by 
Τις τελευταίες μέρες, δημοσιεύτηκε στα ΜΜΕ ανακοίνωση της ένωσης Φυσικών Κρήτης, για τα θέματα Φυσικής στις πρόσφατες πανελλαδικές εξετάσεις.
Επειδή ανάλογες θέσεις μου μετέφεραν και κάποιο συνάδελφοι, ας δούμε το θέμα.
Αναφέρει η ανακοίνωση:
«Η εφαρμογή του 2ου κανόνα του Kirchhoff με την εμφάνιση 2 πηγών σε ένα κύκλωμα θα μπορούσε να αποφευχθεί, καθώς είναι γνωστό ότι ο κανόνας αυτός διδάσκεται και «δεν διδάσκεται» τα τελευταία χρόνια στην Β Λυκείου στο μάθημα της Γενικής Παιδείας. Επίσης οι οδηγίες διδασκαλίας φέτος για τον παραπάνω προφανή λόγο θέτουν εκτός ύλης ασκήσεις με κίνηση ράβδου, παρουσία επιπλέον πηγής στο κύκλωμα (πέρα από της πηγής εξ επαγωγής).»
Πρώτα – πρώτα η λογική διδάσκεται και δεν διδάσκεται, με βρίσκει αντίθετο! Είναι για μένα πρωτοφανής θέση. Τι σημαίνει; Κάποιο τμήμα ύλης ή είναι στην ύλη, οπότε διδάσκεται ή δεν είναι, οπότε δεν διδάσκεται!!!
Το ενδιάμεσο τι ακριβώς λέει; Ότι κάποιοι δεν το δίδαξαν; Και λοιπόν; Δημιούργησαν αυτοί οι κάποιοι «δίκαιο» και καθόρισαν την εξεταστέα ύλη;
Η μελέτη της αατ και οι ασκήσεις με ελατήρια είναι στην ύλη; Πότε διδάχτηκε η δυναμική ενέργεια στο ελατήριο τα προηγούμενα χρόνια; Ποτέ! Και όμως το έχουμε αποδεχτεί και τόσα χρόνια δεν δημιουργείται πρόβλημα. Και ας μην είναι στην ύλη… Ενώ δημιουργείται θέμα για το 2ο κανόνα Kirchhoff, ο οποίος είναι στην ύλη; (το αν είναι ή όχι στην ύλη και το αν έπρεπε να διδαχτεί πέρσι είναι εύκολο να διαπιστωθεί. Αρκεί να δει κάποιος τις οδηγίες διδασκαλίας…)
Αλλά ας δούμε κυρίως την δεύτερη τοποθέτηση, η οποία είναι και πιο σημαντική.
«οι οδηγίες διδασκαλίας φέτος για τον παραπάνω προφανή λόγο θέτουν εκτός ύλης ασκήσεις με κίνηση ράβδου, παρουσία επιπλέον πηγής στο κύκλωμα»
Εδώ νομίζω ότι γίνεται μια πολύ μεγάλη παρανόηση! Τι ακριβώς είναι εκτός ύλης; (ας αφήσουμε ότι οι οδηγίες ανέφεραν αναλυτικά τον αριθμό κάθε άσκησης που αφαιρέθηκε και σε αυτές δεν ήταν η 5.66).
Στο κεφάλαιο της επαγωγής, έχουμε δυο κατηγορίες ασκήσεων που μελετούν δύο μοντέλα.
Το ένα είναι το μοντέλο της γεννήτριας. Η μηχανική ενέργεια, μέσω της κίνησης μιας ράβδου, μετατρέπεται σε ηλεκτρική.
Το δεύτερο είναι το μοντέλο του κινητήρα. Η ηλεκτρική ενέργεια, μετατρέπεται σε μηχανική, θέτοντας μια ράβδο σε κίνηση.
Το πρώτο έχει μείνει στην ύλη, το δεύτερο έχει βγει!!!
