Ήταν εκτός ύλης το Γ θέμα Φυσικής;

Τις τελευταίες μέρες, δημοσιεύτηκε στα ΜΜΕ ανακοίνωση της ένωσης Φυσικών Κρήτης, για τα θέματα Φυσικής στις πρόσφατες πανελλαδικές  εξετάσεις.

Επειδή ανάλογες  θέσεις μου μετέφεραν και κάποιο συνάδελφοι, ας δούμε το θέμα.

Αναφέρει η ανακοίνωση:

«Η εφαρμογή του 2ου κανόνα του Kirchhoff με την εμφάνιση 2 πηγών σε ένα κύκλωμα θα μπορούσε να αποφευχθεί, καθώς είναι γνωστό ότι ο κανόνας αυτός διδάσκεται και «δεν διδάσκεται» τα τελευταία χρόνια στην Β Λυκείου στο μάθημα της Γενικής Παιδείας. Επίσης οι οδηγίες διδασκαλίας φέτος για τον παραπάνω προφανή λόγο θέτουν εκτός ύλης ασκήσεις με κίνηση ράβδου, παρουσία επιπλέον πηγής στο κύκλωμα (πέρα από της πηγής εξ επαγωγής).»

Πρώτα – πρώτα η λογική διδάσκεται και δεν διδάσκεται, με βρίσκει αντίθετο! Είναι για μένα πρωτοφανής θέση. Τι σημαίνει; Κάποιο τμήμα ύλης ή είναι στην ύλη, οπότε διδάσκεται ή δεν είναι, οπότε δεν διδάσκεται!!!

Το ενδιάμεσο τι ακριβώς λέει;  Ότι κάποιοι δεν το δίδαξαν; Και λοιπόν; Δημιούργησαν αυτοί οι κάποιοι «δίκαιο» και καθόρισαν την εξεταστέα ύλη;

Η μελέτη της αατ και οι  ασκήσεις με ελατήρια είναι στην ύλη; Πότε διδάχτηκε η δυναμική ενέργεια στο ελατήριο τα προηγούμενα χρόνια; Ποτέ! Και όμως το έχουμε αποδεχτεί και τόσα χρόνια δεν δημιουργείται πρόβλημα. Και ας μην είναι στην ύλη… Ενώ δημιουργείται θέμα για το 2^ο κανόνα Kirchhoff, ο οποίος είναι στην ύλη; (το αν είναι ή όχι στην ύλη και το αν έπρεπε να διδαχτεί πέρσι είναι εύκολο να διαπιστωθεί.  Αρκεί να δει κάποιος τις οδηγίες διδασκαλίας…)

Αλλά ας δούμε κυρίως την δεύτερη τοποθέτηση, η οποία είναι και πιο σημαντική.

«οι οδηγίες διδασκαλίας φέτος για τον παραπάνω προφανή λόγο θέτουν εκτός ύλης ασκήσεις με κίνηση ράβδου, παρουσία επιπλέον πηγής στο κύκλωμα»

Εδώ νομίζω ότι γίνεται μια πολύ μεγάλη παρανόηση! Τι ακριβώς είναι εκτός ύλης; (ας αφήσουμε ότι οι οδηγίες ανέφεραν αναλυτικά τον αριθμό κάθε άσκησης που αφαιρέθηκε και σε αυτές δεν ήταν η 5.66).

Στο κεφάλαιο της επαγωγής, έχουμε δυο κατηγορίες ασκήσεων που μελετούν δύο μοντέλα.

Το ένα είναι το μοντέλο της γεννήτριας. Η μηχανική ενέργεια, μέσω της κίνησης μιας ράβδου, μετατρέπεται σε ηλεκτρική.

Το δεύτερο είναι το μοντέλο του κινητήρα. Η ηλεκτρική ενέργεια, μετατρέπεται σε μηχανική, θέτοντας μια ράβδο σε κίνηση.

Το πρώτο έχει μείνει στην ύλη, το δεύτερο έχει βγει!!!

Προσωπικά, σε κάθε ευκαιρία έχω καταδικάσει την λογική αυτή. Είμαι κάθετα αντίθετος στην αφαίρεση των ασκήσεων, όπου υπάρχει πηγή, το κύκλωμα διαρρέεται από ρεύμα και έτσι ο αγωγός επιταχύνεται. Ο μαθητής θα πρέπει να γνωρίζει την λειτουργία, τόσο της γεννήτριας, όσο και του κινητήρα…

Αλλά πέρα από τις προσωπικές απόψεις καθενός, αυτό το κομμάτι έχει αφαιρεθεί από την ύλη. Δεν είναι σαφές;

Το ζήτημα δεν είναι η μία ή οι δύο πηγές. Δεν είναι ο 2^ος κανόνας. Είναι τι θέλει το ΙΕΠ να διδαχτεί και να εξετασθεί.

Όσα χρόνια εξεταζόταν πανελλαδικά η επαγωγή στην Β΄τάξη, ο 2^ος κανόνας ήταν εκτός ύλης, αλλά οι ασκήσεις με πηγή ήταν εντός ύλης. Το ίδιο το βιβλίο έλεγε πώς θα πρέπει να διδαχτεί:

Συμπέρασμα: Δεν πρέπει να γίνεται σύνδεση 2^ου νόμου και την διδασκαλία κυκλώματος με δύο πηγές (μια εξωτερική Ε και μια κινούμενης ράβδου), είτε θεωρεί  κάποιος ότι ο 2^ος νόμος είναι εντός ύλης, είτε εκτός…

Από κει και πέρα, είναι στην ύλη ασκήσεις με  δύο «πηγές»; Είναι, αν είναι στην ύλη η αυτεπαγωγή!!!

Σε όλες τις ασκήσεις αυτεπαγωγής, έχουμε δύο «πηγές»!!! Δεν είναι φανερό αυτό;

Είναι δυνατόν να  υποστηρίζουμε, κόντρα σε όλη την λογική των οδηγιών, ότι το ζήτημα είναι μία ή δύο πηγές;

Να μην βλέπουμε τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν  αυτές οι δύο πηγές και ποια περίπτωση είναι εκτός;