… και με τα γεγονότα του Νοέμβρη του 1973 να έχουν εξελιχτεί σε άνευρη επέτειο,
κάποιες προσωπικές αναμνήσεις,
όχι για τους προβεβλημένους πρωταγωνιστές αυτής της εποχής και τα «προδομένα ιδανικά της εξέγερσης»,
αλλά για δικούς μας ανθρώπους που προσφέρουν στο φόρουμ που μας φιλοξενεί με τις γνώσεις, την εμπειρία τους και την ψύχραιμη πραγμάτευση των απόψεών τους.
Τέσσερεις μέρες πριν την κορύφωση, στο μάθημα της Ανόργανης Χημείας και με την ευμενή ανοχή του μακαρίτη καθηγητή – ικανού δάσκαλου, Δ. Κατάκη, μια ομάδα φοιτητών μεγαλύτερων ετών στάθηκε μπρος απ’ τον πίνακα και μας προέτρεψε να τους ακολουθήσουμε απ’ τη Νομική, όπου γίνονταν κάποια μαθήματα και για τους πρωτοετείς φυσικούς, στο αναστατωμένο Πολυτεχνείο,
γιατί …
«εκτός απ’ τα μαθήματα, έπρεπε να συμβάλουμε έμπρακτα για την ελεύθερη έκφραση στα πανεπιστήμια, που αποτελεί πρωταρχικό στοιχείο της επιστήμης»
Αυτή η πρόσκληση, αρχικά μας αιφνιδίασε, αφού το βασικό εργαλείο επιβολής των αυταρχικών καθεστώτων είναι ο «φόβος του χαφιέ».
Στη συνέχεια οι λιγότερο επιφυλακτικοί ακολούθησαν αυτή την αυτοσχέδια πορεία – διαδήλωση, στη Σόλωνος. Στον ίδιο δρόμο, την 25η Μαρτίου 1942, πορεύτηκαν με αντίθετη φορά εκείνοι οι άλλοι φοιτητές που τους μνημόνευσε με τρόπο εμβληματικό ο Ελύτης:
Στους «μπροστινούς» πρωτεργάτες αυτής της πορείας εμείς οι πρωτοετείς αναγνωρίζουμε σήμερα έναν δικό μας. Τον Κωνσταντίνο Σαράμπαλη, που από τότε τον προσφωνούμε Ντίνο.
Ο κόσμος γύρω απ’ το Πολυτεχνείο καθώς πλησίαζε η 17η, καθημερινά πύκνωνε.
Το βράδυ της ημέρας της εισβολής, μέρα ηλιόλουστη όπως κι’ η σημερινή αλλά με κρύο, μετά τα πρώτα δακρυγόνα, εμείς οι σώφρονες περάσαμε έξω, αφήνοντας μόνους αυτούς που επέλεξαν να αψήφισουν τον κίνδυνο.
Κανείς δεν κοιμήθηκε αυτό το βράδυ.
Την άλλη μέρα, αναζητήσαμε τους φίλους συμφοιτητές που έμειναν μέσα.
Σε μένα έλαχε να ψάξω τον Γιώργο Χριστόπουλο.
Τα είχε καταφέρει να ξεφύγει.
Τον βρήκα στο σπίτι του, εκεί κοντά στα Εξάρχεια. Με υποδέχτηκε και αντί να με ενημερώσει πρώτα για τον περιπετειώδη τρόπο διαφυγής του, μοιράστηκε μαζί μου την πολυγραφημένη προκήρυξη της Συντονιστικής που κουβάλησε μαζί του.
Την φυλάει ακόμα στο αρχείο του και δέχτηκε να την μοιραστεί για άλλη μια φορά μαζί μου, για τις ανάγκες αυτής της παρέμβασης.
Οι ιστορικοί της περιόδου ας διερευνήσουν απ’ τον γραφικό χαρακτήρα της χειρόγραφης παρέμβασης στην προκήρυξη την ταυτότητα του διορθωτή. Αυτού που πρόσθεσε τα περί «εθνικής ανεξαρτησίας».
Μέχρι να πέσει η Δικτατορία ο Γιώργος συνέχισε χωρίς συνέπειες τις σπουδές του. Για τον Ντίνο δεν εξελίχθηκαν έτσι τα πράγματα. Ακολούθησε σύλληψη και βάναυση μεταχείριση.
Ο Ντίνος κι’ ο Γιώργος δεν επιδίωξαν να κεφαλαιοποιήσουν την ενεργή συμμετοχή τους απ’ τα γεγονότα του Πολυτεχνείου το 1973.
Ακολούθησαν ευδόκιμα την πορεία του δασκάλου που χάρη σ’ αυτήν ξαναβρεθήκαμε εδώ.
Αυτό το σημείωμα ας θεωρηθεί ως κεφαλαιοποιημένη ανάμνηση ενός πρωτοετή αυτής της περιόδου, που δεν λέει ακόμα να υποτιμηθεί στην αντίληψή του και παρά το ότι στο τρέχον χρηματιστήριο αξιών δεν προσμετράται στα προτεινόμενα «άριστα».
Τελευταία διόρθωση17 ημέρες πριν από Γιώργος Φασουλόπουλος
Γιώργο καλησπέρα. Αν αναφέρεσαι στους εδώ κατοικούντες Ντίνο και Γιώργο, έπρεπε να διαβάσω αυτό το κείμενο για να καταλάβω ότι ο Ντίνος και ο Γιώργος έχουν αυτό το ιστορικό παρελθόν;
Για μένα – αφού δεν τους έχω δει ποτέ – είναι τώρα προφανές το “δεν επιδίωξαν να κεφαλαιοποιήσουν”.
Τελικά οι πιο ηθικοί βρίσκονται …σπίτι τους. Αν έβγαιναν εκεί έξω θα έκαναν κάποια διαφορά ή θα πάθαιναν μετάλλαξη; Η πραγματικότητα σαφώς δείχνει το δεύτερο, αλλά κανείς δεν ξέρει.
Όσον αφορά το άριστα, δεν το χρειάζονται, αρκεί να ακούνε μια καλή κουβέντα, από εκείνους τους λίγους, που εκτιμούν.
