Συνωμοσιολογία; Επιστημονική φαντασία; Σενάρια “ψεκασμένων”; Θα ρίξει φωτιά και θα μας κάψει; Πιασάρικο θέμα η καταστροφολογία. Εδώ κάποιο ίδρυμα Newton project Canada με έμφαση λέει στις θεολογικές εργασίες του Νεύτωνα βγαίνει και λέει, άκουσον άκουσον, ότι ο Νεύτωνας διαβάζοντας τους προφήτες πήρε χαρτί και μολύβι και υπολόγισε ότι το 2060 έρχεται το τέλος του κόσμου και η βασιλεία των ουρανών. Τίποτα από όλα αυτά. Οι φωτιές εξ ουρανού δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της επιστήμης. Εδώ θα μιλήσουμε για πραγματικούς κινδύνους χωρίς όμως να μπορούμε να αποφύγουμε την επιστημονική φαντασία σε συμπαντικές καταστροφές.
Πριν όμως δούμε τους εξωγενείς κινδύνους για τον πολιτισμό μας να πούμε ότι πολύ πριν από κάποιον εξωγενή παράγοντα ο πολιτισμός μας πιθανότατα θα έχει οδηγηθεί σε οικολογική καταστροφή“οι άνθρωποι είναι περίεργα όντα. Λατρεύουν έναν αόρατο θεό και καταστρέφουν μία ορατή φύση χωρίς να γνωρίζουν ότι η φύση που καταστρέφουν είναι ο θεός που λατρεύουν”. Αν γίνουμε καλά παιδιά και αποφύγουμε μία οικολογική καταστροφή δεν γλυτώνουμε με τίποτα από τον …δεύτερο νόμο της θερμοδυναμικής. Το βέλος του χρόνου που ορίζει ο αμείλικτος αυτός νόμος έχει μία μόνο κατεύθυνση. Την σταδιακή ενεργειακή υποβάθμιση όλων των διαθέσιμων ενεργειακών πόρων και τον αφανισμό κάθε μορφής ζωής. Να πω εδώ στους αγαπητούς μαθητές που θα διαβάσουν αυτή την ανάρτηση ότι αποφεύγω τον όρο “εξάντληση ενεργειακών πόρων” που χρησιμοποιείται κατά κόρον και ίσως παραπέμπει σε εξάντληση της ενέργειας. Η ενέργεια δεν χάνεται, δεν παραβιάζεται ο πρώτος θερμοδυναμικός νόμος(αρχή διατήρησης της ενέργειας), η ενέργεια απλά μετατρέπεται σε θερμότητα χαμηλής θερμοκρασίας(θερμοκρασία περιβάλλοντος) και χάνει την ικανότητα παραγωγής έργου, δηλαδή υποβαθμίζεται ενεργειακά, αποκτά υψηλή εντροπία – αταξία όπως λέμε εμείς οι φυσικοί(και θα έπρεπε να μαθαίνετε και εσείς) από την πολύ χαμηλή εντροπία που είχε η άριστη δυναμική ενέργεια. Για παράδειγμα. Αν αφήσω ένα ξύλο από ορισμένο ύψος θα ακινητοποιηθεί στο έδαφος που σημαινει ότι όλη η δυναμική του ενέργεια έγινε θερμότητα. Αν μπορούσα να συγκεντρώσω αυτή τη θερμότητα που ελευθερώθηκε και να τη δώσω στο ξύλο για να ανέβει στο ίδιο ύψος δεν παραβιάζω τον πρώτο θερμοδυναμικό νόμο παραβιάζω όμως τον δεύτερο. Η εντροπικά υποβαθμισμένη θερμότητα δεν έχει πλέον την ικανότητα να σηκώσει το ξύλο. Για να σηκώσω το ξύλο πρέπει να δαπανήσω χημική ενέργεια, που σημαίνει ότι πρέπει να φάω, που σημαίνει ότι πρέπει να καλλιεργήσω για να φάω ή να φάω βιομηχανικά προϊόντα, ή αρνάκι λαδορίγανι. Αν συνεχίσω να πετάω και να συκώνω το ξύλο θα εξαντλήσω την ικανότητα του εδάφους να παράγει, θα μετατρέψω σε “αχρηστη” θερμότητα τα χαμηλής εντροπίας πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ορυκτά καύσιμα που χρησιμοποιεί η