εκφώνηση με προβλημάτισε. Αναφέρετε: «Να βρεθεί η μεταβολή στη μάζα του αντιδρώντος συστήματος στο χρονικό διάστημα 0 – 10 s». Φοβάμαι ότι οι μαθητές θα καταλάβουν μεταβολή στη μάζα των αντιδρώντων από την αρχή ως τα 10 s. Μήπως έπρεπε να αναφέρετε τη μεταβολή στη μάζα του συνολικού συστήματος σε αυτό το χρονικό διάστημα;
Καλησπέρα Αντώνη ,
Ας αρχίσω με τα "εύκολα".
Σχετικά με την "μεταβολή στη μάζα των αντιδρώντων" ή καλύτερα σχετικά με μέτρηση της μάζας του αντιδρώντος συστήματος. Αποφασίσαμε να υιοθετήσουμε αυτούσια την έκφραση που χρησιμοποιεί το επεξηγηματικό παράθεμα του παραδείγματος της σελίδας 75 μιας που αναφέρεται ως έκφραση στο σχολικό βιβλίο ( καλώς ή κακώς )
Χωρίς να έχουμε στοιχεία ποια θα είναι τα προτεινόμενα πειράματα, εκτιμούμε ότι θα μπορούσε να είναι ένα από αυτά και για αυτό τον λόγο χρησιμοποιήσαμε την συγκεκριμένη έκφραση στο διαγώνισμα. Εκτιμούμε ότι προς αυτήν την κατεύθυνση θα κινηθεί το πειραματικό μέρος της χημικής κινητικής ( δεν μπορούμε να φανταστούμε ούτε μέτρηση πίεσης ούτε κάτι άλλο ).
Σχετικά με το πρόσημο της αντίδρασης προσθήκης σε οργανικές ενώσεις χρησιμοποιήσαμε το σχόλιο της σελίδας 279 του σχολικού βιβλίου.
Είναι μια απλή παρατήρηση που όλοι μας έχουμε εντάξει στην διδασκαλία μας χωρίς να περιμένουμε να φτάσουμε στην οργανική για να κάνουμε την αναφορά της ( προφανώς δεν έχουμε μιλήσει ακόμα για ενδόθερμους ιοντισμούς ).
Ας πάμε στα "δύσκολα" …
Το ΔΗ της αντίδρασης εξουδετέρωσης μας απασχόλησε πάρα ( μα πάρα πάρα ) πολύ. Η εκτίμηση μας είναι πρέπει να διδαχθεί και ότι πάνω σε αυτό θα στηριχθεί το πειραματικό μέρος της ενότητας της θερμοχημείας ( κυρίως ποιοτικά , μιας που εκτιμούμε ότι δεν υπάρχουν θερμοδόμετρα στα σχολεία για ποσοτική εύρεση του Q ). Δεν σου κρύβουμε ότι περιμέναμε περισσότερες ενστάσεις για το ερώτημα πολλαπλής Α1 αλλά φαίνεται ότι ο κόσμος περιμένει με αγωνία τις οδηγίες στα περί τάσης ατμών παρά για το δεδομένο του πρόσημου του ΔΗ της αντίδρασης εξουδετέρωσης. ( μάλλον με το δίκιο του … 16/9 σήμερα )
Από την άλλη δεν είμαστε δογματικοί και εάν δούμε ότι στα προτεινόμενα πειράματα στην ενότητα της θερμοχημείας δεν βασίζεται στην αντίδραση εξουδετέρωσης , ( προφανώς ) θα το αφαιρέσουμε.
Αλλά για το πειραματικό μέρος της ύλης , αναμένουμε επίσημες οδηγίες αλλά και την δική σου εκτίμηση .
Καλημέρα σε όλους.
Όσο αφορά τη μάζα του αντιδρώντος συστήματος καταλαβαίνω ότι υιοθετήσατε μια έκφραση του σχολικού βιβλίου. Πάντως εμένα δεν μου αρέσει ως έκφραση. Δηλαδή, αν κάποιος ζητήσει από κάποιον μαθητή (και από εμένα) να υπολογίσει τη μάζα του αντιδρώντος συστήματος; Αυτός πρέπει να βρει τη συνολική μάζα αντιδρώντων και ορισμένων προϊόντων τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή; Κατά τη γνώμη μου πρέπει να αναφερόμαστε στο συνολικό σύστημα τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Το συγκεκριμένο πείραμα που έχει το σχολικό είναι πολύ δύσκολο (αδύνατο!!!) να πραγματοποιηθεί καθώς απαιτείται καταλύτης για τη διάσπαση του υπεροξειδίου. Επίσης, οι ζυγοί που έχουμε στο σχολείο μπορούν να ζυγίσουν μέχρι 200 g. Οπότε, φανταστείτε ότι συνολικά τα υαλικά και τα αντιδραστήρια πρέπει να έχουν μάζα μέχρι 200 g. Το σχολικό βιβλίο έχει ένδειξη στο ζυγό 1246,050 g!!!