Σήμερα στο σχολείο, μια ακόμα γιορτή. Η καθηγήτρια υπεύθυνη – ανήκουσα και στο ΠΑΜΕ – τη συνέδεσε, όπως έπρεπε, με το Φασισμό. Αλλά…
Η πλειoψηφία των μαθητών έπαιζε με το κινητό, κάποιοι έβγαζαν selfie…, κάποιοι καθηγητές έπαιζαν και αυτοί με το κινητό, άλλοι έκαναν το κλασσικό σσσσσσστ!!! στα παιδιά, οι συμμετέχοντες στη γιορτή μαθητές έκαναν αγγαρεία διαβάζοντας τα κείμενα με τη μέγιστη ταχύτητα για να τελειώνουν όλοι το συντομότερο, να φύγουν για καφέ…
Θα ήταν καλύτερα να μη γίνεται γιορτή;
ΟΧΙ γιατί θα παραδίδαμε εντελώς τα νέα παιδιά στους φασιστοράπερ και τους ναζιάρηδες πολιτικούς. Γιορτάζουμε μια ήττα Φασιστικού Καθεστώτος και η μνήμη είναι απαραίτητη. Τα νέα παιδιά δυστυχώς δε γνωρίζουν τα συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα. Το Σχολείο είναι το τελευταίο οχυρό, όπως και ο ελεύθερα σκεπτόμενος δάσκαλος…
Και του χρόνου!
Καλησπέρα παιδιά.
Γιώργο η προφορική ιστορία είναι μια σοβαρή συνιστώσα της ιστοριογραφίας. Οι ιστορίες του Σαράμπαλη, του Χριστόπουλου, του Φασουλόπουλου, του Ορέστη απ’ το Βόλο και της Μαρίας από τη Σπάρτη είναι αυτές, για τις οποίες αξίζει να γιορτάζουμε αυτή την επέτειο με περηφάνεια και να συλλογιζόμαστε ότι το εμείς είναι ισχυρότερο από το εγώ. Την κεφαλαιοποίηση των γεγονότων την αφήνουμε στους επαγγελματίες πολιτικούς.
Υ.Γ. Αναρωτιέμαι αν το ερωτηματικό στο τέλος της προκήρυξης της Συντονιστικής είναι τυπογραφικό λάθος…
Τελευταία διόρθωση17 ημέρες πριν από Αποστόλης Παπάζογλου
το ερωτηματικό στο τέλος, αλλά και η χειρόγραφη συμπλήρωση με μπλε στυλό, υποθέτω σε κάθε προκήρυξη χωριστά «χειροποίητη» εξέγερση – γι’ αυτό κι’ αυθεντική
Καλησπέρα σε όλους.
Γιώργο σε ευχαριστούμε για την μεταφορά που έκανες και που περιέχει και προσωπικές εμπειρίες.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ίσα ίσα θα πρέπει να οδηγούμαστε από την ιστορία μας.
Όπως αναφέρεις πολλοί εξαργύρωσαν ο Πολυτεχνείο τόσο που έγινε και σλόγκαν “ήμουν και εγώ στο Πολυτεχνείο” σε πάμπολλες εκπομπές το ακούς τόσο που σε κάποιους δεν βγαίνει και ηλικιακά.
Εγώ προτιμώ τον Γιώργο που ξέρω… και τον Ντίνο και Γιώργο Χριστόπουλο που γνωρίζω μέσω του δικτύου που εξαργύρωσαν το Πολυτεχνείο με το να έχουν να θυμούνται την προκήρυξη φυλαγμένη. Αλήθεια όσοι κεφαλαιοποίησαν την έχουν να τη θυμούνται;
Σε μέρες πονηρές, που τόποι μαρτυρίας έγιναν περιβάλλοντα διαφημιστικών παρουσιάσεων, η αναφορά στις μνήμες-γεγονότα είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ…
Ευχαριστούμε επίσης τον Ντίνο Σαράμπαλη και τον Γιώργο Χριστόπουλο …
Η ιστορία δεν γράφεται μόνο από τους “πρωταγωνιστές”…..γράφεται κυρίως
από τους “ανώνυμους” του πλήθους που βρέθηκαν εκεί….
“Από τους 70.000 φοιτητές στην Αθήνα μαζευτήκαμε 5.000 μέσα. Από τα 4 εκατομμύρια στην Αθήνα 50-70.000 ήταν εκεί, που γίνανε η ασπίδα προστασίας μας. “
καλημέρα Θοδωρή
επειδή υπάρχουν και άλλοι “ανώνυμοι” εδώ,
η “κραυγή” μου σε άλλον χώρο
(γνώρισα από κοντά τον Μήτσο πέρυσι σε μαθητική εκδήλωση της Δυτικής Αθήνας)
Την επομένη ψάχνεις τα ‘’γραμμένα’’ της προηγούμενης…
Αποστόλη ευχαριστούμε
Γιώργο σ’ευχαριστώ που με παρασύρεις …να θυμηθώ
Φλεβάρης του 73
Ψάχνω να με βρω εκεί πάνω ,κάπου πίσω από το Ω ,τελευταίος του πλήθους στην ταράτσα, μα δεν τυπώθηκε στα φιλμ η ύλη μου, η ψυχούλα όμως πεταρίζει πάντα εκεί πάνω και θυμάται ότι έβλεπε από κάτω… (κάπου στο ιστολόγιο -21 Φλεβάρη 1973 στη Νομική-, εξιστορώ στιγμιότυπα προσωπικής ματιάς)
Νοέμβρης του 73
Ψάχνω την επομένη του χθές για τα πριν 50 χρόνια γεγονότα και με βλέπω να τριγυρνώ 3 μέρες εκεί απ’ έξω στα κάγκελα, να βλέπω …τα κοφίνια με τα ψωμιά ,τα συνθήματα στους τοίχους και στα χειρόγραφα χαρτάκια που έβρισκαν «πόρτες» ανοιχτές τα παραθύρια στα ΙΧ ,στα τρόλεϊ ,στα λεωφορεία και τρύπωναν κι ένοιωθα την ψυχούλα μου να πεταρίζει και να τρυπώνει μέσα απ’τα κάγκελα …να πάλλεται και να συντονίζεται με τους μέσα και τους απ’έξω.
Παρασκευή ,αργά το βράδυ μαζί με τον Αρούλη τον συγκάτοικο βγήκαμε έξω στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας στο ύψος του ΙΚΑ (υπήρχε σχετική αναστάτωση και ένας γνωστός φοιτητής Ιατρικής μας είπε …προσέχεται γιατί φέρνουν συνέχεια τραυματισμένους), με σκοπό να κατηφορίσουμε προσεγγίζοντας το Πολυτεχνείο. Στο αριστερό πεζοδρόμιο περπατούσαμε ,μαζί κι άλλοι άγνωστοι μεν αλλά με ίδιο στόχο ώσπου κάποια στιγμή ένας περίεργος ήχος στιγκλός και παγερός μαρτύρησε …ερπύστριες ,όπως και από κάποιο ραδιόφωνο συντονισμένο στο ‘’εδώ πολυτεχνείο’’ ακούγονταν εκκλήσεις …’’…φαντάροι αδέρφια μας δεν θα χτυπήσετε ,ήμαστε άοπλοι…’’. Είχε προφανώς γίνει γνωστή η έξοδος των τανκ από το Γουδί.
