by Με το πρώτο μου post, θα ήθελα καταρχήν να χαιρετήσω, αλλά και να συγχαρώ την κοινότητα και τους διαχειριστές του site για το αξιέπαινο έργο που προσφέρουν.
Έναυσμα του post, είναι η ανησυχία/αβεβαιότητα που μου έχει δημιουργηθεί, στην προσπάθειά μου να γράψω σημειώσεις για το μάθημα της φυσικής, όσον αφορά δικαιώματα αναδημοσίευσης και αναπαραγωγής υλικού από σχολικά βοηθήματα. Η ανησυχία μου είναι διττή, πρωτίστως νομικής φύσης όσον αφορά πιθανές κυρώσεις και δευτερευόντως ηθικής/δεοντολογικής. Μέχρι ποιο σημείο είναι θεμιτή και από ποιο σημείο και μετά είναι κατακριτέα ή ακόμα και νομικά τιμωρούμενη η χρήση υλικού που βασίζεται σε περιέχομενο ενός βοηθήματος;
Είναι θεμιτό να χρησιμοποιηθεί η εκφώνηση μιας άσκησης με αλλαγμένα νούμερα ή να χρησιμοποιηθεί ένα διάγραμμα ή μία εικόνα αυτούσια με διαφοροποιημένη εκφώνηση ή ακόμα αν προστεθούν επιπλέον ερωτήματα κοκ;
Νομίζω το ελάχιστο που απαιτείται είναι η αναφορά στο πρωτότυπο και σε ποια σημεία το πρωτότυπο έχει υποστεί αλλαγές. Π.χ. “Η άσκηση προέρχεται από το βιβλίο …με αλλαγή των δεδομένων” κλπ
βέβαια και νομικά και ηθικά δεν επιτρέπεται
υπάρχει νόμος περί πνευματικών διακαιωμάτων
μια καλή λύση είναι αυτή που γράφει ο Ανδρέας,
αλλά και αυτή που γράφω εγώ στον προσωπικό δικτυακό μου τόπο
Καλησπέρα Δημήτρη, καλώς ήρθες στην παρέα μας.
Αρχικά θέλω να σε συγχαρώ και μόνον για το ερώτημα που θέτεις με αυτήν σου
την ανάρτηση.
Η προσωπική μου στάση και άποψη είναι ότι πρέπει να αναφέρονται ρητά οι
πηγές, αν και όπου είναι δυνατόν, σε κάθε κείμενο που γράφουμε δημόσια.
Δυστυχώς η επικρατέστερη πρακτική σε βοηθήματα και σημειώσεις στην χώρα μας
είναι η ανάποδη: καμία αναφορά σε καμία πηγή, αν είναι δυνατόν, ακόμη και στα σχολικά βιβλία! Λες και η αναφορά σε έγκυρα επιστημονικά συγγράμμτα άλλων δεν αυξάνει την επιστημονική αξία των γραφομένων, αλλά αντιθέτως περιορίζει την φήμη και την αξία του συγγραφέα…
Κατά την ταπεινή μου άποψη, το γεγονός αυτό δηλώνει πολλά, πάρα πολλά, τόσο
για τους συγγραφείς, όσο και για το επίπεδο της παιδείας σε αυτήν την χώρα.
“Δυστυχώς η επικρατέστερη πρακτική σε βοηθήματα και σημειώσεις στην χώρα μας
είναι η ανάποδη: καμία αναφορά σε καμία πηγή”.
Ακριβώς. Από όλα τα φυσικο-μαθηματικά βοηθήματα που έχω στη συλλογή μου, ζήτημα ένα 5% να έχουν βιβλιογραφία και αναφορές στο τέλος και αυτά που έχουν, έχουν γραφτεί επί δεσμών. Από τα “καινούρια” κανένα δεν έχει, ίσως όμως ο κάθε συγγραφέας να φτιάχνει τις δικιές του ασκήσεις.
Αυτό όμως που μου κακοφαίνεται είναι οι φροντιστηριακές σημειώσεις. Ακόμα και από τότε που ήμουν μαθητής, δεν έχω δει πουθενά, να βάζει κανείς πηγές στο τέλος τους και ξέρω ότι οι ασκήσεις τους δεν είναι “αυθεντικές”.