Προσωπικά, σε κάθε ευκαιρία έχω καταδικάσει την λογική αυτή. Είμαι κάθετα αντίθετος στην αφαίρεση των ασκήσεων, όπου υπάρχει πηγή, το κύκλωμα διαρρέεται από ρεύμα και έτσι ο αγωγός επιταχύνεται. Ο μαθητής θα πρέπει να γνωρίζει την λειτουργία, τόσο της γεννήτριας, όσο και του κινητήρα…
Αλλά πέρα από τις προσωπικές απόψεις καθενός, αυτό το κομμάτι έχει αφαιρεθεί από την ύλη. Δεν είναι σαφές;
Το ζήτημα δεν είναι η μία ή οι δύο πηγές. Δεν είναι ο 2ος κανόνας. Είναι τι θέλει το ΙΕΠ να διδαχτεί και να εξετασθεί.
Όσα χρόνια εξεταζόταν πανελλαδικά η επαγωγή στην Β΄τάξη, ο 2ος κανόνας ήταν εκτός ύλης, αλλά οι ασκήσεις με πηγή ήταν εντός ύλης. Το ίδιο το βιβλίο έλεγε πώς θα πρέπει να διδαχτεί:
Συμπέρασμα: Δεν πρέπει να γίνεται σύνδεση 2ου νόμου και την διδασκαλία κυκλώματος με δύο πηγές (μια εξωτερική Ε και μια κινούμενης ράβδου), είτε θεωρεί κάποιος ότι ο 2ος νόμος είναι εντός ύλης, είτε εκτός…
Από κει και πέρα, είναι στην ύλη ασκήσεις με δύο «πηγές»; Είναι, αν είναι στην ύλη η αυτεπαγωγή!!!
Σε όλες τις ασκήσεις αυτεπαγωγής, έχουμε δύο «πηγές»!!! Δεν είναι φανερό αυτό;
Είναι δυνατόν να υποστηρίζουμε, κόντρα σε όλη την λογική των οδηγιών, ότι το ζήτημα είναι μία ή δύο πηγές;
Να μην βλέπουμε τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν αυτές οι δύο πηγές και ποια περίπτωση είναι εκτός;
Τελεία,παράγραφος….Γιά να μην αιωρούνται διάφορα,σε κουβέντα να βρισκόμαστε…Ευχαριστούμε γιά μιά φορά ακόμη Διονύση,την καλημέρα μου!!!
Καλημέρα Διονύση και Γιώργο.
Πριν γράψω οτιδήποτε μια ερώτηση:
Η άσκηση έπαιζε ή είχε εξαιρεθεί;
Αν η άσκηση αυτή δεν έχει εξαιρεθεί, τότε παίζει και η περίπτωση που στη θέση της Ε έχουμε μία κινούμενη ράβδο.
Κατάλαβα ότι οι οδηγίες απέτρεπαν από ασκήσεις του τύπου:
Καλημέρα σε όλους. Από τις οδηγίες διδασκαλίας του μαθήματος
Ευχαριστώ Αποστόλη.
Επομένως η 5.68 παίζει. Δεν έχει δύο ΗΕΔ η άσκηση;
Αν ήταν εκτός ύλης το επίμαχο θέμα, δεν θα έπρεπε να ήταν και αυτή;
Φυσικά. Είναι δυνατόν να κάνεις αυτεπαγωγή, χωρίς να εμπλακεί δεύτερη πηγή;
Μόνο αν δούμε το πηνίο ως ένα παθητικό στοιχείο με συγκεκριμένη εξάρτηση τάσης-ρεύματος. Κάτι σαν αντίσταση με μνήμη.
Η ασκηση ειναι εντος.Με τι τροπο Γιαννη απαντας το δ)?
Γινόμενο διαφοράς δυναμικού-έντασης.
Καλημερα.Συμφωνω με τις παρατηρησεις του Διονύση.Το θεμα ειναι εντος υλης.
Αυτο με το οποιο εχω διαφωνησει ειναι οτι στο ερωτημα Γ4 γ) η απαντηση δεν ειναι ξεκαρφωτα
Pπηνιου=Εαυτ Ι.Αυτη η εξισωση δεν μου φαινεται τελειως προφανης oυτε την εχω δει στο βιβλιο. Η ενδεδειγμενη απαντηση κατα την γνωμη μου ειναι οτι Pπηγης=Pαντιστασης + Pπηνιου αρα Pπηνιου= Pπηγης-Pαντιστασης=5-1=4J/s
Βεβαως απο την τελευταια εξισωση, Pπηνιου= Pπηγης-Pαντιστασης και απο τον νομο Κιρχοφ αν τα πολλαπλασιασουμε ολα με Ι αποδεικνυεται οτι Pπηνιου=Εαυτ Ι αλλα εκτος του οτι δεν χρειαζεται να το κανουμε στην συγκεκριμενη ασκηση,χωρις αποδειξη κατα την γνωμη μου ειναι ξεκαρφωτο.