Μας έφτασαν τα τανκ ,τα βλέπαμε δίπλα μας και κάποιος από τους κατηφορίζοντες ,λέει στον αστεράτο πεζό συνοδό ενός τανκ ,’’μα που πάτε αδέρφια είμαστε’’ οπότε ο αστεράτος με ύφος και κίνηση καουμπόη τραβά το περίστροφο φωνάζοντας εξαφανιστείτε…
Πήραμε χαμπάρι και τραβηχτήκαμε σε κάθετο της λεωφόρου δρόμο ,ίσως στη Μπουκουβάλα όπου βρίσκοντας πόρτα ανοιχτή και ελκυστική φωνή …ελάτε μέσα ,μπήκαμε .Μετά λίγο λεπτά που ο ήχος από τις ερπύστριες έφθινε είπαμε να ξεμυτίσουμε και τι να δούμε…φαντάρος με το Μ1 προτεταμένο να απειλεί …’’μπείτε μέσα γιατί πυροβολώ’’…και λέγοντάς του …’’άσε μας να πάμε σπίτια μας ‘’ αυτός πυροβολεί, σίγουρα όχι κατά πάνω μας ,όμως η τζαμαρία στο Ισόγειο μαγαζί της πολυκατοικίας που ήταν στο βάθος του δρόμου και στον κάθετο σε μας δρόμο την πλήρωσε από όχι πλαστική σφαίρα.
Πέρασε λίγος χρόνος και ξεμυτίσαμε δειλά δειλά αλλά με κατεύθυνση την αρχική. Τα τανκ είχαν προχωρήσει κάπου στη Σόνια και λίγο παρακάτω έφταναν, όπου είχαν στηθεί οδοφράγματα με τρόλεϊ και Λεωφορεία οπότε αυτό που είδα με …πάγωσε για το τι πρόκειται να συμβεί .Τα τανκ έσπρωξαν με σχετική άνεση τα οδοφράγματα συνεχίζοντας αργά.
Μην ξεχάσω και τα ασθενοφόρα που ανεβοκατέβαιναν σφυρίζοντας με ‘’ύποπτο’’… όπως άκουγα λόγο για χουντικούς επιβάτες και ξυλοδαρμούς τραυματιών.
Εκεί στο πεδίο του Άρεως απέναντι σε κάθετο δρόμο ένας από μια κοντινή ομάδα παιδιών μας είπε να μην προχωρήσουμε γιατί πέφτουν πυροβολισμοί οι οποίοι ακούγονταν άλλωστε και μας πρότεινε να μπούμε σε μια πολυκατοικία όπου όπως θυμάμαι ανεβήκαμε στο ρετιρέ σε ένα διαμέρισμα με μια ευγενική κυρία να μας υποδέχεται και από το μπαλκόνι παρακολουθούσαμε ακούγοντας τις εκκλήσεις από τον εκφωνητή του ‘’εδώ Πολυτεχνείο’’ και ανατρίχιασα από τις τελευταίες εκκλήσεις πριν το τανκ γκρεμίσει την Πύλη Ελευθερίας…
Για το μετά ομολογώ νοιώθω τύψεις που πήγαμε στη σχετική ασφάλεια του σπιτιού ,περιμένοντας να ξημερώσει…
Να μην ξεχαστεί ποτέ το ‘’Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο σας μιλά ο σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων’’
Σεβασμός και υπόκλιση στους γαντζωμένους στα κάγκελα και τιμή στους πεσόντες
Η 17η Νοέμβρη του 1973 ήταν καθοριστική για τη ζωή του και από μία άλλη σκοπιά. Ημέρα Σάββατο. Απογευματινή βάρδια του σχολείου 2 με 7. Έπρεπε να πάει. Αν απουσίαζε είναι πολύ πιθανό να τον τραβολογάγανε πάλι στο τμήμα. Ήξερε καλά ότι τα απουσιολόγια πήγαιναν κατευθείαν στην Ασφάλεια. Πρώτη ώρα Φυσική. Μπαίνει ο κος Διαμαντής ( όνομα και πράγμα) με νωχελικές πάντα κινήσεις και χωρίς να πει κουβέντα γράφει έναν αριθμό σε μία γωνιά του πίνακα. Τι είναι αυτό κύριε; Ρωτάνε κάποιοι. Απόκριση καμία. Μετά από λίγο σβήνει τον αριθμό και αρχίζει το μάθημα. Έπιασε αμέσως το μήνυμα. Ήταν η συχνότητα εκπομπής του ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου. Εξάλλου είχε προλάβει μερικά λεπτά εκπομπής του σταθμού πριν αυτός σιγήσει, επιστρέφοντας τις πρώτες πρωινές ώρες στο σπίτι μετά από μία περιπετειώδη νύχτα. Αυτό ήταν. Μαζί με το μήνυμα πήρε και την οριστική και αμετάκλητη απόφαση. Θα γίνει φυσικός.
Τελευταία διόρθωση17 ημέρες πριν από Μουρούζης Παναγιώτης
Γεια σου Παντελή.
Από τις πιο αγνές, αληθινές, διηγήσεις των γεγονότων. Όπως τις βίωσε ένα παιδί του τότε.
Περιέγραψες τα πάντα σε ένα μικρό κείμενο άρα επαληθεύεται ότι «η ψυχούλα (σου) όμως πεταρίζει πάντα εκεί πάνω». Έτσι πρέπει να μην ξεχαστούν ο Ντίνος, ο Γιώργος, η…, ο…, και όλοι οι «ανώνυμοι» που μετά συνέχισαν την ζωή τους χωρίς υλικά αντίδωρα.
Καλημέρα Άρη ,καλημέρα Θοδωρή
Δεν ξέρω καλά καλά να αναλύσω την έννοια συνείδηση ένοιωθα πάντως τότε πως θα είχα πρόβλημα με τον εαυτό μου, αν συνειδητά “κρυβόμουν” από το οτιδήποτε είχε σχέση με την άνομη κατάσταση. Σαν παραμύθι θυμούμαι τα χρόνια ‘κείνα που ο νεανικός ενθουσιασμός δεν σ’άφηνε έκθετο στην καίρια ,στη δύσκολη στιγμή που έβλεπες το ρόπαλο με βία να πέφτει , το αίμα να τρέχει και τον “ένα” κοντινό σου να σου λέει “πάμε”…
Νοιώθω καλά με τον εαυτό μου και συγκινούμε ακόμη και σήμερα τέτοιες μέρες…και άκου τώρα, ο πιτσιρικάς ο εγγονός (Γ δημοτικού) τι μου είπε όταν τον ρώτησα τι κάνανε στο Σχολείο την Παρασκευή …Παππού όταν η Δασκάλα μας είπε αν θέλει κάποιος να μιλήσει σήκωσα το χέρι μου και είπα…”ο παππούς μου ήταν τότε στη Νομική, στην ταράτσα …” . Πέρσι του είχα διηγηθεί τα γεγονότα και όλο και ζητούσε …επεξηγήσεις . Με συγκίνησε ο μπαγάσας
Σας ευχαριστώ ,να είστε καλά.