βιομηχανία, επιπλέον δε με την εντατική καλλιέργεια και άντληση νερού θα εξαντλήσω το φυτικό κεφάλαιο από το οποίο θρέφονται τα κατσικάκια που τρώω. Εφιαλτης ο δεύτερος θερμοδυναμικός νόμος ή νόμος του Μέρφι αν προτιμάτε σε ελεύθερη μετάφραση “ότι μπορεί να πάει στραβά, θα πάει στραβά”. Οι άνθρωποι όμως είμαστε του δόγματος “δος ημίν σήμερον”. Σπαταλάμε αλόγιστα τους διαθέσιμους ενεργειακούς πόρους, σπαταλάμε αλλόγιστα τα αποθέματα νερού, εξαντλούμε τη γη με εντατικές καλλιέργειες και σαν συνέπεια αυξάνουμε τις ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου που ανεβάζουν τη μέση θερμοκρασία του πλανήτη. Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας έχει σαν αποτέλεσμα την κλιματική αλλαγή που σε συνδιασμό με την ρύπανση ενδέχεται να οδηγήσουν σε οικολογική καταστροφή τον πλανήτη πριν ολοκληρώσει το έργο του ο δεύτερος θερμοδυναμικός νόμος. Ήδη οι δραματικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής έχουν κάνει την εμφάνησή τους. Λίωσιμο των παγετώνων με αύξηση του επιπέδου της θάλασσας, καταστροφικές πυρκαγιές που κάθε χρόνο αφανίζουν εκατομμύρια στρέμματα δασικών εκτάσεων, υπερβολικές πλημμύρες, ξηρασία συνοδευόμενη από εξάντληση των κοιτασμάτων νερού όπως για παράδειγμα στην Ανδαλουσία της Ισπανίας όπου τα διαρκή 45άρια το καλοκαίρι τείνουν να μετατρέψουν σε έρημο μία τεράστια έκταση από τις πιο παραγωγικές του πλανήτη μέχρι σήμερα, οικονομικές ανισότητες καθώς οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι, μεταναστευτικές ροές από πείνα και δίψα και πολλά άλλα επιμέρους.
Ας δούμε τώρα τους εξωγενείς παράγοντες που απειλούν τον πλανήτη μας. Εξ αρχής να τονίσω ότι συμπαντικά γεγονότα που απειλούν τον πλανήτη μας όπως τα εξαιρετικά βίαια γεγονότα supernova και εκλάμψεις ακτίνων γ απαιτούν γνώση του πως λειτουργεί το σύμπαν, πως δημιουργήθηκε από τι αποτελείται και πως εξελίσσεται. Γνώση που σε μεγάλο βαθμό δεν έχουμε. Πριν στεγνώσει το μελάνι από την ανάρτησή μου τις προάλλες, νέα στοιχεία από το JW είδαν το φως της δημοσιότητας. Παρατηρήθηκε γαλαξίας στα 800 εκ χρόνια μετά την big bang μεγάλος σε μέγεθος και ήρεμος. Τι σημαίνει αυτό. Τα υπάρχοντα εξελικτικά μοντέλα μας λένε ότι στα 800 εκ χρόνια δεν έχουν σχηματιστεί ακόμα μεγάλοι γαλαξίες και οι υπάρχοντες θα πρέπει να είναι μικροί και ενεργοί. Δηλαδή έχοντας υπεραρκετό υδρογόνο ακόμα θα έπρεπε μόνο ήρεμοι να μην είναι, αλλά να σχηματίζουν άστρα με ταχείς ρυθμούς. Συμπερασματικά οι γνώσεις μας για το σύμπαν είναι περιορισμένες, επομένες περιορισμένες είναι και οι εκτιμίσεις μας για βίαια συμπαντικά γεγονότα που εν δυνάμει μπορούν να απειλήσουν τον πλανήτη μας. Όμως ακόμα και για τον ήλιο μας που μας απειλεί άμεσα ξέρουμε λίγα. Περιμένουμε τα αποτελέσματα της πολύ φιλόδοξης αποστολής Solar Parker Probe του διαστημόπλοιου που κυριολεκτικά θα “ακουμπίσει” τον