“Το ζήτημα … Είναι τι θέλει το ΙΕΠ να διδαχτεί και να εξετασθεί.”
η γνώμη μου, όσο πιο “Λακωνικά” μπορώ ως Λάκων:
το ζήτημα είναι πώς στελεχώνεται το ΙΕΠ,
που αποφασίζει για τα πάντα,
με τυπικά, κομματικά ή ουσιαστικά προσόντα;
και η πρότασή μου, πολλές φορές διατυπωμένη:
το βιβλίο και για τις τρεις τάξεις του Λυκείου είναι ένα, αριθμός 1, (γραμμένο, κατά το δυνατόν, από τους “σοφούς” κάθε κλάδου, γνωστοί στους παροικούντας την Ιερουσαλήμ) με εισαγωγή-υπενθύμιση των απαραίτητων από την ύλη του Γυμνασίου (επίσης ένα βιβλίο), που διδάσκεται υποχρεωτικά ολόκληρο, να ένα κριτήριο αξιολόγησης των διδασκόντων, και που αποτελεί την εξεταστέα ύλη στις Πανελλήνιες, όλη η ύλη του βιβλίου, τελεία
οπότε θα πάψει και αυτή η “εφεύρεση” που σύγχυση προκαλεί, του “εντός ή εκτός ύλης”, “να μην διδαχθεί η παράγραφος από, μέχρι…”, “εκτός το ερώτημα γ. της άσκησης…” και άλλα παρόμοια
θα υπάρξουν προβλήματα ναι, αλλά η αρχή είναι το ήμισυ του παντός…
Βαγγέλη είμαι υπέρ του πολλαπλού βιβλίου.
Στο σχολείο μου τοτε είχαμε επιλέξει τα δύο βιβλία στα οποία συμμετείχες. Τότε δεν γνωριζόμασταν.
Το πολλαπλό βιβλίο θα εξαφανίσει ή έστω θα περιορίσει φαινόμενα όπως τα φετινά όπου φράσεις και παραδείγματα πέφτουν ως Σου-Λου.
Ως υποψήφιος το πολλαπλό βιβλίο γνώρισα. Ο καθηγητής μας τα βιβλία του Αλεξόπουλου μας πρότεινε και στην Στ χρησιμοποίησα και αυτά του Κάρκαλου.
Περισσότερα από 3 βιβλία χρησιμοποίησα στη Γεωμετρία και την Άλγεβρα.
Με τρία βιβλία Χημείας ήρθα σε επαφή.
Παρά τους ελέγχους γίνονται και λάθη στα βιβλία. Το πολλλαπλό βιβλίο θα αποκαλύψει τέτοια λάθη.
διαφωνώ με το πολλαπλό βιβλίο, Γιάννη, για πολλούς λόγους
άλλη η “οπτική γωνία”, άλλες οι προτεραιότητες, άλλοι οι ορισμοί, άλλα τα βασικά, άλλη η “βαρύτητα”, άλλο το “κέντρο μάζας”,
αλλά και, επειδή ζούμε εδώ, άλλα τα οικονομικά κίνητρα
ο όρος “συγγραφή”, στη δική μου φιλοσοφία, εμπεριέχει και αντιγραφή και συρραφή και τροποποίηση και “κλοπή” και “πάντρεμα”,
από δουλειές καταξιωμένων “παλιών”, που δεν είναι πια μαζί μας
(δεν γνωρίζω, πάντως, πώς νομικά αυτό μπορεί να γίνει)
αναφέρω μερικούς, με ρίσκο, άθελά μου, να αδικήσω κάποιους:
Αλεξόπουλος, Μαρίνος, Κουγιουμτζέλης, Περιστεράκης, Ξυνής, Κάρκαλος, Αθανασάκης
ευτύχησα κάποιους από αυτούς, να τους γνωρίσω προσωπικά και να με επηρεάσουν, εννοείται, προσπαθώντας να τους μοιάσω
διότι, βασικά, Δάσκαλοι ήταν!