Γιώργο (Φασ.), σήμερα είδα την ανάρτησή σου για το Πολυτεχνείο και την αναφορά σου στο πρόσωπό μου. Με συγκίνησες, όπως και οι άλλοι συνάδελφοι, και σε (σας) ευχαριστώ.
Τότε, όσοι αισθανόμασταν λιγότερο φόβο και είχαμε κάποιες καταβολές από την οικογένειά μας (τον πατέρα μου τον συνέλαβαν στις 21 Απριλίου και αν δεν παρενέβαιναν αρκετοί φίλοι του συγχωριανοί και εξέχοντες παράγοντες της ΕΡΕ θα είχε εξοριστεί, εγώ 2α Γυμνασίου τότε), πρωτοστατούσαμε, χωρίς να αφήνουμε τα μαθήματα (ζυμώσεις στα μεσοδιαστήματα), στον ξεσηκωμό των ημερών (προφανώς είχαν προηγηθεί αρκετά γεγονότα μέχρι το Πολυτεχνείο). Το ποτάμι σιγά σιγά διογκωνόταν, όπως και τα αιτήματα γινόντουσαν όλο και περισσότερο πολιτικά (από αμιγώς φοιτητικά αρχικά). Πανσπερμία συνθημάτων.
Όταν άρχισε η επέμβαση της αστυνομίας, γύρω στις 9μμ, έκλεισαν οι πύλες και χιλιάδες διαδηλωτές έμειναν έξω (και ‘γω με το έτερον ήμισυ, νυν σύζυγο της Νομικής). Σιγά σιγά αραίωναν όσο η καταστολή αγρίευε και οι πυροβολισμοί έπεφταν βροχή (μάλλον πλαστικές σφαίρες από τις οποίες πολλοί τραυματίστηκαν μέσα στην Πατησίων). Με τον ερχομό των τανκς χωθήκαμε στις απέναντι πολυκατοικίες. Όλο το κλιμακοστάσιο ήταν γεμάτο κόσμο, αρκετοί αιμορραγώντας. Κάποιος μας άνοιξε το διαμέρισμά του και παρακολουθούσαμε την πύλη από τα παράθυρα με σβησμένα φώτα. Βγήκαμε το πρωί, ως ερωτευμένο ζευγάρι για να μην δίνουμε στόχο – έμενα ψηλά Ζωοδόχου Πηγής στα Εξάρχεια (απέναντι είχαν αναλάβει δράση οι αντλίες και τα αυτοκίνητα του δήμου για να σβήσουν το έγκλημα).. Τις επόμενες μέρες (Δευτέρα) έφυγα για το Δερβένι γιατί φοβόμουν για τη σύλληψή μου που ήρθε μετά τα Χριστούγεννα έξω από τη σχολή. Αυτά τα λίγα απ’ τα πολλά που θυμάμαι.
Ένα χρόνο μετά πήγα και ευχαρίστησα τους ανθρώπους που μας φιλοξένησαν. Συγκινήθηκαν.
Οι Νομικές, όπως και το Πολυτεχνείο, ήσαν αυθόρμητες εξεγέρσεις. Οι παράνομες οργανώσεις επηρέαζαν λίγο τις εξελίξεις. Για παράδειγμα οι σχεδόν καθημερινές πορείες επί της Ακαδημίας δημιουργούντο τελείως αυθόρμητα. Κοιταζόμασταν στα μάτια, όσοι είχαμε γνωριστεί μέσω των αγώνων και κρυφών συναντήσεων, και ξεκινούσαμε.
Τα χρόνια κύλησαν γίναμε 70ντάρηδες και αυτή η μέρα είναι μέσα στην ψυχή μας. Κάποιοι επώνυμοι, και όχι μόνο, εξαργύρωσαν και με το παραπάνω τη συμμετοχή τους. Άλλοι, αρκετοί, «αλλαξοπίστησαν» (δικαίωμά τους) και ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους (ίσως πιο κερδοφόρους).
Καλησπέρα Ντίνο
Ταύτιση στις εικόνες τις γραμμένες στη βαθιά μνήμη και
στο κουράγιο που έδιναν οι ανοιχτές πόρτες στα ζόρικα,
όπως και οι ενδιάμεσοι τηλεφωνητές (-τριες)από τις απέναντι της Νομικής
πολυκατοικίες για να μην ανησυχούν οι δικοί …
Να είσαι πάντα καλά και να θυμάσαι
Σε αναμονή για απόπλου απο τη Σούδα…σε ειδα Ντινο και χαρηκα που θυμηθηκες και …επαληθευθηκε το γεγονος.
Θα ειμαι επι πλεον ευτυχής αν μας διαβαζει ενας εστω απο τους τρεις η τεσσερεις αγνωστους μου,που στην εκκενωση τελευταιοι πηγαμε να βγουμε απο τη Σολωνος και ηταν μονο αστυνομικοι οποτε οπισθεν, πηγαμε στο μεγαλο αμφιθεατρο του υπεριψωμενου ισογειου και απο το σειρομενο παραθυρι κατεβηκαμ στην τοτε ιατρδικαστικη και κρυφτηκαμε πισω μια ντουλαπα σε ενα ημιυπογειο ,με τη φορμολη να ερεθιζει το βλενογονο, μεχρι που εμφανιζεται στο μισοσκοταδο στη πορτα καποιος με πηλικιο και λεμε… ωχ
Ελατε πανω λεει το “πηλικιο” και ανεβηκαμε τα 5-6 σκαλοπατια περιμενοντσας τα χειροτερα. Ομως το καλο “πηλικιο” μας πηγε στη σιδεροπορτα που εβγαζε στην Ακαδημιας, εβγαλε μια αρματια κλειδια ξεκλειδωσε το λουκετο στην αλυσοδεμενη πορτα και μας αποβγαλε με λογο καλο.
Βγηκαμε λοιπον και σκορπιστηκαμε. Ειχα μια αισθηση φοβου εξω που μεσα δεν την ειχα…
Στο μοσοσκοταδο τον περασμε για αστυνομικο αλλα μαλλον ηταν φυλακας. Να ειναι καλα οπου και ναι.
Καλο βραδυ Ντινο
by 
Μισό αιώνα μετά …
… και με τα γεγονότα του Νοέμβρη του 1973 να έχουν εξελιχτεί σε άνευρη επέτειο,
κάποιες προσωπικές αναμνήσεις,
όχι για τους προβεβλημένους πρωταγωνιστές αυτής της εποχής και τα «προδομένα ιδανικά της εξέγερσης»,
αλλά για δικούς μας ανθρώπους που προσφέρουν στο φόρουμ που μας φιλοξενεί με τις γνώσεις, την εμπειρία τους και την ψύχραιμη πραγμάτευση των απόψεών τους.