ήλιο, προκειμένου να δούμε γιατί το στέμμα βρίσκεται στους 1.000.000 Κ όταν η φωτόσφαιρα είναι στους 6000 Κ, τι στο καλό κρύβεται πίσω απο τις φοβερές και τρομερές στεματικές εκτοξεύσεις μάζας; Θα αρχίσουμε και θα τελειώσουμε με τον Ισαάκ Ασίμωφ. Στο βιβλίο του “καταστροφές” έχει κατατάξει τους εξωγενείς κινδύνους για τον πλανήτη μας σε 5 κατηγορίες με αυξανόμενη ένταση αποτελεσμάτων από το πέντε προς το ένα. Ας περιγράψουμε τον βασικό παράγοντα κινδύνου απο κάθε κατηγορία.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ V , γεωμαγνητική καταιγίδα
Μια γεωμαγνητική καταιγίδα δεν είναι απειλή για τη ζωή, αλλά σχετίζεται με την μερική ή ολική καταστροφή ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών συστημάτων και συστημάτων επικοινωνίας. Υπάρχουν υποκαταιγίδες, μέτριες, μεγάλες και εξαιρετικά μεγάλες καταιγίδες με ανάλογα αποτελέσματα. Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες σχετίζονται με τον 11ετή ηλιακό κύκλο και τις διαταραχές του μαγνητικού πεδίου των ηλιακών κηλίδων. Είναι πιο συχνές και πιό έντονες κατά το μέγιστο της ηλιακής δραστηριότητας. Τι συμβαίνει; Το ισχυρό μαγνητικό πεδίο των ηλιακών κηλίδων “δραπετεύει” στο διάστημα παρασύροντας δισεκατομμύρια τόνους πλάσματος(πρωτόνια και ηλεκτρόνια) από το στέμμα( στεμματικές εκτοξεύσεις μάζας – CME). Οι CME ενισχύουν τον ηλιακό άνεμο και απο τα 500 km/s του ηλιακού ανέμου φτάνουμε έως 3000 km/s διάδοσης και 15 – 18 h ταξίδι μέχρι τη γη όπου ακολουθεί βίαιη σύγκρουση με την μαγνητόσφαιρα (σχήμα κάτω).
Σε κανονικές συνθήκες η μαγνητόσφαιρα “αποκρούει” τα ενεργητικά σωματίδια του ηλιακού ανέμου εκτρέποντάς τα περιφερειακά. Ένας ηλιακός άνεμος όμως ενισχυμένος με τις CME διαρρηγνύει τη μαγνητόσφαιρα και εξαιρετικά ενεργητικά σωματίδια εισέρχονται στην ιονόσφαιρα και στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Σε ήπια γεγονότα ηλεκτρόνια στην ανώτερη ατμόσφαιρα επιταχύνονται κινούμενα κατά μήκος των δυναμικών γραμμών του γήινου μαγνητικού πεδίου και στους πόλους έχουν ταχύτητες ικανές να ιονίσουν άτομα οξυγόνου και αζώτου δίνοντας την πανδαισία χρωμάτων που μόνο η φύση μπορεί να ζωγραφίσει. Κόκκινο, πράσινο κυρίως, μπλε και μίξεις κόκκινου – πράσινου – μπλε. Πρόκειται φυσικά για το πολικό σέλας. Σε πιό ισχυρά γεγονότα όμως οι ιονοσφαιρικές διαταραχές ή ιονοσφαιρικές καταιγίδες προκαλούν σοβαρά προβλήματα στην λειτουργία συσκευών ραδιοκυμάτων και προκαλούν συγκέντρωση στατικού φορτίου και εκφόρτιση στα ηλεκτρονικά συστήματα των δορυφόρων με αποτέλεσμα την αστοχία τους στην επικοινωνία με τους γήινους σταθμούς και επικίνδυνες αλλαγές στην τροχιά τους. Ιδιαίτερα είναι αυτού του είδους τα προβλήματα στους δορυφόρους εντοπισμού θέσης πχ GPS. Όμως το σοβαρότερο πρόβλημα μιάς γεωμαγνητικής καταιγίδας είναι τα γεωμαγνητικά επαγωγικά ρεύματα(GIC – σχήμα κάτω).
