by Η ανάρτηση αφιερώνεται στον Κυριακόπουλο που αυτή την εβδομάδα μας έδωσε πολύ όμορφες πτυχές της φυσικής. Εγώ θα ασχοληθώ με τη στοιχειώδη αστροφυσική. Γενικά η αστροφυσική – κοσμολογία είναι σήμερα το πιο δυναμικό κομμάτι της φυσικής με ανοιχτά πολλά και μεγάλα ζητήματα (σκοτεινοί αιώνες, σκοτεινή ύλη, σκοτεινή ενέργεια) που μπορεί να θέσουν σε δοκιμασία καθιερωμένες θεωρίες (σχετικότητα, κβαντομηχανική, big bang).
Η άσκηση αναφέρεται στο τι γίνεται στο εσωτερικό ενός άστρου κατά τη σχετικά ήρεμη περίοδο της ζωής του που “καίει” το υδρογόνο του πυρήνα του. Η περίοδος αυτή ειδικά στα μικρά αστέρια είναι συντριπτικά μεγαλύτερη. Ο ήλιος μας για παράδειγμα θα “κάψει” το υδρογόνο του πυρήνα του σε 10 δις χρόνια, ενώ η ταραγμένη περίοδος της ζωής του, μέχρι να δώσει πλανητικό νεφέλωμα και να μετατραπεί σε αδρανή λευκό νάνο, είναι λιγότερο απο 2 δις χρόνια. Το εσωτερικό των άστρων είναι ένα εκπληκτικό εργαστήριο που όμοιό του ποτέ δε θα μπορέσουμε να μιμηθούμε στα γήινα εργαστήρια. Όλη η ιστορία του σύμπαντος συμπεριλαμβανομένου και του φαινόμενου της ζωής ξεκίνησε και συνεχίζει να γράφεται στο εσωτερικό των άστρων. Το βασικό είναι ότι η θερμοπυρηνική σύντηξη στο εσωτερικό του είναι ελεγχόμενη και αυτοσυντηρούμενη. Ρυθμιστές της παροχής ενέργειας και της έναρξης σύντηξης ενός στοιχείου είναι 4 δυνάμεις. Η βαρύτητα vs θερμική πίεση + πίεση ακτινοβολίας + πίεση εκφυλισμού. Αν κερδίζει η βαρύτητα το άστρο συστέλεται ελευθερώνοντας δυναμική ενέργεια που αυξάνει τη θερμοκρασία και άρα τον ρυθμό “καύσης” ή την έναρξη σύντηξης στοιχείου. Αν κερδίζουν οι άλλες δυνάμεις το άστρο διαστέλλεται και ψύχεται. Στο 99% των αστέρων καταλήγουμε σε …ισοπαλία μεταξύ βαρύτητας και αντιπάλων δυνάμεων. Στα πολύ μεγάλα αστέρια όμως η βαρύτητα επικρατεί κατά κράτος μετατρέποντας τον πυρήνα των άστρων σε αστρικές μαύρες τρύπες. Για την ταραγμένη περίοδο των άστρων όμως μέχρι την τελική κατάληξή τους σε “αστρικά πτώματα”(λευκοί νάνοι, αστέρες νετρονίων , μαύρες τρύπες), θα δούμε σε άλλη ανάρτηση. Ας δούμε την άσκηση.
Ευχαριστώ Άρη.
Τη διαβάζω τώρα…..
Είναι εντυπωσιακή.
Δεν έχω ασχοληθεί ποτέ με τέτοια θέματα. Με εντυπωσιάζει το 1 τρις
Ευχαριστώ Γιάννη. Επειδή στους διάφορους αντιδραστήρες σύντηξης για παραγωγή ενέργειας στη γη είναι αδύνατον να υπάρξουν τέτοιες πιέσεις, αντισταθμίζουν με πολύ μεγαλύτερη θερμοκρασία, αντί 15 εκ πάνω από 100 εκ.