Τέσσερεις μέρες πριν την κορύφωση, στο μάθημα της Ανόργανης Χημείας και με την ευμενή ανοχή του μακαρίτη καθηγητή – ικανού δάσκαλου, Δ. Κατάκη, μια ομάδα φοιτητών μεγαλύτερων ετών στάθηκε μπρος απ’ τον πίνακα και μας προέτρεψε να τους ακολουθήσουμε απ’ τη Νομική, όπου γίνονταν κάποια μαθήματα και για τους πρωτοετείς φυσικούς, στο αναστατωμένο Πολυτεχνείο,
γιατί …
«εκτός απ’ τα μαθήματα, έπρεπε να συμβάλουμε έμπρακτα για την ελεύθερη έκφραση στα πανεπιστήμια, που αποτελεί πρωταρχικό στοιχείο της επιστήμης»
Αυτή η πρόσκληση, αρχικά μας αιφνιδίασε, αφού το βασικό εργαλείο επιβολής των αυταρχικών καθεστώτων είναι ο «φόβος του χαφιέ».
Στη συνέχεια οι λιγότερο επιφυλακτικοί ακολούθησαν αυτή την αυτοσχέδια πορεία – διαδήλωση, στη Σόλωνος. Στον ίδιο δρόμο, την 25η Μαρτίου 1942, πορεύτηκαν με αντίθετη φορά εκείνοι οι άλλοι φοιτητές που τους μνημόνευσε με τρόπο εμβληματικό ο Ελύτης:
«Καὶ νωρὶς ἐβγήκανε καταμπροστὰ στὸν ἥλιο, μὲ πάνου ὡς κάτου ἀπλωμένη τὴν ἀφοβιὰ σὰν σημαία, οἱ νέοι μὲ τὰ πρησμένα πόδια ποὺ τους ἔλεγαν ἀλήτες»
Στους «μπροστινούς» πρωτεργάτες αυτής της πορείας εμείς οι πρωτοετείς αναγνωρίζουμε σήμερα έναν δικό μας. Τον Κωνσταντίνο Σαράμπαλη, που από τότε τον προσφωνούμε Ντίνο.
Ο κόσμος γύρω απ’ το Πολυτεχνείο καθώς πλησίαζε η 17η, καθημερινά πύκνωνε.
Το βράδυ της ημέρας της εισβολής, μέρα ηλιόλουστη όπως κι’ η σημερινή αλλά με κρύο, μετά τα πρώτα δακρυγόνα, εμείς οι σώφρονες περάσαμε έξω, αφήνοντας μόνους αυτούς που επέλεξαν να αψήφισουν τον κίνδυνο.
Κανείς δεν κοιμήθηκε αυτό το βράδυ.
Την άλλη μέρα, αναζητήσαμε τους φίλους συμφοιτητές που έμειναν μέσα.
Σε μένα έλαχε να ψάξω τον Γιώργο Χριστόπουλο.
Τα είχε καταφέρει να ξεφύγει.
Τον βρήκα στο σπίτι του, εκεί κοντά στα Εξάρχεια. Με υποδέχτηκε και αντί να με ενημερώσει πρώτα για τον περιπετειώδη τρόπο διαφυγής του, μοιράστηκε μαζί μου την πολυγραφημένη προκήρυξη της Συντονιστικής που κουβάλησε μαζί του.
Την φυλάει ακόμα στο αρχείο του και δέχτηκε να την μοιραστεί για άλλη μια φορά μαζί μου, για τις ανάγκες αυτής της παρέμβασης.
Οι ιστορικοί της περιόδου ας διερευνήσουν απ’ τον γραφικό χαρακτήρα της χειρόγραφης παρέμβασης στην προκήρυξη την ταυτότητα του διορθωτή. Αυτού που πρόσθεσε τα περί «εθνικής ανεξαρτησίας».
Μέχρι να πέσει η Δικτατορία ο Γιώργος συνέχισε χωρίς συνέπειες τις σπουδές του. Για τον Ντίνο δεν εξελίχθηκαν έτσι τα πράγματα. Ακολούθησε σύλληψη και βάναυση μεταχείριση.
Ο Ντίνος κι’ ο Γιώργος δεν επιδίωξαν να κεφαλαιοποιήσουν την ενεργή συμμετοχή τους απ’ τα γεγονότα του Πολυτεχνείου το 1973.
Ακολούθησαν ευδόκιμα την πορεία του δασκάλου που χάρη σ’ αυτήν ξαναβρεθήκαμε εδώ.
Αυτό το σημείωμα ας θεωρηθεί ως κεφαλαιοποιημένη ανάμνηση ενός πρωτοετή αυτής της περιόδου, που δεν λέει ακόμα να υποτιμηθεί στην αντίληψή του και παρά το ότι στο τρέχον χρηματιστήριο αξιών δεν προσμετράται στα προτεινόμενα «άριστα».
Γιώργο, Δημήτρης Φωτιάδης και όχι Δημητριάδης (από μυαλό, όσο μεγαλώνω, άστα να πάνε).
αυτός!
Γιώργο καλησπέρα. Αν αναφέρεσαι στους εδώ κατοικούντες Ντίνο και Γιώργο, έπρεπε να διαβάσω αυτό το κείμενο για να καταλάβω ότι ο Ντίνος και ο Γιώργος έχουν αυτό το ιστορικό παρελθόν;
Για μένα – αφού δεν τους έχω δει ποτέ – είναι τώρα προφανές το “δεν επιδίωξαν να κεφαλαιοποιήσουν”.
Τελικά οι πιο ηθικοί βρίσκονται …σπίτι τους. Αν έβγαιναν εκεί έξω θα έκαναν κάποια διαφορά ή θα πάθαιναν μετάλλαξη; Η πραγματικότητα σαφώς δείχνει το δεύτερο, αλλά κανείς δεν ξέρει.
Όσον αφορά το άριστα, δεν το χρειάζονται, αρκεί να ακούνε μια καλή κουβέντα, από εκείνους τους λίγους, που εκτιμούν.
Σήμερα στο σχολείο, μια ακόμα γιορτή. Η καθηγήτρια υπεύθυνη – ανήκουσα και στο ΠΑΜΕ – τη συνέδεσε, όπως έπρεπε, με το Φασισμό. Αλλά…
Η πλειoψηφία των μαθητών έπαιζε με το κινητό, κάποιοι έβγαζαν selfie…, κάποιοι καθηγητές έπαιζαν και αυτοί με το κινητό, άλλοι έκαναν το κλασσικό σσσσσσστ!!! στα παιδιά, οι συμμετέχοντες στη γιορτή μαθητές έκαναν αγγαρεία διαβάζοντας τα κείμενα με τη μέγιστη ταχύτητα για να τελειώνουν όλοι το συντομότερο, να φύγουν για καφέ…
Θα ήταν καλύτερα να μη γίνεται γιορτή;
ΟΧΙ γιατί θα παραδίδαμε εντελώς τα νέα παιδιά στους φασιστοράπερ και τους ναζιάρηδες πολιτικούς. Γιορτάζουμε μια ήττα Φασιστικού Καθεστώτος και η μνήμη είναι απαραίτητη. Τα νέα παιδιά δυστυχώς δε γνωρίζουν τα συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα. Το Σχολείο είναι το τελευταίο οχυρό, όπως και ο ελεύθερα σκεπτόμενος δάσκαλος…
Και του χρόνου!