Απλοϊκά, χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες και μη έχοντας πλήρη γνώση του φαινομένου ακόμα, τα ενεργητικά ηλεκτρόνια και τα πρωτόνια στην ανώτερη ατμόσφαιρα στήνουν τρελό “χορό” υπό την επίδραση του γήινου μαγνητικού πεδίου με αποτέλεσμα ταχύτατες αλλαγές της έντασης Ι(t) και δημιουργία δακτυλιοειδούς μαγνητικού πεδίου επίσης ταχύτατα μεταβαλλόμενου Β(t). Σύμφωνα με το νόμο Faraday όπως διατυπώθηκε από τον Maxwel επάγεται στην αγώγιμη λιθόσφαιρα μεταβαλλόμενο ηλεκτρικό πεδίο που οδηγεί ηλεκτρικό ρεύμα μέσω τον γειώσεων στα δίκτυα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας είτε σε υπόγειους μεταλλικούς αγωγούς. Τα αποτελέσματα είναι ανάλογα με την ένταση του φαινομένου και εντοπίζονται στις γραμμές μεταφοράς υψηλής τάσης και στους μετασχηματιστές. Η πιό ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα είναι το γεγονός Carrington το 1859 που έθεσε εκτός λειτουργίας ολόκληρο το τηλεγραφικό δίκτυο των ΗΠΑ. Αν το γεγονός συνέβαινε σήμερα θα είχαμε γενικευμένη διακοπή παροχής ηλεκτρικής ενέργειας για 2 ή περισσότερες ημέρες με ότι αυτό συνεπάγεται και στη μετάδοση πληροφορίας, καταστρεμμένους μετασχηματιστές από υπερθέρμανση και κόστος πολλών τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Από τα πολλά πρόσφατα γεγονότα ξεχωρίζουν το γεγονός του 1989 με 9ωρο μπλακ άουτ στο Κεμπέκ του Καναδά καθώς έπεσαν τα ρελέ ασφαλείας των μετασχηματιστών από υπερθέρμανση και κόστος περίπου 10 εκατομμυρίων δολαρίων και το γεγονός Halloween την ημέρα του Halloween το 2003 όπου τα προβλήματα έφτασαν μέχρι νότια στη Γαλλία και το βόρειο σέλας έλαμψε και στο Βερολίνο. Προφανώς με τη σύγχρονη τεχνολογία έχει αυξηθεί η προστασία ευαίσθητων συσκευών και ο έγκαιρος εντοπισμός μας οδηγεί να θέσουμε για λίγο εκτός λειτουργίας κάποια δορυφορικά συστήματα και επίγειους σταθμούς. Υπάρχει πάντα όμως το ενδεχόμενο έστω και με πιθανότητα κάτω του 1% για ένα γεγονός σαν το γεγονός Carrington ή και πολύ ισχυρότερο με απρόβλεπτες συνέπειες όχι μόνο στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη αλλά πιθανόν σε όλο τον πλανήτη.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΙV, σύγκρουση της γης με μεγάλο αστεροειδή ή κομήτη
Προφανώς ένα τέτοιο γεγονός εκτός από την καταστροφή μεγάλου μέρους της χλωρίδας και της πανίδας του πλανήτη εγκυμονεί κινδύνους και για την ανθρώπινη ζωή. Πιθανότατα ένα τέτοιο γεγονός συνέβη πριν 66 εκατομμύρια χρόνια με την πτώση μεγάλου αστεροειδούς στον κόλπο του Μεξικού που συνδέεται με την εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Προσέξτε ότι στον τίτλο χρησιμοποιώ τη σωστή ορολογία, σύγκρουση όχι πτώση. Δεν βρέχει αστεροειδείς και κομήτες. Τι μπορεί να συμβεί; Οι κομήτες και μερικοί αστεροειδείς έχουν εξαιρετικά ελλειπτικές τροχιές οι οποίες διέρχονται από το εσωτερικό της τροχιάς της γης. Αυτό από μόνο του δε λέει απολύτως τίποτα. Υπάρχουν δύο προϋποθέσεις που πρέπει να συνωμοτήσει το σύμπαν για να συντρέξουν(σχήμα κάτω).
