- Για το περιεχόμενο των θεμάτων της ανάρτησης
 
Με αυτά τα 9 θέματα που αφορούν την ιοντική ισορροπία γίνεται μια προσπάθεια να δοθούν αναλυτικές διευκρινήσεις στους παρακάτω προβληματισμούς:
– Μήπως έχει νόημα να μιλάμε για υπολογισμό βαθμού ιοντισμού μόνο του ενός από τα δύο συζυγή σε ένα διάλυμα ΗΑ/Α– και γιατί;
– Σε ένα διάλυμα συστήματος συζυγών ΗΑ/Α–, υπάρχει περίπτωση να είναι τελικά μηδενικοί οι βαθμοί ιοντισμού και των δύο συζυγών;
– Όταν έχουμε ένα διάλυμα συστήματος συζυγών ΗΑ/Α–, τα οξώνια ή τα υδροξείδια που προέρχονται από τον αυτοϊοντισμό του νερού είναι πάντοτε αμελητέα;
– Σε ένα διάλυμα συστήματος συζυγών ΗΑ/Α–, υπάρχει περίπτωση ένα μέρος των οξωνίων ή των υδροξειδίων να προέρχεται από την αντιδρώσα με το νερό ουσία (ΗΑ ή Α–) και το υπόλοιπο, μη αμελητέο, από τον αυτοϊοντισμό του νερού;
– Σε ένα διάλυμα συστήματος συζυγών ΗΑ/Α–, υπάρχει περίπτωση όλα τα οξώνια ή τα υδροξείδια να προέρχονται από τον αυτοϊοντισμό του νερού;
– Όταν βρίσκουμε για ένα ρυθμιστικό διάλυμα τη τιμή του pΗ του σε περιοχή πολύ κοντά στο 7 (ας πούμε 7 0,5), θα πρέπει να διορθώσουμε την απάντησή μας, λαμβάνοντας υπόψη μας και τον αυτοϊοντισμό του νερού;
– Για να βρούμε το PH ενός διαλύματος που περιέχει τα συζυγή ουσιών ΗΑ/Α–, κάποιες φορές κάνουμε επίδραση κοινού ιόντος Α– επί του ιοντισμού του οξέος ΗΑ (διαδικασία Ι) και κάποιες άλλες «επίδραση κοινού μορίου» (ας μου επιτραπεί η έκφραση) ΗΑ επί της αντίδρασης των ιόντων Α– με το νερό (διαδικασία ΙΙ). Αν η μία από τις δύο διαδικασίες είναι εφικτή, ή άλλη θα είναι σίγουρα άτοπη. Να δώσουμε μια εξήγηση, γιατί συμβαίνει αυτό και επίσης πως εξηγείται ότι βρίσκουμε σωστά το pH και μέσω της εφικτής, αλλά και μέσω της άτοπης διαδικασίας.
Τέλος να τονίσουμε ότι, επειδή οι απαντήσεις στους παραπάνω λεπτούς προβληματισμούς δεν είναι καθόλου προφανείς, δεν θα πρέπει να επιβαρύνουμε τους μαθητές μας με τέτοιου είδους απαιτήσεις και ερωτήματα σε επίπεδο εξετάσεων.
Δείτε τα 9 θέματα σε Word και σε pdf.
 ![]()
Καλημέρα Πέτρο.
Με την μία, μας προσφέρεις 9 ασκήσεις, με στόχο!!!
