Θέματα Πανελλαδικών εξετάσεων στη Χημεία 2021

Τα σημερινά θέματα Χημείας, θα αναρτηθούν εδώ, αμέσως μόλις ανακοινωθούν.

Δείτε τα θέματαή εναλλακτικά εδώ.

Τα θέματα σε Word.  Μια προσφορά του Χρήστου Τσουκάτου, τον οποίο ευχαριστώ.

Οι απαντήσεις εδώ, από τον Βασίλη Δουκατζή. Ευχαριστούμε Βασίλη!

Οι ενδεικτικές λύσεις από την ΚΕΕ, με κλικ εδώ.

Loading

Subscribe
Ειδοποίηση για
117 Σχόλια
Inline Feedbacks
Όλα τα σχόλια
Δημήτρης Τσιλογιάννης
Απάντηση σε  Πέτρος Μάλλιος

Άδικο. Αν υπάρχει κάτι λάθος, προφανώς δεν δίνεις μόρια. Μπορείς να μας πεις ποιο ακριβώς είναι το λάθος, που οδηγεί σε αφαίρεση μορίων;

Δημήτρης Τσιλογιάννης

Κάποια σχόλια με γνωστές πλέον τις απαντήσεις της ΚΕΕ και πιο νηφάλιες σκέψεις λόγω χρονικής απόστασης.
Β2: Από την απάντηση της ΚΕΕ, προκύπτει ότι αυτό που εννοούσε η επιτροπή ήταν ένα διάλυμα σε Χ.Ι. όπου το χρώμα είναι κίτρινο. Αυτό που δίνει ένα διάλυμα χρωμικών. Νομίζω ότι αν δοθεί η απάντηση: «Σε διάλυμα χρωμικών προσθήκη οξωνίων (από τον ιοντισμό του θειικού οξέος) έχει σαν αποτέλεσμα την παραγωγή διχρωμικών και έτσι την εμφάνιση του πορτοκαλί χρώματος», πρέπει να ληφθεί ως σωστή (όπως ανέφερε ο κ. Μπεληγιάννης. Προφανώς οι θεματοδότες ήθελαν να δουν Χ.Ι. αλλά η ερώτηση που έθεσαν δεν οδηγεί εκεί.
Β4β: Και πάλι οι θεματοδότες ήθελαν να δουν επίδραση –Ι αλλά δίνοντας τις ka έδωσαν άθελά τους και μια δεύτερη απάντηση (η οποία πρέπει να ληφθεί ως σωστή γιατί είναι σωστή.).
Β5: Εκδικητικό θέμα για τους μαθητές που έχουν μόνο το σχολικό βιβλίο (πόσοι είναι αυτοί δεν ξέρω, αλλά π.χ. υπάρχουν και τα εσπερινά). Ένα θέμα που περιγράφεται με λόγια στο βιβλίο (σε παράθεμα για το μεθάνιο) αλλά δεν υπάρχει το παραμικρό παράδειγμα τι σημαίνει να έχουμε πολωμένους δεσμούς και συνολική διπολική ροπή μηδέν, αφού το βιβλίο δεν μπαίνει στον κόπο να δείξει το διάνυσμα της διπολικής ρομής. (Δεν συζητώ καν το μόριο που δίνεται. Εξωφρενικό. Το γεγονός ότι υπάρχει σε κάποιο βοήθημα, μάλλον με δυσαρεστεί περισσότερο).
Γ3ii. Στις απαντήσεις τις ΚΕΕ απαιτείται μόνο να γραφεί ότι προκύπτει βασικό διάλυμα. Με αυτή όμως μόνο τη διατύπωση, δεν οδηγείται κάποιος μόνο στο κίτρινο της αλιζαρίνης αλλά και στο πορφυρό της βρωμοκρεσόλης (5,4-7,4).  Δηλαδή έχουμε «δύο» σωστές απαντήσεις. (Σε μια πρόχειρη ογκομέτρηση στο Excel, χωρίς να ληφθεί υπόψη ο ιοντισμός του νερού ούτε η ιοντική ισχύς των διαλυμάτων, το κατακόρυφο τμήμα καλύπτει τις τιμές pH 3,7 έως 10,3).