Καλησπέρα παιδιά.
Γιώργο η προφορική ιστορία είναι μια σοβαρή συνιστώσα της ιστοριογραφίας. Οι ιστορίες του Σαράμπαλη, του Χριστόπουλου, του Φασουλόπουλου, του Ορέστη απ’ το Βόλο και της Μαρίας από τη Σπάρτη είναι αυτές, για τις οποίες αξίζει να γιορτάζουμε αυτή την επέτειο με περηφάνεια και να συλλογιζόμαστε ότι το εμείς είναι ισχυρότερο από το εγώ. Την κεφαλαιοποίηση των γεγονότων την αφήνουμε στους επαγγελματίες πολιτικούς.
Υ.Γ. Αναρωτιέμαι αν το ερωτηματικό στο τέλος της προκήρυξης της Συντονιστικής είναι τυπογραφικό λάθος…
το ερωτηματικό στο τέλος, αλλά και η χειρόγραφη συμπλήρωση με μπλε στυλό,
υποθέτω σε κάθε προκήρυξη χωριστά
«χειροποίητη» εξέγερση – γι’ αυτό κι’ αυθεντική
Καλησπέρα σε όλους.
Γιώργο σε ευχαριστούμε για την μεταφορά που έκανες και που περιέχει και προσωπικές εμπειρίες.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ίσα ίσα θα πρέπει να οδηγούμαστε από την ιστορία μας.
Όπως αναφέρεις πολλοί εξαργύρωσαν ο Πολυτεχνείο τόσο που έγινε και σλόγκαν “ήμουν και εγώ στο Πολυτεχνείο” σε πάμπολλες εκπομπές το ακούς τόσο που σε κάποιους δεν βγαίνει και ηλικιακά.
Εγώ προτιμώ τον Γιώργο που ξέρω… και τον Ντίνο και Γιώργο Χριστόπουλο που γνωρίζω μέσω του δικτύου που εξαργύρωσαν το Πολυτεχνείο με το να έχουν να θυμούνται την προκήρυξη φυλαγμένη. Αλήθεια όσοι κεφαλαιοποίησαν την έχουν να τη θυμούνται;
Αποστόλη, Γιώργο ευχαριστούμε.
Σε μέρες πονηρές, που τόποι μαρτυρίας έγιναν περιβάλλοντα διαφημιστικών παρουσιάσεων, η αναφορά στις μνήμες-γεγονότα είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ…
Ευχαριστούμε επίσης τον Ντίνο Σαράμπαλη και τον Γιώργο Χριστόπουλο …
Η ιστορία δεν γράφεται μόνο από τους “πρωταγωνιστές”…..γράφεται κυρίως
από τους “ανώνυμους” του πλήθους που βρέθηκαν εκεί….
Από αυτούς που μέτρησε και ο Δημήτρης Παπαχρήστος
“Από τους 70.000 φοιτητές στην Αθήνα μαζευτήκαμε 5.000 μέσα. Από τα 4 εκατομμύρια στην Αθήνα 50-70.000 ήταν εκεί, που γίνανε η ασπίδα προστασίας μας. “
καλημέρα Θοδωρή
επειδή υπάρχουν και άλλοι “ανώνυμοι” εδώ,
η “κραυγή” μου σε άλλον χώρο
(γνώρισα από κοντά τον Μήτσο πέρυσι σε μαθητική εκδήλωση της Δυτικής Αθήνας)
Καλημέρα στη νησίδα.
Την επομένη ψάχνεις τα ‘’γραμμένα’’ της προηγούμενης…
Αποστόλη ευχαριστούμε
Γιώργο σ’ευχαριστώ που με παρασύρεις …να θυμηθώ
Φλεβάρης του 73
Ψάχνω να με βρω εκεί πάνω ,κάπου πίσω από το Ω ,τελευταίος του πλήθους στην ταράτσα, μα δεν τυπώθηκε στα φιλμ η ύλη μου, η ψυχούλα όμως πεταρίζει πάντα εκεί πάνω και θυμάται ότι έβλεπε από κάτω… (κάπου στο ιστολόγιο -21 Φλεβάρη 1973 στη Νομική-, εξιστορώ στιγμιότυπα προσωπικής ματιάς)
Νοέμβρης του 73
Ψάχνω την επομένη του χθές για τα πριν 50 χρόνια γεγονότα και με βλέπω να τριγυρνώ 3 μέρες εκεί απ’ έξω στα κάγκελα, να βλέπω …τα κοφίνια με τα ψωμιά ,τα συνθήματα στους τοίχους και στα χειρόγραφα χαρτάκια που έβρισκαν «πόρτες» ανοιχτές τα παραθύρια στα ΙΧ ,στα τρόλεϊ ,στα λεωφορεία και τρύπωναν κι ένοιωθα την ψυχούλα μου να πεταρίζει και να τρυπώνει μέσα απ’τα κάγκελα …να πάλλεται και να συντονίζεται με τους μέσα και τους απ’έξω.
Παρασκευή ,αργά το βράδυ μαζί με τον Αρούλη τον συγκάτοικο βγήκαμε έξω στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας στο ύψος του ΙΚΑ (υπήρχε σχετική αναστάτωση και ένας γνωστός φοιτητής Ιατρικής μας είπε …προσέχεται γιατί φέρνουν συνέχεια τραυματισμένους), με σκοπό να κατηφορίσουμε προσεγγίζοντας το Πολυτεχνείο. Στο αριστερό πεζοδρόμιο περπατούσαμε ,μαζί κι άλλοι άγνωστοι μεν αλλά με ίδιο στόχο ώσπου κάποια στιγμή ένας περίεργος ήχος στιγκλός και παγερός μαρτύρησε …ερπύστριες ,όπως και από κάποιο ραδιόφωνο συντονισμένο στο ‘’εδώ πολυτεχνείο’’ ακούγονταν εκκλήσεις …’’…φαντάροι αδέρφια μας δεν θα χτυπήσετε ,ήμαστε άοπλοι…’’. Είχε προφανώς γίνει γνωστή η έξοδος των τανκ από το Γουδί.