Αντίθετα, όσο και αν σου φαίνεται παράξενο στο σχολικό εργαστήριο έχουμε αισθητήρα πίεσης. Στο ΕΚΦΕ των Αγίων Αναργύρων πραγματοποιήσαμε πείραμα κινητικής με αισθητήρα πίεσης. Μάλιστα έχουμε λογισμικό που μετατρέπει τις τιμές πίεσης σε συγκέντρωση (πολύ εύκολοι υπολογισμοί). Βλέπεις στον υπολογιστή (προτζέκτορα) μια απίστευτη καμπύλη αντίδρασης να δημιουργείται μπροστά στα μάτια σου.
Σχετικά με το γεγονός ότι οι αντιδράσεις προσθήκης είναι γενικά εξώθερμες συμφωνώ ότι αν κάποιος έχει διδάξει αυτή την παρατήρηση που βρίσκεται στο τελευταίο κεφάλαιο της οργανικής ότι μπορεί και να το ζητήσει.
Πάντα με απασχολούσε πως να το εξηγήσω αυτό. Θα ήθελα τη γνώμη σας σχετικά με μια εξήγηση που δίνω εγώ (δεν γνωρίζω αν είναι σωστή). Για παράδειγμα, στην προσθήκη στο διπλό δεσμό διασπάται ένας π δεσμός (πχ του αλκενίου) και ένας σ δεσμός (πχ του υδρογόνου, του αλογόνου ή του υδραλογόνου) ενώ σχηματίζονται 2 σ δεσμοί (στο προϊόν). Αυτή η σκέψη μου βέβαια οδηγεί και στο συμπέρασμα ότι η προσθήκη στα αλκίνια θα είναι «περισσότερο» εξώθερμες από τις αντίστοιχες στα αλκένια καθώς διασπώνται 2 π δεσμοί και σχηματίζονται 4 σ δεσμοί. Με βάση τις ενέργειες των σ και π μπορείς να καταλήξεις στο συμπέρασμα ότι οι προσθήκες αυτές έχουν ΔΗ<0.
Για τις οδηγίες διδασκαλίας τι να πω; Πότε θα γίνει επιτέλους το αυτονόητο να τις έχουν οι συνάδελφοι στα σχολεία πριν ξεκινήσει το σχολικό έτος;
Για τον υπολογισμό της ενθαλπίας εξουδετέρωσης έχω να αναφέρω ότι είναι ένα πολύ απλό πείραμα. Απλά χρειάζεσαι 2 ποτήρια από φελιζόλ και ένα θερμόμετρο. Το πειραματικό σκέλος είναι απλούστατο. Όμως, ο τύπος της θερμιδομετρίας είναι εκτός ύλης.
Υ.Γ. Το multilog μαζί με τους αισθητήρες του βρίσκεται στο 92 % των ΓΕΛ της Ελλάδας.
Αντώνη (Χρονάκη),
σε ευχαριστούμε για τα σχόλια σου και τις παρατηρήσεις σου.
Πράγματι η προσέγγιση πειραματικών διεργασιών στα σχολεία (μέσω του βιβλίου ή προσωμοίωσης ή σχολικών εργαστηρίων) με τις κανονικές συνθήκες ενός πειράματος πολλές φορές δεν συμβαδίζουν.
Κατά την γνώμη μου στα σχολεία το πείραμα πρέπει να λειτουργεί ως συμπληρωματική γνώση και να μην φθάνουμε στο σημείο να εξετάζουμε τους μαθητές (στις πανελλήνιες) σε πειραματικές διαδικασίες, ορολογίες, κλπ. Εξάλλου απο σχολείο σε σχολείο διαφέρει ο αριθμός (και η ποιότητα) των πειραμάτων που θα παρακολουθήσουν οι μαθητές και δημιουργούνται ανισότητες.
Δυστυχώς συνάδελφοι στα περισσότερα λύκεια η χημεία είναι ασκησιολογια!!!!έχω χρόνια να βρω μαθητές λυκείου που να"" έχουν δει""έστω κι ένα πείραμα !!!ούτε μια αλλαγή δείκτη, μια ογκομέτρηση !!πολύ περισσότερο για χημική κινητική !τι λέμε τώρα …μόνο το ΕΚΦΕ τρέχει να κάνει καμμιά επίδειξη.Αντε να τα εξηγήσεις όλα αυτά θεωρητικά.
[…] στην Θερμοχημεία και την Χημική Κινητική βρίσκεται εδώ (Visited 1 times, 1 visits […]
[…] στην Θερμοχημεία και την Χημική Κινητική βρίσκεται εδώ (Visited 256 times, 288 visits […]
[…] στην Θερμοχημεία και την Χημική Κινητική βρίσκεται εδώ (Visited 628 times, 239 visits […]