Γ5. Κατά τη γνώμη μου η επισήμανση στο τέλος «Καθόλη τη διάρκεια κλπ» δεν έχει σχέση με αυτό το ερώτημα. Η ερώτηση Γ5 δεν αφορά σε κάποια πειραματική διαδικασία που περιγράφεται στην άσκηση, αλλά είναι καθαρά θεωρητική και δεν έχει καμία σχέση με τα πειράματα που περιγράφει η άσκηση Γ5. Κακώς μπήκε εδώ γιατί δεν σχετίζεται με τα προηγούμενα (διαλύματα Υ1 και Υ2). Θα μπορούσε να είναι θέμα Β. Εξαιρετικά ατυχής η επιλογή (μοιάζει να έγινε κάπως στο πόδι, για να συμπληρωθούν τα μόρια του Γ). Επίσης νομίζω ότι το «αποκλειστικό κριτήριο» προσπαθεί να αποκλείσει την εμπλοκή των άλλων φαινόμενων που υφίστανται στην ογκομέτρηση και για τα οποία δεν υπάρχει η παραμικρή πληροφορία.
Εδώ να κάνω και ένα σχόλιο για πότε είναι το τέλος της ογκομέτρησης. Νομίζω ότι η απάντηση είναι «εξαρτάται». Αν ογκομετρείς με δείκτη, το Ι.Σ. σημαίνει και το τέλος της ογκομέτρησης (δεν έχεις να αντλήσεις άλλες πληροφορίες). Αν κάνεις pHμετρική, πρέπει υποχρεωτικά να κινηθείς πολύ πέρα από το Ι.Σ. ώστε να γίνει εφικτός ο προσδιορισμός του Ι.Σ. (γραφικός, πρώτη παράγωγος ή δεύτερη παράγωγος).
Δ3γ: η απάντηση που δίνει η ΚΕΕ είναι μία από τις πιθανές (γιατί με αφαίρεση από 0,5 mol μέχρι 1,5 mol CO2) η πίεση μπορεί κάθε χρονική στιγμή να είναι  ακριβώς υποδιπλάσια. Προφανώς η ερώτηση εννοούσε την ΤΕΛΙΚΗ πίεση στο δοχείο (ή την πίεση όταν αυτή σταθεροποιηθεί), αλλά ΔΕΝ ΤΟ ΖΗΤΗΣΕ. Έτσι, κατά τη γνώμη μου, όποια απάντηση δώσει κάποιος μαθητής που οδηγεί σε υποδιπλασιασμό των mol (αφού, Τ, V σταθερά) έχει απαντήσει σωστά και πρέπει να ληφθεί ως σωστή (οπότε η απλή απάντηση αφαιρώ 0,5mol οπότε η πίεση του CO2 υποδιπλασιάζεται) πρέπει να θεωρηθεί σωστή.
Συνολικά, αποφύγαμε τις εκθέσεις ιδεών των τελευταίων χρόνων και τις παντελώς άσχετες πληροφορίες. Ετεροβαρή, όσον αφορά την κάλυψη της ύλης. Δεν απέφυγαν ούτε τις αστοχίες ούτε τις υπερβολές. Φαίνεται ότι χρειάζεται ακόμη αρκετή δουλειά για να γίνει κατανοητό ότι εξετάζουμε μαθητές στη χημεία (που μπορεί να μην είναι και το σημαντικότερο αντικείμενο στη μελλοντική τους εξέλιξη) και όχι χημικούς. Ότι η χημεία πρακτικά διδάσκεται ένα διδακτικό έτος, και απαιτούμε από τους μαθητές απαντήσεις πανελλήνιου διαγωνισμού χημείας. Νομίζω όμως ότι φέτος σταματήσαμε τον κατήφορο των 2 προηγούμενων χρόνων. Ας ελπίσουμε ότι αυτό θα συνεχιστεί με πιο προσεκτικές επιλογές.