(βέβαια έχω να προτείνω και από τους νυν, και από εδώ μέσα, γνωριζόμαστε αρκετά..)
το πρόβλημα, πάντως, εξακολουθεί να παραμένει καταλυτικό:
πώς θα στελεχωθεί το ΙΕΠ, που θα επιλέξει τους “σοφούς”, τους καταξιωμένους “γάτους”, που θα υλοποιήσουν τη συγγραφή;
απολύτως δωρεάν προτείνω,
γραφικά έξοδα μόνο, μετακινήσεις και καφέδες
αν για προσφορά μιλάμε…
Βαγγέλη ήταν κακό που χρησιμοποιήσαμε το δικό σας βιβλίο στην Α΄ Λυκείου;
Αυτό δεν έγινε λόγω πολλαπλού βιβλίου;
Νομίζω ότι η ανακοίνωση ήταν ατυχής. Σϋμφωνώ με το Βαγγέλη (καλημέρα Βαγγέλη), ότι στην προσπάθεια να περιοριστεί η ασκησιολογία, χάθηκε το μέτρο με τις εντός-εκτός ασκήσεις, τα εντός-εκτός υποερωτήματα και μαζί προκάλεσε αμηχανία και σύγχυση στους συναδέλφους, ως προς το τι πρέπει να διδαχτεί.
καλημέρα Αποστόλη
Καλημέρα σε όλους.
Η άσκηση είναι εντός.
Η επίμαχη παράγραφος από τις οδηγίες της ύλης “Εκτός από (α) ασκήσεις και προβλήματα απόκτησης οριακής ταχύτητας ράβδου που κινείται σε κεκλιμένο επίπεδο, (β) επαγωγικής τάσης σε ράβδο σε συνδυασμό με υπάρχουσα πηγή ΗΕΔ και (γ) το ερώτημα β της άσκησης 5.42 και γενικά ερωτήματα σε ασκήσεις και προβλήματα υπολογισμού φυσικών μεγεθών (π.χ της θερμότητας ή του διαστήματος) μέχρι την απόκτηση της οριακής ταχύτητας)” αλλού αποσκοπεί και άλλα θέλει να “κόψει” που όλοι καταλαβαίνουμε.
Όμως έχει ξεπεράσει την έννοια του κουραστικού ή του αστείου όλο αυτό το μπέρδεμα κάθε χρόνο με θολά σημεία της ύλης και ασυνέχειες και εξαιρέσεις και παραφιλολογίες..από ασκήσεις που είναι εντός ή εκτός, αλλά και τι εργαλεία μπορεί να χρησιμοποιήσει ο μαθητής (πχ. πόσα χρόνια κουβέντα για το περιστρεφόμενο διάνυσμα κλπ κλπ)
Ακόμη και στη συζήτηση αυτή ανοίγει κουβέντα από τον Κωνσταντίνο για τον ρυθμό αποθήκευσης ενέργειας στο πηνίο.
Το σίγουρο είναι πως μάθημα με συνεχώς ατάκες του στυλ “να το γράφετε έτσι γιατί υπάρχουν διχογνωμίες για την αιτιολόγηση” ή “μπορεί να σας λένε άλλοι πως εντός ή εκτός αλλά…” “ναι μεν κλπ κλπ” πρέπει να φτάσει στο τέλος του.
