by 
τα φετινά Νόμπελ Φυσικής έφεραν στο προσκήνιο τις μεθόδους της αντιμετώπισης «περίπλοκων συστημάτων Φυσικής» όπως είναι η υπερθέρμανση της Γης. Για τη συνδρομή τους σ αυτές τιμήθηκαν οι ενενηντάχρονοι Σιουκούρο Μανάμπε και Κλάους Χάσελμαν και ο γεννημένος στη Ρώμη το 1948, Τζόρτζιο Παρίζι
η ανάρτηση που ενδιεφέρεται για την αλληλεπίδραση κοινωνίας και επιστήμης αλλά και για τις βόλτες, θα σταθεί στον τελευταίο
βραβεύτηκε για την ανάδειξη κρυμμένων κανονικοτήτων σε περίπλοκα και χωρίς διάταξη υλικά
εδώ θα αναφερθούμε σε μια μόνο περίπτωση, που αφορά τη συμπεριφορά ομάδων έμβιων οργανισμών που βλέπουμε στα πάρκα και κοντά στη θάλασσα
γι αυτό, πάρε μια ανάσα και δες το επόμενο δίλεπτο βίντεο, που είναι σχετικό μ αυτή τη συμπεριφορά
στη μελέτη «οι εκτός κλίμακας συσχετίσεις των πτηνών starling στα σμήνη τους», ο Παρίζι κι οι συνεργάτες του διαπιστώνουν ότι οι εντυπωσιακοί και περίπλοκοι σχηματισμοί των σμηνών, δεν είναι βιολογικό φαινόμενο αφού προσομοιάζει με φαινόμενα της Φυσικής όπως η δημιουργία χιονοστιβάδων. Όταν οι χιονοκρύσταλλοι μιας πλαγιάς βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση, μια διαταραχή προκαλεί χιονοστιβάδα, άσχετα με την ποσότητα του χιονιού
ο Παρίζι και οι συνεργάτες του έχοντας δεδομένα από ταχύτητες κάποιων απ τα πτηνά από πολλά σμήνη, διατύπωσαν τις εξισώσεις των ταχυτήτων γειτονικών πτηνών και διαπίστωσαν ότι όταν ένα πτηνό αλλάζει ταχύτητα λόγω π.χ. κάποιας εξωτερικής απειλής, τα διπλανά πτηνά συντονίζονται αναλόγως με αυτή τη μεμονωμένη αντίδραση και εν τέλει ολόκληρο το σμήνος, ανεξάρτητα απ το μέγεθός του
το βασικό συμπέρασμα είναι ότι τα σμήνη συμπεριφέρονται όπως τα κρίσιμα συστήματα της Φυσικής και έτσι είναι ικανά να ανταποκριθούν συλλογικά στις περιβαλλοντικές αναστατώσεις
ο Παρίζι ως διακριτός φυσικός της χώρας αλλά και με διάθεση να παρέμβει κοινωνικά υπήρξε το 2016 ο επικεφαλής της ομάδας πίεσης “Salviamo la Ricerca Italiana” για τη διατήρηση της χρηματοδότησης της βασικής έρευνας στην Ευρώπη και στη χώρα του σε υποφερτά επίπεδα
ο ίδιος ισχυρίστηκε: «τα λέω στην κόρη – Ευρώπη για να τα ακούσει η πεθερά – Ιταλία»
φυλλομετρώντας την ιστοσελίδα Salviamo la Ricerca Italiana, διαπίστωσα ότι ως συμβολικά πρόσωπα της βασικής έρευνας στην Ιταλία επελέγησαν ο Δάντης, ο Γαλιλαίος και ο Αρχιμήδης
η παρατήρηση μακράν από ανόητους εθνικισμούς και πεσιμιστικές αποστροφές, επισημαίνει ότι ο έλληνας Αρχιμήδης, κοινή κληρονομιά και των δυο λαών, τιμάται φέτος με το 14ο Ιταλικό Νόμπελ στην επιστήμη, το 6ο στη Φυσική
και κάτι τελευταίο, που τυχαία έπεσα πάνω του, και μάλλον θα το ξεπεράσουν στα γρήγορα οι σταυροφόροι της «εγχώριας αριστείας»
το όνομά του Παρίζι συγκαταλέγεται μεταξύ των 300 που υπέγραψαν ένα κείμενο τον Ιούλιο του 2015 και απ το οποίο παραθέτω δυο αποσπάσματα
είμαστε μελετητές και επιστήμονες, ερευνητές και ερευνήτριες, καθηγητές των ιταλικών πανεπιστημίων. Μερικοί από εμάς ασχολούνται με την φιλολογία και την ιστορία, άλλοι με τις κοινωνικές επιστήμες και άλλοι με τα μαθηματικά, τη φυσική τη βιολογία. Ωστόσο, ο καθένας μας μοιράζεται μια ισχυρή αναγνώριση προς τον ελληνικό πολιτισμό και την ιστορία του. Πώς αλλιώς μπορούμε να κάνουμε;
……
τέλος, θα ψηφίσουμε ΟΧΙ επειδή είμαστε υπέρ της Ευρώπης -της Ευρώπης του Διαφωτισμού και του ορθού λόγου, της συνεννόησης και της συνεργασίας, της Δημοκρατίας και του κοινωνικού κράτους, των αρχών της ελευθερίας, της ισότητας, της αλληλεγγύης και της πνευματικής προκοπής
Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής, στο πανεπιστήμιο που σπούδασε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά και συνεχίζει να διδάσκει, το La Sapienza di Roma
Μπράβο Γιώργο, τυχαία πέφτουμε στα καλύτερα…..