Επειδή απεχθάνομαι την άκριτη αντιγραφή και ξέρω πόσο χρονοβόρα είναι η δημιουργία αυθεντικού υλικού, το ελάχιστο που είχα σκοπό να κάνω, είναι να βάλω βιβλιογραφία και πηγές στο τέλος. Εκεί όμως που υπάρχει θέμα, είναι στα διαγράμματα και τις εικόνες. Κείμενο και εξισώσεις μπορώ άνετα να γράψω μέσω του LateX και να βάλω τη δικιά μου “πινελιά” και στυλ, αλλά η παραγωγή εικόνων είναι δύσκολη και χρονοβόρα προς το παρόν τουλάχιστον. Θα μπορούσα να τα σχεδιάσω με το χέρι και να τα περάσω στο LateX ως εικόνες, αλλά δεν θα φαίνονται πολύ “επαγγελματικά”.
Θα με ενδιέφερε να δω σχόλια από συναδέλφους που παράγουν τα δικά τους διαγράμματα και εικόνες, ποια προγράμματα χρησιμοποιούν κοκ.
Αν χειρίζεστε LaTeX δεν υπάρχει κάτι ομορφότερο σε δημιουργία σχημάτων διαγραμμάτων..
Εγώ προσωπικά χρησιμοποιώ Microsoft Visio σε συνδιασμό με Photoshop και λίγο Corel και δεν το αλλάζω με τιποτα.. Και Visio μόνο κάνει πανέμορφη δουλειά..
Θα τα κοιτάξω, σας ευχαριστώ.
Συμφωνώ σε όλα τα παραπάνω εννοείται.. Στο θέμα των ασκήσεων όμως κατά κύριο λόγο.. Σε θέμα σημειώσεων θεωρίας πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει παρθενογένεση; Δηλαδή να γράψει κάποιος διαφορετικό κείμενο πχ παρουσιάζοντας τους νόμους τους Newton σε μαθητές της Α; Το γενικό πλαίσιο είναι δεδομένο και απόλυτο άρα τι πηγή να αναφερθεί; Δε μιλάμε για απόλυτη κόπια προφανώς, αλλά το γενικό θεωρητικό πλαίσιο είναι δεδομένο άλλος με πιο καλογραμμένο κείμενο άλλος με πιο λιτό λόγο, άλλος με φανταστικά σχήματα άλλος με μέτρια εμφάνιση, αλλά γενικά νομίζω σε παρουσίαση θεωρίας δεν αναφέρεις πηγές γιατί οι πηγές είναι η φυσική η ίδια.. Για ασκήσεις δεν το συζητάμε καν συμφωνώ 110%.
Καλησπέρα σε όλους.
Δημήτρη, όσον αφορά το ερώτημά σου για το σχεδιασμό σχημάτων, χρησιμοποιώ το Visio και είμαι ευχαριστημένος.
Όσον αφορά το γενικότερο θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων, χωρίς να διαφωνώ με τους προλαλήσαντες, θα ήθελα να κάνω μια διάκριση.
Είναι άλλο πράγμα, ένας καθηγητής που θα μπει να διδάξει σε τάξη κάποιου σχολείου και θα βάλει στους μαθητές του μια άσκησή μου και άλλο ένα φροντιστήριο που θα τυπώσει ένα φυλλάδιο και πολύ περισσότερο ένας συγγραφέας που θα εκδώσει βιβλίο και μέσα στο οποίο θα δημοσιεύσει ασκήσεις που έχω δημοσιεύσει, ας πούμε στο υλικονέτ.
Ο πρώτος, δεν νομίζω ότι χρειάζεται να αναφέρει την πηγή. Δεν λέει τίποτα στους μαθητές το όνομα ενός άγνωστου, ούτε τους ενδιαφέρει ποιος την πρωτοέγραψε.
Αν η άσκηση μπορεί να λειτουργήσει βοηθώντας την διδασκαλία του συναδέλφου, αυτό για μένα αρκεί…
Στην δεύτερη περίπτωση όμως, νομίζω ότι πρέπει να γίνεται αναφορά στην πηγή. Δεν είναι υποτιμητικό για το φροντιστήριο ότι χρησιμοποιεί κάποιες ασκήσεις άλλων και το να το γράψει σε κάποιο σημείο των σημειώσεων, δεν βλάπτει.
Άλλωστε ακόμη και η επιλογή των κατάλληλων ασκήσεων, μεταξύ μιας πληθώρας κυκλοφορούντων, δείχνει την αξία του επιλέγοντος!
Στην κατηγορία αυτή εμπίπτει και ο συνάδελφος που αναρτά μια άσκηση άλλου, κάπου στο internet…
Το ίδιο, αλλά με μεγαλύτερη βαρύτητα, ισχύει για ένα βιβλίο και την υποχρέωση του συγγραφέα να αναφέρει τις πηγές του…