Και μία λύση είναι, τουλάχιστον, το εκάστοτε κεφάλαιο που οι υπεύθυνοι επιθυμούν να εξεταστεί να είναι όλο εντός αλλιώς όλο εκτός (ειδικά κεφάλαια όπως το στερεό που οι ενότητές του συνδέονται τόσο άμεσα μεταξύ τους που η απώλεια κάποιων το κάνει τόσο άχαρο και “μπλεγμένο”)
Βεβαίως η άσκηση είναι εντός ύλης.Τωρα αν οι υπεύθυνοι θεωρούν ότι είναι σωστό διδακτικά αντι να εξετάζεται το σύνολο των φαινομένων που έχει να κάνει με την κατανόηση των πολλαπλών πηγών σε ένα κύκλωμα να εξετάζεται μεμονωμένα αν ο μαθητής έχε μάθει τη μια και μοναδική άσκηση που έχει το σχολικό και στην καλύτερη περίπτωση τις παρόμοιες με αυτή τη μια και μοναδική άσκηση αυτό είναι θέμα προς συζήτηση. Για μένα μεγαλύτερο γνωστικό πρόβλημα αποτελεί η ανομοιογένεια της ύλης fractal που δεν έχει παγκόσμια ανάλογο. Ή εμείς είμαστε οι έξυπνοι που κόβουμε ασκήσεις και τμήματα παραγράφων και ο όλα τα άλλα κράτη ηλίθια ή το αντίθετο. Αυτό το να διδάσκουμε θερμοδυναμική χωρίς τύπους ισοθερμης και ειδικές θερμότητες με κάνει να αναρωτιέμαι για τα όρια της ανθρώπινης βλακείας. Και δυστυχώς αυτά Φυσικοί τα αποφασίζουν . Ας μιμηθούμε και λίγο τους μαθηματικούς.
Μπάμπη η περίπτωση της περικοπής των ειδικών θερμοτήτων αποκαλύπτει το πως σκέφτηκαν:
Που οδηγηθήκαμε όμως;
Στην διατήρηση των ίδιων ασκήσεων με θερμικές μηχανές, που όμως λύνονταν δυσκολότερα με το γνωστό κόλπο που όλοι έμαθαν απ’ έξω.
Στο Στερεό τώρα:
-Πολύ Στερεό ρε παιδιά, πως θα παίξει η δική μας μικροκοσμική αγαπημένη;
Και έδρασαν όπως ο αείμνηστος συγγραφέας σκηνοθέτης που αντί να κάνει πλάνα στην πρωταγωνίστρια έκανε πλάνα στην αγαπημένη του που έπαιζε μικρό ρόλο:
-Θα ευνουχίσουμε το Στερεό όπως ευνουχίσαμε τις θερμικές μηχανές!
-Όξω η ροπή αδράνειας και να δούμε τώρα πως θα βάλλουν υπερπαραγωγές.
Πέραν του ότι δεν κατάλαβαν τι σημαίνει ο όρος “υπερπαραγωγή” γέννησαν τερατώδη υβρίδια με αβαρείς ράβδους στις οποίες έχουν περαστεί εν είδει σουβλακίου μάζες.
Ασκήσεις Στερεού στις οποίες έδιναν κάτι που θα υπολογιζόταν από ροπή αδράνειας αντί να κόψουν τελείως τις ασκήσεις Δυναμικής Στερεού.
Το ίδιο και στην Επαγωγή:
-Ρε συ πολλές ασκήσεις έχει αν παίξουν και πηγές! Κινητήρας ένα πράμα!
Έτσι μειώνουν το ρόλο και της άλλης ηθοποιού προκειμένου να φανεί η μικροκοσμική αγαπημένη τους. Πώς;
Κόβουμε από τη Β΄τον ένα από τους δύο κανόνες Κίρχωφ και απαγορεύουμε τις ασκήσεις με δύο πηγές. Έτσι οι κινητηροειδείς ασκήσεις δεν πέφτουν!
Το παίγνιο γίνεται πολύπλοκο και εμείς προσπαθούμε να αποκωδικοποιήσουμε τι είναι μέσα και τι όχι. Όμως η Λυκειακή εκδοχή μιας επιστήμης δεν μπορεί να είναι παίγνιο.
Η λύση είναι απλή. Λέγεται επιτροπή εξετάσεων. Τους δίνεις οδηγία όχι υπερπαραγωγές. Το να προσπαθείς να περιορίσεις της δυνατότητες της επιτροπής για συγκεκριμένα θέματα που αποτελείται επίσης από δημόσιους λειτουργούς είναι σαν να βγάζει μια εκυκλιο η μία υπηρεσία του υπουργείου για να εμποδίσει μια άλλη υπηρεσία του υπουργείου να κάνει πράγματα που η πρώτη υπηρεσία δεν θέλει
Αυτό δεν λέγεται οργανωμένο κράτος λέγεται ……αναρχοαυτονομες διακριτές υπηρεσίες . ΥΓ το ίδιο μας έλεγε και ο επιμορφωτης στα νέα προγράμματα σπουδών. καμία επικοινωνία ,,για συντονισμό ούτε λόγος ,ανάμεσα σε τράπεζα θεμάτων, stydy for exams ,IEΠ, θεματοδοτες πανελληνίων κλπ κλπ
Καλημέρα Διονύση. Πολύ φασαρια για το συγκεκριμένο ερώτημα χωρις λόγο. Μπράβο Διονύση που το θέτεις πολύ σωστα με την φράση σου:
Σε όλες τις ασκήσεις αυτεπαγωγής, έχουμε δύο «πηγές»!!!