εγώ δεν το θεωρώ ως “το καλύτερο”, Θόδωρε
προβληματίστηκα αν θα το αναδείξω
τ’ αποφάσισα γιατί εδώ γίνεται η επίκληση του ταλαίπωρου ευρωπαϊκού ορθολογισμού για ένα εγχείρημα «έντιμου συμβιβασμού», σύμφωνα με τον οποίο ορθολογισμό δεν έπρεπε να παίζει ρόλο το μέγεθος της χώρας – όπως δεν είναι ζήτημα κλίμακας η συμπεριφορά των πτηνών starling στα σμήνη τους
ξέρουμε και πως κατάληξε και τι μήνυμα εξέπεμψε η περίπτωση για την οποία παρενέβησαν και οι ιταλοί γείτονες τον Ιούλιο του 2015
απ την άλλη, τον Σεπτέμβριο του 2021, μια απ τις πρωτεργάτες, που «σκέφτεται ορθολογικά γιατί σπούδασε Φυσική» καθώς περνά απ το «πρόχειρο» στο «καλό» τις σημειώσεις της γι αυτά τα περιστατικά, τοποθετεί αυτή τη φορά τον ορθολογισμό στην πλευρά που τον είχε θέσει το 2015 ο Παρίζι
το πιο ενδιαφέρον που αναγνώρισα στον Παρίζι ήταν το γοητευτικό θράσος του να επιχειρεί να υποτάξει σε μαθηματικές φόρμες τις συμπεριφορές πολύπλοκων έμβιων σχηματισμών
στην Ελλάδα δε γνωρίζω αν ενδημούν τα πτηνά starling – όλοι όμως έχουμε χαζέψει τα ψαρόνια
αντιγράφω: «δεκάδες χιλιάδες ψαρόνια ενώνουν τις δυνάμεις τους. Η ομαδοποίηση προσφέρει άμυνα απέναντι στα αρπακτικά, όπως ο πετρίτης, που δυσκολεύονται να στοχεύσουν ένα πουλί μέσα σε ένα ιπτάμενο σχηματισμό χιλιάδων»
καλή σου μέρα!
Καλημέρα φίλε Γιώργο.
Μας έχεις ..καλο(κ)αμάθει με τις όμορφες αναρτήσεις σου!!!
Εδώ εστίασες στην καρδιά μιας συμπεριφοράς εμβίων όντων, που αλληλεπιδρούν με οικονομία κινήσεων, ώστε να υπάρξουν. Ενστικτωδώς θα έλεγα.
Είθε αυτό να γίνονταν και στο “λογικό όν άνθρωπος”!
Το “εμείς” έναντι του “εγώ”.
Αντίληψη ,που αν θέλει κάποιος να την πιάσει, αρκεί να απλώσει το χέρι του ,παραμερίζοντας αντιστάσεις του “εγώ”, και να βάλει “ως λειτουργικό” συμπεριφοράς το “εμείς! Είναι τόσο ΦΥΣΙΚΟ.
Άλλωστε αυτή η συμπεριφορά είναι νόμος συγκρότησης “ορατών τε αοράτων”, λειτουργεί νομοτελειακά και συγκροτεί τον Κόσμο μας!
Να είσαι πάντα καλά φίλε!!
Συγχαρητήρια Γιώργο, κατά το Congratulazion Giorgio!!!
(τελικά υπάρχει ένα νήμα που ενώνει τον “γείτονα” με τα άμεσα αντανακλαστικά;)
Πάντως η παρέμβασή σου άμεση και πολύ κατατοπιστική…
Να είσαι καλά.