Πρώτον: Από τις άπειρες ελλειπτικές τροχιές στο εσωτερικό της γήινης τροχιάς μας αφορά αυτή που τέμνει την τροχιά της γης ή που η διαρκής αλλαγή της θα την φέρει κάποτε σε αυτή τη κατάσταση. Δεύτερον: Θα πρέπει κάποια στιγμή η γη και ο κομήτης ή ο αστεροειδής κινούμενοι προς το σημείο τομής των τροχιών τους να χρειάζονται ίσο χρόνο να φτάσουν σε αυτό. Να τονίσω εδώ ότι στο διάστημα κυκλοφορούν άπειρα κομματια σκόνης μικρότερα του 1 mm υπολείμματα αρχαίων κομητών. Συνάντηση με τέτοια σωματίδια δημιουργεί διάττοντες αστέρες. Αν η σκόνη εξαπλώνεται στην τροχιά ενός σχετικά πρόσφατου κομήτη έχουμε προγραμματισμένη βροχή διαττόντων. Κυκλοφορούν επίσης πέτρες και βράχια απο παλαιότερες συγκρούσεις αστεροειδών. Συνάντηση της γης με τέτοια αντικείμενα προκαλούν το φαινόμενο της βολίδας όπου το αντικείμενο λόγω ισχυρής οπισθέλκουσας(διαφορά πίεσης μπρος πίσω) εκρήγνυται στην ατμόσφαιρα. Μεγάλη βολίδα που θα εκραγεί πάνω από μία πόλη είναι ικανή να την ισοπεδώσει. Άκαυστα κομμάτια βράχων που φτάνουν στη γη αποτελούν τους μετεωρίτες.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΙΙΙ, εκλάμψεις ακτίνων γ
Οι εκλάμψεις ή εκρήξεις ακτίνων γ(GRBs) είναι από τα πιό βίαια γεγονότα στο σύμπαν. Προέρχονται από την κατάρρευση μεγάλων άστρων σε αστέρα νετρονίων ή μαύρη τρύπα, απο συγκρούσεις αστέρων νετρονίων και από ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες. H μέση ενέργεια που ελευθερώνεται από μία GRB σε 10 – 40s είναι όση ο ήλιος μας σε όλη του τη ζωή. Όλες οι μεγάλες CRBs που έχει καταγράψει το διαστημικό τηλεσκόπιο Fermi είναι εξωγαλαξιακές με την ισχυρότερη την καταχωρημένη ως GRB 080319B στα 7,5 δις έτη φωτός. Οι εκρήξεις ακτίνων γ συνοδεύονται από ακτινοβολίες σε όλα τα μήκη κύματος του Η/Μ φάσματος. Η ανωτέρω μόνο στο ορατό φαινόταν σαν αμυδρό αστέρι στα 20 – 30 έτη φωτός!!! Η συνολική της ενέργεια σε λίγα δευτερόλεπτα ήταν … ήταν … αν όλη η μάζα του ήλιου μας γινόταν ακτινοβολία. Τρελό. Σε 20-30 s ενέργεια Ε = Μηλιουc2 !!! Τι θα συμβεί τώρα αν μία ισχυρή CRB συμβεί στα 20 – 30 έτη φωτός; Σε πρώτο χρόνο τίποτα σπουδαίο, η ατμόσφαιρά μας αποτελεί μία καλή θωράκιση απέναντι στις ιονίζουσες ακτινοβολίες γ,χ και σκληρή υπεριώδη. Μακροπρόθεσμα όμως τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά μέχρι και πλήρη αφανισμό του πολιτισμού μας. Οι ακτίνες γάμμα προκαλούν χημικές αντιδράσεις στην ατμόσφαιρα δημιουργώντας οξείδια του αζώτου. Τα οξείδια του αζώτου: Α) Καταστρέφουν το όζον σε ποσοστό έως και 75% σε ορισμένες τοποθεσίες, κάτι που θα διαρκούσε πολλά χρόνια. Αυτή η μείωση είναι αρκετή για να προκαλέσει αύξηση της ιονίζουσας υπεριώδους στην επιφάνεια με καρκινογενέσεις. Β)Προκαλούν φωτοχημική αιθαλομίχλη , η οποία σκοτεινιάζει τον ουρανό και αποκλείει μέρη του φάσματος του ηλιακού φωτός που θα επηρέαζε τη φωτοσύνθεση , αλλά θα μπορούσε ενδεχομένως να προκαλέσει ψύξη της Γης, προκαλώντας έναν «κοσμικό χειμώνα». Γ) Τα αυξημένα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου στην ατμόσφαιρα θα προκαλούσαν όξινη βροχή . Η μεγάλη διάρκεια των φαινομένων που θα προκαλούσε μία κοντινή CRB στη γη είναι αυτή που καθιστά το φαινόμενο εξαιρετικά καταστροφικό και για την ίδια τη ζωή. Οι εκλάμψεις ακτίνων γ σε συνδυασμό με τους supernova καθιστούν κατοικίσιμο το πολύ 10% του ορατού σύμπαντος.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΙΙ, ήλιος ερυθρός γίγαντας