Καλησπέρα Διονύση θυμάσαι την άσκηση που έβαλα με τις 2 ράβδους και τις 2 πήγες εξ επαγωγής στο σχόλιο σου ότι κακώς το βάζω πριν τις εξετάσεις σου είχα πει ότι στην αυτεπαγωγή υπάρχουν ασκήσεις με 2 πήγες…πως τις διδάσκουμε
στους μαθητές αν δεν τους κάνουμε πρώτα 2ο κανόνα .Άρα αν υπάρχει στην ύλη αυτεπαγωγή υπάρχουν εξ ορισμού 2 πήγες. Εκτός και κάνω πάλι λάθος;;
Καλησπέρα Σπύρο.
Μιας και επαναφέρεις το θέμα των δύο πηγών, χωρίς να λαμβάνεις υπόψη σου, το τι έχω γράψει παραπάνω για το θέμα της “επιτάχυνσης αγωγού από δύναμη Laplace”, όπου οι οδηγίες το βγάζουν εκτός ύλης, ας μεταφέρω και εδώ την τοποθέτησή μου, στην ανάρτησή σου:
“Σπύρο, δεν μιλάω επί της ουσίας, αλλά με βάση τις οδηγίες διδασκαλίας.
Προσωπικά, το τονίζω σε κάθε ευκαιρία, διαφωνώ με την λογική της αφαίρεσης ασκήσεων και για ασκήσεις εντός ή εκτός ύλης.
Αλλά σήμερα πλησιάζουμε σε εξετάσεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν με βάση τις ισχύουσες οδηγίες και όχι με βάση την δυνατότητα να τις παρακάμψουμε…
Οπότε τι προτείνουμε στους υποψήφιους για τελευταία επανάληψη;”
Παιδιά δεν μπορεί να υπάρχουν περικοπές σε βασικά της ύλης.
Καταλαβαίνω το να μην διδαχθούν τα θεωρήματα Θέβενιν και Νόρτον και να τεθούν “εκτός νόμου” ασκήσεις που λύνονται μόνο με χρήση αυτών.
Όμως δεν στέκει η “απαγόρευση” ενός από τους δύο κανόνες Κίρχωφ και προβλημάτων με δύο πηγές.
Φυσικά να εξαιρεθεί από τη Λυκεακή ύλη ο τανυστής αδράνειας και τα 3Δ προβλήματα.
Δεν μπορείς όμως να εξαιρέσεις τη ροπή αδράνειας, τον θεμελιώδη νόμο και την κινητική ενέργεια λόγω περιστροφής.
Καταλαβαίνω (χωρίς να συμφωνώ) την περικοπή της Εντροπίας. Καταλαβαίνω την περικοπή του θεωρήματος Καρνό, παρά το ότι είναι απλό και εύκολα παρουσιάσιμο. Όχι όμως την περικοπή των ειδικών θερμοτήτων.
Οι διδάσκοντες δεν μπορεί να αναγκάζονται να παριστάνουν δικηγόρους που ψάχνουν το γράμμα του νόμου για να στηρίξουν τη μία θέση ή την άλλη:
-Λέει ρητά ότι απαγορεύονται οι δύο ΗΕΔ.
-Όχι το πνεύμα του νόμου είναι να εξαιρεθούν οι περιπτώσεις κίνησης ράβδου από πηγή.
-Η ΗΕΔ από αυτεπαγωγή είναι ΗΕΔ.
-Όχι καλύπτεται από το ότι τα δυναμικά αθροίζονται.
-Όχι δεν καλύπτεται διότι πίσω από την άθροιση των δυναμικών κρύβεται ο παράνομος κανόνας του Κίρχωφ.
Παιδιά με σαχλαμάρες δεν προωθούμε την αγαπημένη μας, επίσημη ή όχι.