Δημήτρης Τσιλογιάννης

Μια μικρή διόρθωση. Το κατακόρυφο τμήμα εκτείνεται από 8 – 10,5.

Παναγιώτου Αλέξανδρος

Ακριβώς την ίδια απάντηση έγραψα στο ερώτημα Β2-α. Νομίζω είναι άδικο να χάσω το 100 (έλυσα όλα τα υπόλοιπα) εξαιτίας λάθους της επιτροπής, ειδικά όταν η απάντηση είναι σωστή με βάση την εκφώνηση που δόθηκε.

Τελευταία διόρθωση3 έτη πριν από Παναγιώτου Αλέξανδρος
Θοδωρής Βαχλιώτης
20/06/2021 8:34 ΜΜ

Καλησπέρα κι από μένα. Θεωρώ ότι τα φετινά θέματα της Χημείας είναι γενικά ευκολότερα από τα περσινά και χρειάζονται λιγότερο χρόνο για να απαντηθούν. Νομίζω δεν υπάρχουν επιστημονικά σφάλματα. Κάποια ερωτήματα θα έπρεπε να είναι καλύτερα διατυπωμένα (Γ5, Β4β, Δ3γ). Το Β5 απαιτεί εξήγηση με τη διπολική ροπή η οποία δεν αναπτύσσεται ικανοποιητικά στο σχολικό βιβλίο. Προσωπικά θεωρώ ότι το Δ3γ δεν είναι θέμα κατάλληλο για Πανελλαδικές. Θα ήθελα επίσης να υπάρχει πιο ισόρροπη κατανομή των μορίων στην έκταση της εξεταστέας ύλης.

Κωνσταντίνος Χαρίτος

Να προσθέσω κάτι στο Δ3 που δεν θα απασχολήσει μάλλον κανέναν μαθητή και δεν θα επηρεάσει τη βαθμολόγηση αλλά έχει ενδιαφέρον, αφού η άσκηση βασίζεται στη συγκέντρωση του CO2 και στη μεταβολή της πίεσης.
2 mol CaCO3, δηλαδή 200g, δεν είναι αμελητέα ποσότητα όγκου για δοχείο 1L. Με μια γρήγορη ματιά στις πυκνότητες είναι περίπου 75 cm3. Άρα ο όγκος που διατίθεται για το αέριο είναι αρχικά 925 ml. Κατά τη διάρκεια της διάσπασης ο όγκος αυτός αυξάνεται, γίνεται περίπου 950 ml στην ισορροπία και 965 ml όταν αφαιρέσουμε όλο το CO2.
Οπότε κατά τη διάρκεια της διάσπασης έχουμε και μεταβολή της Kc.

Ιδομενέας Μηλιός
21/06/2021 10:55 ΠΜ

Καλημέρα σε όλα τα μέλη.Ήθελα να ρωτήσω το εξής: Εγώ στο Β5 έγραψα
”Το άτομο του υδρογόνου στο μόριο του νερού είναι ενωμένο απ’ευθείας με ηλεκτραρνητικό άτομο(F O N) οπότε μπορεί να κάνει δεσμούς υδρογόνου με γειτονικά μόρια.Ομοίως και το μόριο της αμμωνίας που υπάρχει στην ένωση.Στην δομή Β τα μόρια της αμμωνίας βρίσκονται και τα δύο δεξιά οπότε μπορεί η δομή αυτή να σχηματίζει ευκολότερα δεσμούς υδρογόνου με το νερό άρα διαλύεται ευκολότερα σε αυτό λόγω της αρχής τα όμοια διαλύουν όμοια”.Είναι σωστό αυτο που έγραψα?.Υπάρχει περίπτωση να χάσω όλες τις μονάδες?, επείδη βλέπω όλες τις λύσεις να το εξηγούν με διπολική ροπή.
Ευχαριστώ εκ των προτέρων