Ας πούμε ότι σε 5 δις χρόνια έχουμε αποφύγει την οικολογική καταστροφή, έχουμε κερδίσει τη μάχη με τον δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο αντλώντας ενέργεια από τον ήλιο με σφαίρα Dyson, φτιάχνουμε νερό, λιπάσματα για την άγονη γη(εδώ όμως ξεφύγαμε εντελώς προς επιστημονική φαντασία). Αν και εφόσον λοιπόν τι θα συμβεί; Η ήλιος θα τελειώσει το υδρογόνο του πυρήνα του και του μένουν λίγα εκατομμύρια χρόνια μέχρι να τινάξει τα εξωτερικά του στρώματα και να μετατραπεί σε λευκό νάνο. Πρίν όμως θα αρχίσει να διαστέλλεται επικίνδυνα. Μέχρι τη φάση του ερυθρού γίγαντα θα έχει “καταπιεί” τον Ερμή και την Αφροδίτη και θα έχει φτάσει μιά ανάσα από τη γη, την οποία αν δεν “καταπιεί” θα την εξαερώσει και όχι μόνο τη γη. Μπορούμε να δραπετεύσουμε και πάλι; Θεωρητικά όλα γίνονται, εδώ ο Μπρους Γουίλις άνοιξε γεώτρηση σε αστεροειδή για να βάλει τη μπόμπα και να μας σώσει την ύστατη στιγμή. Μπαίνουμε στο διαστημόπλοιο, πατάμε γκάζι 0,1 c …0,2c ….0,5c ώπα φτάσαμε, εγγύτατος Κενταύρου με τον φιλόξενο εξωπλανήτη του Proxima Centauri b. Οι ερυθροί νάνοι αστέρες όπως ο εγγύτατος έχουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από τον ήλιο μας οπότε βολευόμαστε για καμμιά δεκαριά δις χρόνια ακόμα. Ε μετά δεσμεύουμε την ενέργεια ολόκληρου του γαλαξία μας, γινόμαστε πολιτισμός ΙΙΙ στην κλίμακα Καρντάσεφ και πάμε όπου θέλουμε και κουμαντάρουμε όλο το σύμπαν και ένα ταβλάκι με το θεό πάμε παίζουμε και γυρίζουμε(ως γνωστόν πριν πολλά δις χρόνια η σχολή της Κοπεγχάγης μας βεβαίωσε ότι ο θεός οχι μόνο ρίχνει ζάρια σε πείσμα του Αινστάιν αλλά δε φαίρνει και πάντα εξάρες). Να πούμε εδώ ότι στα 3,5 δις χρόνια ο γαλαξίας μας θα “συγκρουστεί” με τον γαλαξία της Ανδρομέδας. Βάζω το συγκρουστεί σε εισαγωγικά γιατί όταν συναντηθεί κενό με κενό μόνο “μπαμ” δε θα ακουστεί. Κενό με 400 δις αστέρια; Άντε σχεδόν κενο τη στιγμή που ο χώρος είναι τόσο μεγάλος που αντιστοιχούν το πολύ 10 αστέρια σε κάθε κυβικό έτος φωτός!!! Αν ο πανούργος άνθρωπος υπάρχει μέχρι τότε δε θα δεί μία βίαιη σύγκρουση αλλά ένα μοναδικό θέαμα με αστέρια να γεμίζουν τον ουρανό και να λάμπουν πιό πολύ κι από την πανσέληνο.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ι θάνατος του Σύμπαντος