Μας έφτασαν τα τανκ ,τα βλέπαμε δίπλα μας και κάποιος από τους κατηφορίζοντες ,λέει στον αστεράτο πεζό συνοδό ενός τανκ ,’’μα που πάτε αδέρφια είμαστε’’ οπότε ο αστεράτος με ύφος και κίνηση καουμπόη τραβά το περίστροφο φωνάζοντας εξαφανιστείτε…
Πήραμε χαμπάρι και τραβηχτήκαμε σε κάθετο της λεωφόρου δρόμο ,ίσως στη Μπουκουβάλα όπου βρίσκοντας πόρτα ανοιχτή και ελκυστική φωνή …ελάτε μέσα ,μπήκαμε .Μετά λίγο λεπτά που ο ήχος από τις ερπύστριες έφθινε είπαμε να ξεμυτίσουμε και τι να δούμε…φαντάρος με το Μ1 προτεταμένο να απειλεί …’’μπείτε μέσα γιατί πυροβολώ’’…και λέγοντάς του …’’άσε μας να πάμε σπίτια μας ‘’ αυτός πυροβολεί, σίγουρα όχι κατά πάνω μας ,όμως η τζαμαρία στο Ισόγειο μαγαζί της πολυκατοικίας που ήταν στο βάθος του δρόμου και στον κάθετο σε μας δρόμο την πλήρωσε από όχι πλαστική σφαίρα.
Πέρασε λίγος χρόνος και ξεμυτίσαμε δειλά δειλά αλλά με κατεύθυνση την αρχική. Τα τανκ είχαν προχωρήσει κάπου στη Σόνια και λίγο παρακάτω έφταναν, όπου είχαν στηθεί οδοφράγματα με τρόλεϊ και Λεωφορεία οπότε αυτό που είδα με …πάγωσε για το τι πρόκειται να συμβεί .Τα τανκ έσπρωξαν με σχετική άνεση τα οδοφράγματα συνεχίζοντας αργά.
Μην ξεχάσω και τα ασθενοφόρα που ανεβοκατέβαιναν σφυρίζοντας με ‘’ύποπτο’’… όπως άκουγα λόγο για χουντικούς επιβάτες και ξυλοδαρμούς τραυματιών.
Εκεί στο πεδίο του Άρεως απέναντι σε κάθετο δρόμο ένας από μια κοντινή ομάδα παιδιών μας είπε να μην προχωρήσουμε γιατί πέφτουν πυροβολισμοί οι οποίοι ακούγονταν άλλωστε και μας πρότεινε να μπούμε σε μια πολυκατοικία όπου όπως θυμάμαι ανεβήκαμε στο ρετιρέ σε ένα διαμέρισμα με μια ευγενική κυρία να μας υποδέχεται και από το μπαλκόνι παρακολουθούσαμε ακούγοντας τις εκκλήσεις από τον εκφωνητή του ‘’εδώ Πολυτεχνείο’’ και ανατρίχιασα από τις τελευταίες εκκλήσεις πριν το τανκ γκρεμίσει την Πύλη Ελευθερίας…
Για το μετά ομολογώ νοιώθω τύψεις που πήγαμε στη σχετική ασφάλεια του σπιτιού ,περιμένοντας να ξημερώσει…
Να μην ξεχαστεί ποτέ το ‘’Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο σας μιλά ο σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων’’
Σεβασμός και υπόκλιση στους γαντζωμένους στα κάγκελα και τιμή στους πεσόντες
Η 17η Νοέμβρη του 1973 ήταν καθοριστική για τη ζωή του και από μία άλλη σκοπιά. Ημέρα Σάββατο. Απογευματινή βάρδια του σχολείου 2 με 7. Έπρεπε να πάει. Αν απουσίαζε είναι πολύ πιθανό να τον τραβολογάγανε πάλι στο τμήμα. Ήξερε καλά ότι τα απουσιολόγια πήγαιναν κατευθείαν στην Ασφάλεια. Πρώτη ώρα Φυσική. Μπαίνει ο κος Διαμαντής ( όνομα και πράγμα) με νωχελικές πάντα κινήσεις και χωρίς να πει κουβέντα γράφει έναν αριθμό σε μία γωνιά του πίνακα. Τι είναι αυτό κύριε; Ρωτάνε κάποιοι. Απόκριση καμία. Μετά από λίγο σβήνει τον αριθμό και αρχίζει το μάθημα. Έπιασε αμέσως το μήνυμα. Ήταν η συχνότητα εκπομπής του ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου. Εξάλλου είχε προλάβει μερικά λεπτά εκπομπής του σταθμού πριν αυτός σιγήσει, επιστρέφοντας τις πρώτες πρωινές ώρες στο σπίτι μετά από μία περιπετειώδη νύχτα. Αυτό ήταν. Μαζί με το μήνυμα πήρε και την οριστική και αμετάκλητη απόφαση. Θα γίνει φυσικός.
Βαγγέλη, Παντελή, Πάνο, ευχαριστούμε
Τα παιδιά θα πρέπει να ξέρουν ότι αυτά που σήμερα θεωρούνε δεδομένα,
χρειάστηκε κάποιοι να θυσιαστούν για να τα έχουν.
Γεια σου Παντελή.
Από τις πιο αγνές, αληθινές, διηγήσεις των γεγονότων. Όπως τις βίωσε ένα παιδί του τότε.
Περιέγραψες τα πάντα σε ένα μικρό κείμενο άρα επαληθεύεται ότι «η ψυχούλα (σου) όμως πεταρίζει πάντα εκεί πάνω».
Έτσι πρέπει να μην ξεχαστούν ο Ντίνος, ο Γιώργος, η…, ο…, και όλοι οι «ανώνυμοι» που μετά συνέχισαν την ζωή τους χωρίς υλικά αντίδωρα.
Καλημέρα Άρη ,καλημέρα Θοδωρή
Δεν ξέρω καλά καλά να αναλύσω την έννοια συνείδηση ένοιωθα πάντως τότε πως θα είχα πρόβλημα με τον εαυτό μου, αν συνειδητά “κρυβόμουν” από το οτιδήποτε είχε σχέση με την άνομη κατάσταση. Σαν παραμύθι θυμούμαι τα χρόνια ‘κείνα που ο νεανικός ενθουσιασμός δεν σ’άφηνε έκθετο στην καίρια ,στη δύσκολη στιγμή που έβλεπες το ρόπαλο με βία να πέφτει , το αίμα να τρέχει και τον “ένα” κοντινό σου να σου λέει “πάμε”…
Νοιώθω καλά με τον εαυτό μου και συγκινούμε ακόμη και σήμερα τέτοιες μέρες…και άκου τώρα, ο πιτσιρικάς ο εγγονός (Γ δημοτικού) τι μου είπε όταν τον ρώτησα τι κάνανε στο Σχολείο την Παρασκευή …Παππού όταν η Δασκάλα μας είπε αν θέλει κάποιος να μιλήσει σήκωσα το χέρι μου και είπα…”ο παππούς μου ήταν τότε στη Νομική, στην ταράτσα …” . Πέρσι του είχα διηγηθεί τα γεγονότα και όλο και ζητούσε …επεξηγήσεις . Με συγκίνησε ο μπαγάσας
Σας ευχαριστώ ,να είστε καλά.