Θρασύβουλος Πολίτης

Καλημέρα Κώστα
Οξυδερκείς οι παρατηρήσεις σου.
Να προσθέσω πως αλλάζει και το Kc αλλά και το Qc .
Το Qc αλλάζει διότι Qc=[CO2] . Διαρκής μεταβολή του ελεύθερου όγκου του δοχείου.
To Kc αλλάζει διότι Kc = k1/k2 . Οι σταθερές k1 και k2 εξαρτώνται και από την ελεύθερη επιφάνεια S των στερεών αντιδρώντων/προϊόντων δηλαδή CaCO3 και CaO.
Όλα αυτά βέβαια, αν θεωρήσουμε όχι σημαντική τη μεταβολή της θερμοκρασίας . . .
Φιλικά,
Θ.Π.

Μαρία Σιολη
21/06/2021 12:42 ΜΜ

Εγώ στο γ5 έγραψα ότι στην ιδανική περίπτωση της άσκησης επειδή οι σταθερές ιοντισμού παραμένουν σταθερές άρα η θερμοκρασία είναι σταθερή του διαλύματος.Στην πραγματικότητα βέβαια εφόσον ο αυτοιοντισμος είναι ενδοθερμος σημαίνει ότι απορροφά θερμότητα από το περιβάλλον άρα η θερμοκρασία του διαλύματος αυξάνεται.

Από το στην πραγματικότητα και μετά είναι λάθος όμως από αυτό χάνω όλα τα μόρια Επίσης στο β5 την pka του cf3cooh την έδινε αρνητική -0.25?

Τελευταία διόρθωση3 έτη πριν από Μαρία Σιολη
Γιωργος Σωτηροπουλος
Απάντηση σε  Μαρία Σιολη

Θα ήλπιζα να μην χαθούν όλες οι μονάδες του θέματος(!), γιατί πράγματι η θερμοκρασία αυξάνεται, απλά η αιτιολόγηση δεν είναι αυτή που ήθελαν.

Αντώνης Χρονάκης
Αρχισυντάκτης
25/06/2021 12:26 ΠΜ

Μια εναλλακτική ιδέα που συναντάω σε πολλά γραπτά είναι η εξής:
<<Επειδή η αντίδραση ιοντισμού είναι ενδόθερμη απορροφάται θερμότητα από το περιβάλλον οπότε η θερμοκρασία του διαλύματος αυξάνεται>>
Πόσο πολύ θα βοηθούσε το πείραμα σε τέτοιες εναλλακτικές ιδέες; Όταν κάνεις στο εργαστήριο μια ενδόθερμη αντίδραση σε ένα ποτήρι και το πιάσεις ώστε να αντιληφθείς ότι είναι πιο παγωμένο μπορείς μετά να το μπερδέψεις;
Αυτή η εναλλακτική ιδέα με κάνει όλο και πιο σίγουρο για τη χρησιμότητα της εργασίας που ετοιμάζουμε μαζί με τον φίλο και συνάδελφο Χρήστο Γεωργόπουλο (Υπ. ΕΚΦΕ Αγ. Αναργύρων).

Γιώργος Γρίμπιλας
29/06/2021 7:42 ΜΜ

Στο Δ3β: “να υπολογίσετε τις τιμές και τις μονάδες των σταθερών ταχύτητας k1 και k2
(μονάδες 4)”,
οι δυο μονάδες θα πηγαίνουν στις μονάδες των κ και οι άλλες δυο στις τιμές των κ.
Φαντάζομαι ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των μαθητών που το έλυσαν, θα είπαν ότι η umax θα είναι στη ΧΙ, όπου θα ισχύει umax=u1=u2.
Αν υπάρχει κάποιος διορθωτής, πόσα μόρια θα πάρει ο μαθητής που έχει γράψει την παραπάνω λάθος σκέψη αλλά έχει βρει προφανώς σωστές τιμές για τις κ?
Επίσης, οι μονάδες που θα μπουν σε τέτοια γραπτά είναι θέμα σύσκεψης στο βαθμολογικό ή γίνεται κάποια διευκρίνηση από την κεντρική επιτροπή?