Εδώ πλέον δε μας σώζει τίποτα. Ένα σενάριο δημοφιλές μέχρι πριν μερικά χρόνια ήταν ο θερμικός θάνατος του σύμπαντος με τον καταραμένο δεύτερο θερμοδυναμικό νόμο να μας έχει φτάσει στα άκρα όπου όλη η ενέργεια του σύμπαντος θα έχει υποβαθμιστεί, οι όσο δε παίρνει χαμηλές θερμοκρασίες έχουν εξισωθεί και δεν παράγεται ούτε 1 joule ενέργειας πουθενά. Όμως η συνεχώς επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος οδήγησε τους κοσμολόγους – νεκροθαύτες στο εφιαλτικό σενάριο του Big Rip πολύ πρίν τον θερμικό θάνατο. το Big Rip θα συμβεί περίπου 22 δισεκατομμύρια χρόνια από σήμερα. Σε αυτό το σενάριο, οι γαλαξίες θα διαχωριστούν πρώτα ο ένας από τον άλλο περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια πριν από το Big Rip. Περίπου 60 εκατομμύρια χρόνια πριν από το Big Rip, οι γαλαξίες θα άρχιζαν να αποσυντίθενται καθώς η βαρύτητα γίνεται πολύ αδύναμη για να τους κρατήσει ενωμένους. Πλανητικά συστήματα όπως το Ηλιακό Σύστημα θα γίνονταν βαρυτικά αδέσμευτα περίπου τρεις μήνες πριν από το Big Rip και οι πλανήτες θα πετούσαν στο ταχέως διαστελλόμενο σύμπαν. Τα τελευταία λεπτά, τα αστέρια και οι πλανήτες θα σχίζονταν και τα τώρα διασκορπισμένα άτομα θα καταστρέφονταν περίπου 10-19 s πριν από το τέλος (τα άτομα θα ιονιστούν πρώτα καθώς τα ηλεκτρόνια θα πετάξουν μακριά και θα ακολουθήσει η διάσταση των ατομικών πυρήνων και υποατομικών σωματιδίων ). Τη στιγμή που συμβαίνει το Big Rip θα σχιστεί και ο ίδιος ο χωροχρόνος. Όχι μόνο δε θα υπάρχει τίποτα αλλά δε θα υπάρχει ούτε το τίποτα. Υπάρχουν όμως και οι αισιόδοξοι που βλέπουν ότι μέσα από το θάνατο του δικού μας σύμπαντος θα γεννηθεί ένα άλλο σύμπαν που ενδεχόμενα να διέπεται από άλλους φυσικούς νόμους.
Γεια σου Άρη.
Ένα ακόμα όμορφο και ενδιαφέρον κείμενο. Έχω χαρεί όλες τις δημοσιεύσεις σου, τις θεωρώ χρήσιμες και ενδιαφέρουσες όχι μόνο για τους μαθητές αλλά και για εμάς.
Επειδή κάθε άνθρωπος κολλάει στα δικά του ενδιαφέροντα: θεωρώ, πέρα από το σύνολο τις ανάρτησης και χωρίς να θέλω ούτε στο ελάχιστο να μειώσω κάτι, καταπληκτικό το κομμάτι:
“Η ενέργεια δεν χάνεται, δεν παραβιάζεται ο πρώτος θερμοδυναμικός νόμος (αρχή διατήρησης της ενέργειας), η ενέργεια απλά μετατρέπεται σε θερμότητα χαμηλής θερμοκρασίας (θερμοκρασία περιβάλλοντος) και χάνει την ικανότητα παραγωγής έργου, δηλαδή υποβαθμίζεται ενεργειακά, αποκτά υψηλή εντροπία – αταξία όπως λέμε εμείς οι φυσικοί(και θα έπρεπε να μαθαίνετε και εσείς) από την πολύ χαμηλή εντροπία που είχε η άριστη δυναμική ενέργεια. Για παράδειγμα. Αν αφήσω ένα ξύλο από ορισμένο ύψος θα ακινητοποιηθεί στο έδαφος που σημαινει ότι όλη η δυναμική του ενέργεια έγινε θερμότητα. Αν μπορούσα να συγκεντρώσω αυτή τη θερμότητα που ελευθερώθηκε και να τη δώσω στο ξύλο για να ανέβει στο ίδιο ύψος δεν παραβιάζω τον πρώτο θερμοδυναμικό νόμο παραβιάζω όμως τον δεύτερο. Η εντροπικά υποβαθμισμένη θερμότητα δεν έχει πλέον την ικανότητα να σηκώσει το ξύλο.”
Θα μπορούσα να το χρησιμοποιήσω για να πω ότι ο ορισμός “Ενέργεια είναι η ικανότητα παραγωγής έργου” που συνήθως δίνεται στα βιβλία δεν ισχύει.
παναγιώτης
.
Γεια σου Παναγιώτη ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Τη θερμοδυναμική θαύμαζε και ο Αϊνστάιν, όμως θερμοδυναμική χωρίς δεύτερο νόμο είναι σκορδαλιά χωρίς σκόρδο.
Πάντα εξαιρετικά τα κείμενά σου Άρη.