Γιώργο (Φασ.), σήμερα είδα την ανάρτησή σου για το Πολυτεχνείο και την αναφορά σου στο πρόσωπό μου. Με συγκίνησες, όπως και οι άλλοι συνάδελφοι, και σε (σας) ευχαριστώ.
Τότε, όσοι αισθανόμασταν λιγότερο φόβο και είχαμε κάποιες καταβολές από την οικογένειά μας (τον πατέρα μου τον συνέλαβαν στις 21 Απριλίου και αν δεν παρενέβαιναν αρκετοί φίλοι του συγχωριανοί και εξέχοντες παράγοντες της ΕΡΕ θα είχε εξοριστεί, εγώ 2α Γυμνασίου τότε), πρωτοστατούσαμε, χωρίς να αφήνουμε τα μαθήματα (ζυμώσεις στα μεσοδιαστήματα), στον ξεσηκωμό των ημερών (προφανώς είχαν προηγηθεί αρκετά γεγονότα μέχρι το Πολυτεχνείο). Το ποτάμι σιγά σιγά διογκωνόταν, όπως και τα αιτήματα γινόντουσαν όλο και περισσότερο πολιτικά (από αμιγώς φοιτητικά αρχικά). Πανσπερμία συνθημάτων.
Όταν άρχισε η επέμβαση της αστυνομίας, γύρω στις 9μμ, έκλεισαν οι πύλες και χιλιάδες διαδηλωτές έμειναν έξω (και ‘γω με το έτερον ήμισυ, νυν σύζυγο της Νομικής). Σιγά σιγά αραίωναν όσο η καταστολή αγρίευε και οι πυροβολισμοί έπεφταν βροχή (μάλλον πλαστικές σφαίρες από τις οποίες πολλοί τραυματίστηκαν μέσα στην Πατησίων). Με τον ερχομό των τανκς χωθήκαμε στις απέναντι πολυκατοικίες. Όλο το κλιμακοστάσιο ήταν γεμάτο κόσμο, αρκετοί αιμορραγώντας. Κάποιος μας άνοιξε το διαμέρισμά του και παρακολουθούσαμε την πύλη από τα παράθυρα με σβησμένα φώτα. Βγήκαμε το πρωί, ως ερωτευμένο ζευγάρι για να μην δίνουμε στόχο – έμενα ψηλά Ζωοδόχου Πηγής στα Εξάρχεια (απέναντι είχαν αναλάβει δράση οι αντλίες και τα αυτοκίνητα του δήμου για να σβήσουν το έγκλημα).. Τις επόμενες μέρες (Δευτέρα) έφυγα για το Δερβένι γιατί φοβόμουν για τη σύλληψή μου που ήρθε μετά τα Χριστούγεννα έξω από τη σχολή. Αυτά τα λίγα απ’ τα πολλά που θυμάμαι.
Ένα χρόνο μετά πήγα και ευχαρίστησα τους ανθρώπους που μας φιλοξένησαν. Συγκινήθηκαν.
Οι Νομικές, όπως και το Πολυτεχνείο, ήσαν αυθόρμητες εξεγέρσεις. Οι παράνομες οργανώσεις επηρέαζαν λίγο τις εξελίξεις. Για παράδειγμα οι σχεδόν καθημερινές πορείες επί της Ακαδημίας δημιουργούντο τελείως αυθόρμητα. Κοιταζόμασταν στα μάτια, όσοι είχαμε γνωριστεί μέσω των αγώνων και κρυφών συναντήσεων, και ξεκινούσαμε.
Τα χρόνια κύλησαν γίναμε 70ντάρηδες και αυτή η μέρα είναι μέσα στην ψυχή μας. Κάποιοι επώνυμοι, και όχι μόνο, εξαργύρωσαν και με το παραπάνω τη συμμετοχή τους. Άλλοι, αρκετοί, «αλλαξοπίστησαν» (δικαίωμά τους) και ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους (ίσως πιο κερδοφόρους).
Και η ζωή τραβάει την ανηφόρα
Να είστε όλοι καλά
Καλησπέρα Ντίνο
Ταύτιση στις εικόνες τις γραμμένες στη βαθιά μνήμη και
στο κουράγιο που έδιναν οι ανοιχτές πόρτες στα ζόρικα,
όπως και οι ενδιάμεσοι τηλεφωνητές (-τριες)από τις απέναντι της Νομικής
πολυκατοικίες για να μην ανησυχούν οι δικοί …
Να είσαι πάντα καλά και να θυμάσαι
Παντελή, το περιστατικό με τα τηλέφωνα το θυμήθηκα (έτυχε την 1η μέρα της 1ης Νομικής να έχει έλθει στην Αθήνα η μάνα μου και να είναι μόνη της).
Να είμαστε καλά για να διηγούμαστε στα νέα παιδιά την ανάταση των ημερών.
Σε αναμονή για απόπλου απο τη Σούδα…σε ειδα Ντινο και χαρηκα που θυμηθηκες και …επαληθευθηκε το γεγονος.
Θα ειμαι επι πλεον ευτυχής αν μας διαβαζει ενας εστω απο τους τρεις η τεσσερεις αγνωστους μου,που στην εκκενωση τελευταιοι πηγαμε να βγουμε απο τη Σολωνος και ηταν μονο αστυνομικοι οποτε οπισθεν, πηγαμε στο μεγαλο αμφιθεατρο του υπεριψωμενου ισογειου και απο το σειρομενο παραθυρι κατεβηκαμ στην τοτε ιατρδικαστικη και κρυφτηκαμε πισω μια ντουλαπα σε ενα ημιυπογειο ,με τη φορμολη να ερεθιζει το βλενογονο, μεχρι που εμφανιζεται στο μισοσκοταδο στη πορτα καποιος με πηλικιο και λεμε… ωχ
Ελατε πανω λεει το “πηλικιο” και ανεβηκαμε τα 5-6 σκαλοπατια περιμενοντσας τα χειροτερα. Ομως το καλο “πηλικιο” μας πηγε στη σιδεροπορτα που εβγαζε στην Ακαδημιας, εβγαλε μια αρματια κλειδια ξεκλειδωσε το λουκετο στην αλυσοδεμενη πορτα και μας αποβγαλε με λογο καλο.
Βγηκαμε λοιπον και σκορπιστηκαμε. Ειχα μια αισθηση φοβου εξω που μεσα δεν την ειχα…
Στο μοσοσκοταδο τον περασμε για αστυνομικο αλλα μαλλον ηταν φυλακας. Να ειναι καλα οπου και ναι.
Καλο βραδυ Ντινο