Καλησπέρα Γιώργο
…άραγε θα μπορέσουμε αν χρειαστεί, στα “δύσκολα”, να αντιδράσουμε
σαν τα σμήνοι και τα … κοπάδια για να αποκρουστούν οι όποιοι
καλοθελητές …;
Σύνηθες το φαινόμενο των όμορφων ελιγμών σμήνους ψαρονιών
εγγύς της παραλίας στο Ρέθεμνος (είχα φωτο αλλά χάθηκε στο πλήθος)
Να είσαι καλά
καλησπέρα Παντελή
κάπως έτσι
αποσπάσματα απ τη συνέντευξη που έδωσε ο Τζόρτζο Παρίζι στην Ρεμπούμπλικα με αφορμή τη βράβευσή του με το φετινό Νόμπελ Φυσικής
έχετε γράψει πλήθος επιστημονικά άρθρα δυσνόητα στο ευρύ κοινό, αλλά και παραμύθια για παιδιά. Πώς το εξηγείτε;
Είμαι παθιασμένος αναγνώστης της λογοτεχνίας του Ιταλο Καλβίνο και τα παραμύθια τα έγραψα για τα παιδιά μου. Τώρα τα διαβάζω στον τετράχρονο εγγονό μου.
υποστηρίζετε ότι η επιστήμη θα έπρεπε να διδάσκεται από το νηπιαγωγείο. Εχετε καταφέρει να μεταδώσετε κάτι στον εγγονό σας;
Εχει πάθος για τους δεινοσαύρους και λέει ότι όταν μεγαλώσει θέλει να γίνει δεινόσαυρος. Ομως, αν η επιστήμη βρίσκεται σήμερα σε δύσκολη θέση, πιστεύω ότι αυτό οφείλεται στην ελλιπέστατη καλλιέργεια και διάδοση της επιστημονικής κουλτούρας.
Γι’ αυτό και είμαι πεπεισμένος ότι θα έπρεπε να διδάσκεται στα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία, προφανώς με αρκετά απλό τρόπο. Δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει το ότι αρκετοί άνθρωποι δεν εμπιστεύονται τα νέα εμβόλια RNA, αφού κανείς δεν φρόντισε να τους εξηγήσει τι ακριβώς είναι
οι αντιεμβολιαστές σας ανησυχούν;
Μιλάμε για ένα σχετικά μικρό ποσοστό ατόμων, το οποίο δεν θα υπερβεί το 10% με 15% του πληθυσμού, ωστόσο μας επιτρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχει ένα πρόβλημα. Πριν από έναν αιώνα σκεφτόμασταν ότι η επιστήμη θα βελτίωνε το μέλλον μας.
Σήμερα, αυτή η εμπιστοσύνη δεν υπάρχει πια. Αμφιβάλλουμε για το ότι οι συνθήκες ζωής μας μπορούν να βελτιωθούν στο μέλλον και, συνειδητά ή υποσυνείδητα, αποδίδουμε την ευθύνη γι’ αυτό στην επιστήμη. Βέβαια, είναι αλήθεια ότι η κατάστασή μας είναι ιδιαιτέρως κρίσιμη σε πολλά μέτωπα, όμως για να βγούμε από τη δυσμενή κατάσταση χρειαζόμαστε περισσότερη επιστήμη και όχι λιγότερη! Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως για την πλανητική κλιματική αλλαγή, η οποία απαιτεί πολύ μεγαλύτερες δεσμεύσεις και από την Ιταλία
τι θα συμβεί αν απαξιωθεί η επιστήμη;
Ζούμε σε μια κοινωνία πλήρως βυθισμένη στην τεχνολογία, λησμονούμε όμως ότι όλη η τεχνολογία μας βασίζεται στην επιστήμη. Αν μαραθεί το ενδιαφέρον για την επιστήμη, θα παρακμάσει και η τεχνολογία, η τελευταία θα εξακολουθεί να αναπτύσσεται μόνο στις λίγες χώρες που θα συνεχίσουν να επενδύουν στην επιστημονική γνώση.
Σήμερα υπάρχει ένα μεγάλο κενό ανάμεσα στην τεχνολογία που χρησιμοποιούμε και στη γνώση μας των επιστημονικών της προϋποθέσεων. Αυτό θυμίζει τη δυσμενή κατάσταση των αρχαίων Ρωμαίων, οι οποίοι δανείστηκαν την ελληνική τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων χωρίς να αφομοιώσουν και την επιστημονική τους κουλτούρα
Σπύρος Μανουσέλης – efsyn