Το μόνο που μπορώ να πω, είναι ένα μεγάλο ευχαριστώ…
Καλησπέρα Πέτρο. Μια πολύ ενδιαφέρουσα και πειστική ανάλυση. Προσωπικά δεν είχα μπει στη διαδικασία να σκεφτώ σε πολύ βάθος τα περί βαθμού ιοντισμού του Α- σε διάλυμα ΗΑ/Α-. Παρά το ότι κάτι μου “κλώτσαγε”, δεν εμβάθυνα στην έκταση που παρουσιάζεις. Κακώς για μένα. Η μόνη παρατήρησή μου έχει να κάνει με τη φράση που χρησιμοποιείς κατά περίπτωση “τα οξώνια ή τα υδροξείδια στο διάλυμα προέρχονται μόνο από τον ιοντισμό του νερού”. Αν θεωρήσουμε ότι προσθέτουμε στο νερό ΗΑ* και Α-, όπου το Α* στο ΗΑ* είναι ένα ανιχνευσιμο ραδιοισότοπο, και οι συγκεντρώσεις και οι Κα,Κβ είναι τέτοιες ώστε ο ιοντισμός του ΗΑ* να είναι εξαρχής σε ισορροπία, όπως στο θέμα 4 που παρουσιάζεις. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα δεν θα υπάρχει και ιόν Α*- στο διάλυμα; Αν η απάντηση είναι ναι, τότε θα πρέπει να υπάρχουν και οξώνια που προέρχονται από τον ιοντισμό του ΗΑ*. Αναφέρομαι όπως καταλαβαίνεις στο θέμα του ότι οι ισορροπίες είναι δυναμικές και οι αμφίδρομες αντιδράσεις εξακολουθούν και γίνονται προς τις δύο κατευθύνσεις με ίσες ταχύτητες στην ισορροπία. Με αυτήν τη λογική, θα παράγονται οξώνια από τον ιοντισμό του ΗΑ, αλλά όσα παράγονται στην μονάδα του χρόνου τόσα και θα αντιδρούν, διατηρώτας σταθερή τη συγκεντρωσή τους στις ισορροπίες. Βέβαια, η συγκέντρωση των οξωνίων στο διάλυμα καθορίζεται μόνο από τον ιοντισμό του νερού. Η φράση όμως “τα οξώνια στο διάλυμα σχηματίζονται ή προέρχονται μόνο από τον ιοντισμό του νερού” δεν μου φαίνεται σωστή, για το λόγο που εξήγησα παραπάνω. Κατά τη γνώμη μου η σωστή φράση θα ήταν “η συγκέντρωση ή τα mol των οξωνίων στο διάλυμα καθορίζονται μόνο από τον ιοντισμό του νερού”. Τι λες;
Καλημέρα Θοδωρή
Σε ευχαριστώ που μπήκες στο κόπο να ασχοληθείς με την ανάρτησή μου και χάρηκα που βρήκες ενδιαφέρουσα και πειστική την ανάλυση γύρω από την αλληλεπίδραση των συζυγών κατά τον ιοντισμό τους. Ευπρόσδεκτη είναι και η παρατήρησή σου για το ρήμα “προέρχονται” που χρησιμοποίησα. Αυτό όπως προφανώς καταλαβαίνεις το έκανα με σκοπό να εκφράσω μόνο την ποσοτική επικυριαρχία του ιοντισμού του ενός εκ των συζυγών, υπονομεύοντας όμως έτσι λεκτικά, τον ποιοτικά δυναμικό χαρακτήρα των ισορροπιών. Σίγουρα το ρήμα “καθορίζονται ” που προτείνεις αποδίδει επακριβώς το νόημα της επιδιωκόμενης ποσοτικής μόνο διάστασης του θέματος.
Καλησπερα Πετρο και συγχαρητηρια για την αναλυση σου.Ειναι ερωτηματα που μας εχουν απασχολησει ολους οσους ασχολουμαστε καθημερινα με την προετοιμασια των υποψηφιων.Το θεμα της Qa ,Qb με εχει απασχολησει και μενα και τα αναφερω στα παιδια ειδικα μετα την ενταξη στην υλη της Qc.Θεωρω οτι βοηθαει πολυ στη κατανοηση τετοιων ερωτηματων.
Πολυ ωραια ανάλυση και υπερκαλυπτική για όλες τις απορίες μας!Μπράβο.Μπορούν όμως να το καταννοήσουν όλοι οι μαθητές? Μήπως να μην μπούμε σε τόσο ”λεπτομερή μελέτη”” με τα παιδια?
Καλησπέρα Γιώργο
Σε ευχαριστώ πολύ. Συγχαρητήρια για τα ωραία σου θέματα, καλοτάξιδο το βιβλίο σου!
Καλησπέρα Χριστίνα. Σε ευχαριστώ πολύ! Ναι και εγώ νομίζω ότι δεν χρειάζεται βάζουμε τα παιδιά σε τέτοιες γκρίζες ζώνες και ιδιαίτερα σε επίπεδο εξετάσεων. Είναι όμως χρήσιμο να κουβεντιάζουμε μεταξύ μας και τέτοιου είδους ζητήματα για να εμπλουτίζουμε το διδακτικό μας οπλοστάσιο.
Ευχαριστω πολυ Πετρο για τα καλα σου λογια και τις ευχες σου.
Καλησπέρα Πέτρο.Ναι, φυσικα και χρειαζεται. Προσωπικα το θεωρω απαραιτητο για εμας. Και παλι ευχαριστω