Υπερπήδηση εμποδίου: Μία απορία

Η ομογενής σφαίρα του σχήματος κυλίεται χωρίς να ολισθαίνει σε οριζόντιο δάπεδο και στην πορεία της συναντά ένα εμπόδιο (σκαλοπάτι).

Προσπαθώ να βρω την ελάχιστη ταχύτητα του κέντρου μάζας της σφαίρας ώστε αυτή να υπερπηδήσει το εμπόδιο (θεωρώντας ότι δεν παρατηρείται ολίσθηση κατά την κρούση), αλλά δεν είμαι σίγουρος για κάτι.

Χρειάζεται να αναζητήσουμε κάποια ροπή που θα “νικήσει” τη ροπή του βάρους, ή το γεγονός ότι η σφαίρα έχει στροφορμή (τροχιακή + σπιν) ως προς τη γωνία του εμποδίου αρκεί; Και εάν αρκεί, η (συνολική) στροφορμή αυτή διατηρείται κατά το ανέβασμα; 

Φυσικά, αίτιο περιστροφής είναι η γωνιακή ταχύτητα και όχι η ροπή δύναμης, αλλά προβληματίζομαι…

Κάθε απάντηση ή βοήθεια, ευπρόσδεκτη!

Loading

Subscribe
Ειδοποίηση για
62 Σχόλια
Inline Feedbacks
Όλα τα σχόλια
Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης

Μίλτο είναι όμορφο θέμα.
Η υπερπήδηση γίνεται για κάποια ταχύτητα και πάνω.
Η στροφορμή διατηρείται ως προς τη μύτη, με την έννοια ότι ελάχιστα μετά είναι όση είναι πριν.
Όταν ανασηκωθεί, θα δράσει η ροπή του βάρους και θα μειωθεί η ολική στροφορμή.
Δες εδώ και πάιξε με τις ταχυτητες.
Η στροφορμή που θα δεις είναι η ιδιοστροφορμή και όχι η ολική ως προς τη μύτη.

Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης

Η ιδιοστροφορμή διατηρείται, οπότε αναχωρεί με ταχύτητα ίση με u=υ.(R-h)/R.
Το επόμενο που θέλεις είναι με την ταχύτητα αυτήν να ανέβει κατά h.
Θέλεις δηλαδή M.g.h=1/2M.u^2

Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης

Επίσης η σφαίρα δεν διαφέρει καθόλου από τον κύλινδρο αν το σκαλοπάτι είναι λείο.
Αν υπάρχει τριβή ανεβαίνει πιο εύκολα παρά αν δεν έχει.
Αν το σκαλοπάτι έχει τριβή, η σφάιρα το ανεβαίνει δυσκολότερα από τον κύλινδρο.
Από όλα τα σώματα ανεβαίνει ευκολότερα το στεφάνι, αν φυσικά υπάρχει τριβή.
Αν το σκαλοπάτι είναι λείο, τα σώματα δεν έχουν διαφορετική συμπεριφορά.

Διονύσης Μάργαρης
25/01/2022 5:44 ΜΜ

Καλησπέρα Μίλτο, καλησπέρα Γιάννη.
Συμφωνώ με το Γιάννη για το ότι υπερπήδηση γίνεται για κάποια ταχύτητα και πάνω.
Από κει και πέρα θα έλεγα να δούμε δυο περιπτώσεις.
Το σκαλοπάτι είναι λείο.
Τότε ισχύουν αυτά που γράφει ο Γιάννης
Η σφαίρα παρουσιάζει τριβές με το σκαλοπάτι.
Εδώ τι γίνεται;
Μπορεί να θέσουμε σαν δεδομένο ότι στη διάρκεια της κρούσης δεν θα έχουμε ολίσθηση. Αυτό τι ακριβώς σημαίνει; Ότι τελειώνοντας η κρούση έχουμε κύλιση και άρα την γνωστή σχέση για υcm και ω;
Αν ναι τότε μπορούμε να εφαρμόσουμε ΑΔΣ ως προς τη γωνία του σκαλοπατιού θεωρώντας αμελητέα, την ώθηση της ροπής του βάρους στη διάρκεια της κρούσης και να υπολογίσουμε την ταχύτητα του κ.μ. (εναλλακτικά να εφαρμόσουμε ΑΔΟ σε διεύθυνση κάθετη στην ακτίνα της σφαίρας)
Και δεχόμενοι ότι δεν παρατηρείται ολίσθηση και μετά την κρούση μέχρι να ανέβη το σκαλοπάτι, όλα, καλά εφαρμόζοντας ΑΔΜΕ.
Αν όμως υπάρχει ολίσθηση;

Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης
Απάντηση σε  Διονύσης Μάργαρης

Διονύση η κρουστική δύναμη και επομένως η τριβή δεν είναι τεράστια;
Δηλαδή όταν λήξει η κρούση δεν θα πάψει και η δράση της;
Όταν θα αποκτήσει την ταχύτητα u δεν θα έχει λήξει η ολίσθηση;

Διονύσης Μάργαρης
25/01/2022 6:19 ΜΜ

Είναι σίγουρο αυτό Γιάννη, χωρίς δεδομένα;
Είναι το πιο πιθανόν σενάριο (γι΄ αυτό το έγραψα πρώτο), αλλά είναι αυτονόητο για κάθε περίπτωση, χωρίς δεδομένα (ύψος σκαλοπατιού, συντελεστή τριβής);

Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης
Απάντηση σε  Διονύσης Μάργαρης

Ας έχουμε συντελεστή τριβής ίσο με 0,2.
Η τριβή είναι τριβή ολίσθησης. Δεν είναι ίση με την τεράστια Ν επί 0,2;
Δεν είναι πάλι τεράστια;
Η ροπή της τριβής δεν είναι ίση με Τ.R ,οπότε πολύ μεγάλη;
Δεν θα πάψει η ολίσθηση σε ελάχιστο χρονικο διάστημα;
Με συντελεστή 0,2:

comment image

Βλέπουμε ότι αποκτά ακαριαία τη νέα γωνιακή ταχύτητα.
Η ολίσθηση έχει πάψει όταν λήγει η κρούση.

Διονύσης Μάργαρης
25/01/2022 6:53 ΜΜ

Σύμφωνοι.
Για μείωσε το ύψος του εμποδίου στο μισό.
Στο 1/4;
Θα έχεις τα ίδια αποτελέσματα;
Και αν ταυτόχρονα κάνεις το συντελεστή τριβής 0,1 ή και 0,05 θα συνεχίσουμε να έχουμε τα ίδια;
Δεν το αποκλείω Γιάννη να έχει, σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, αποκατασταθεί η κύλιση, αλλά χωρίς απόδειξη και διερεύνηση, πώς θα το πούμε;

Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης
Απάντηση σε  Διονύσης Μάργαρης

Με ο.2:

comment image

Με 0,05:

comment image

Στο πρώτο σχόλιο έχω στείλει το αρχείο και μπορείς να παίξεις μ’ αυτό.
Έχω βάλει μηδενική ελαστικότητα αλλά αλλάζει από τις ιδιότητες.

Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης

Υπολογισμοί:

comment image

Διονύσης Μάργαρης
25/01/2022 7:41 ΜΜ

Γιάννη, δες τι τιμές πήρα με το αρχείο σου, για τιμές συντελεστή τριβής 0,2-0,1 και 0,05:
comment image

Μόνο στην πρώτη περίπτωση τη στιγμή που τελειώνει η κρούση ισχύει η σχέση υ=ωr.
Αυτό δεν σημαίνει ότι ολοκληρώνεται η κρούση και συνεχίζουμε να έχουμε ολίσθηση στις δύο άλλες περιπτώσεις;

Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης
Απάντηση σε  Διονύσης Μάργαρης

Ωραίο αυτό!
Τότε έχουμε ίδια περίπτωση με αυτήν που μπάλα πέφτει σε τοίχο.
Εκεί για μικρούς συντελεστές τριβής, όταν αποκολλάται η μπάλα δεν ισχύει η υ=ω.r.
Από έναν συντελστή όμως και πάνω όταν αποκολλάται θα έχουμε υ=ω.r.
Στο σχόλιο που έκανα με τους υπολογισμούς φαίνονται δύο χρόνοι.
Αν απαιτήσουμε Δt<Δt΄ θα έχουμε την απάντηση για το ποιος πρέπει να είναι ο συντελεστής τριβής ώστε όταν αποκολλαται να ισχύει η υ=ω.r.

Κωνσταντίνος Καβαλλιεράτος

Kαλησπερα Γιάννη. Αυτη η ταχυτητα που βρισκεις στην πρωτη πραξη που κανεις ποια ταχυτητα ειναι? Δηλαδη αν θεωρησουμε οτι η γωνια του σκαλοπατιου λειτουργει ως αρθρωση (μονο ετσι λυνεται η ασκηση) τοτε τι γωνιακη ταχυτητα βρισκεις ως προς αυτη την αρθρωση αμεσως μετα την κρουση?

Τελευταία διόρθωση2 έτη πριν από Κωνσταντίνος Καβαλλιεράτος
Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης

Κωνσταντίνε είναι από κρούση. Σύνιστώσα ταχύτητας.
Επιβεβαίωσα τη σκέψη μου με προσομοιώσεις διαφόρων ακριβειών.
Ο Διονύσης .έκανε ίδια σκέψη.
Αν εξετάσουμε γενικά το πρόβλημα μπορούμε (δύσκολα) να δώσουμε λύση γενική, ακόμα και αν δεν λειτουργεί ως άρθρωση.
Πρώτα βρίσκουμε τον οριακό συντελεστή τριβής, πάνω από τον οποίο υ=ω.r.
Λύνουμε το εύκολο πρόβλημα.
Έπειτα υποθέτουμε ότι έχουμε μικρό συντελεστή και δουλεύουμε με διατήρηση στροφορμής. Η ω υπολογίζεται από τον λόγο Τ/Ν και τη διατήρηση στροφορμής ως προς σημείο επαφής.
Λύνεται όπως η μπάλα που πέφτει σε τοίχο, όμως πιο δύσκολα.
Θα την δω με χαρτί και μολύβι.
Το καλό είναι ότι (όπως και η μπάλα στον τοίχο) επιβεβαιώνεται πολύ εύκολα από το i.p. σε καλή όμως ανάλυση (πάνω από 100).