Οι μαύρες τρύπες και η σκοτεινή ενέργεια…

Για πρώτη φορά οι επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι βρήκαν ενδείξεις από τις παρατηρήσεις γαλαξιών πως μέσα στις μαύρες τρύπες «κρύβεται» άφθονη σκοτεινή ενέργεια, που τροφοδοτεί τη συνεχή επέκταση του σύμπαντος.

Αντί η σκοτεινή ενέργεια να είναι διάχυτη στον χωροχρόνο, όπως οι περισσότεροι φυσικοί έχουν υποθέσει, οι ερευνητές προτείνουν ότι αυτή δημιουργείται και παραμένει μέσα στις μαύρες τρύπες. Θα χρειαστούν πάντως περισσότερες παρατηρήσεις και μελέτες για να επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο, καθώς ήδη άλλοι επιστήμονες δεν δείχνουν να έχουν πειστεί από τον καινοφανή ισχυρισμό, που έρχεται να αναπροσδιορίσει το τι είναι μια μαύρη τρύπα.

Οι αστροφυσικοί από εννέα χώρες, οι οποίοι έκαναν δύο σχετικές δημοσιεύσεις στα περιοδικά αστροφυσικής «The Astrophysical Journal» και «The Astrophysical Journal Letters», υποστηρίζουν ότι έχουν πια βάσιμες ενδείξεις για μια «κοσμολογική σύνδεση» ανάμεσα στις μαύρες τρύπες και στην μυστηριώδη σκοτεινή ενέργεια και κατ’ επέκταση για τη σχέση ανάμεσα στις μαύρες τρύπες και στο επεκτεινόμενο σύμπαν.

«Έχουμε την πρώτη προτεινόμενη αστροφυσική πηγή για τη σκοτεινή ενέργεια», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Ντάνκαν Φάραχ του Πανεπιστημίου της Χαβάης. «Προτείνουμε ότι οι μαύρες τρύπες, τα απομεινάρια της έκρηξης άστρων, αποτελούν την αστροφυσική προέλευση της σκοτεινής ενέργειας».

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι οι μαύρες τρύπες αυξάνουν τη μάζα τους στο πέρασμα δισεκατομμυρίων ετών σε βαθμό που δεν μπορεί να εξηγηθεί με τις σχετικές θεωρίες και αντιτείνουν ότι στην πραγματικότητα στον πυρήνα τους κρύβουν σκοτεινή ενέργεια. Η νέα έρευνα εστίασε σε μαύρες τρύπες αρχαίων και ήσυχων γαλαξιών, όπου δεν υπάρχει πια πολύ αστρικό υλικό για να «καταπιούν».

Υπολογίστηκε ότι σε αυτούς τους σχετικά αδρανείς γαλαξίες οι μαύρες τρύπες έχουν μάζες επτά έως 20 φορές μεγαλύτερες από ό,τι ήταν πριν εννέα δισεκατομμύρια χρόνια, πράγμα που -όπως υποστηρίζουν οι ερευνητές- μαρτυράει ότι κάποια άλλη μη εξωγενής διαδικασία τις τροφοδοτεί: κατά την εκτίμηση τους, πρόκειται για μια ενδογενή σκοτεινή ενέργεια.

Κανονικά, με βάση τους νόμους της Φυσικής, η βαρύτητα θα έπρεπε να προκαλεί τη σταδιακή επιβράδυνση της ανάπτυξης του σύμπαντος, όμως μια μυστηριώδης δύναμη, που προτάθηκε στο τέλος της δεκαετίας του 1990 και ονομάστηκε σκοτεινή ενέργεια, φαίνεται να υπεραντισταθμίζει τη βαρύτητα και να οδηγεί σε διαστολή του σύμπαντος και μάλιστα με επιταχυνόμενο ρυθμό.

Αν όντως οι μεγάλες μαύρες τρύπες που βρίσκονται στα κέντρα γαλαξιών, συνιστούν την πηγή της συμπαντικής σκοτεινής ενέργειας, τότε πιθανώς θα λυθεί και ένα άλλο κοσμικό αίνιγμα: τι συμβαίνει στο κέντρο μιας μαύρης τρύπας, στη λεγόμενη «μοναδικότητα», όπου καταρρέουν οι γνωστοί νόμοι της Φυσικής. Αν στον πυρήνα μιας μαύρης τρύπας υπάρχει σκοτεινή ενέργεια, τότε δεν φαίνεται να υπάρχει ανάγκη για «μοναδικότητες».

Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο,  στις δημοσιεύσεις συμμετέχουν η αστρονόμος δρ Ευανθία Χατζημινάογλου του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (απόφοιτος του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ το 1996, με διδακτορικό στην αστροφυσική από το γαλλικό Πανεπιστήμιο Πολ Σαμπατιέ της Τουλούζης), καθώς επίσης ο αστροφυσικός Ανδρέας Ευσταθίου, πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.

Τον περασμένο Οκτώβριο η ερευνητική ομάδα που μελετούσε δεδομένα της ευρωπαϊκής αποστολής GAIA η οποία χαρτογραφεί τον γαλαξία μας, εντόπισε μια «γειτονική» στο ηλιακό σύστημά μας – τηρουμένων των συμπαντικών αναλογιών – μαύρη τρύπα.

πηγή: tvxs.gr

Loading

Subscribe
Ειδοποίηση για
4 Σχόλια
Inline Feedbacks
Όλα τα σχόλια
Ραμαντάς Άρης
17/02/2023 11:15 ΜΜ

Για να πω την αλήθεια μου πιο πολύ ενθουσιάστηκα για την κοπελιά παρά για την θεωρία περί προέλευσης της σκοτεινής ενέργειας.

Αρης Αλεβίζος
Αρχισυντάκτης
17/02/2023 11:28 ΜΜ

Τα πρωτότυπα άρθρα.

1 Στο The astrophysical journal.
https://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4357/acac2e

2 Στο The astrophysical journal letters.
https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/acb704

Ρηξικέλευθη άποψη, να δούμε πως θα αντιδράσει στην συνέχεια. η υπόλοιπη αστροφυσική κοινότητα.

Ραμαντάς Άρης
18/02/2023 12:34 ΠΜ
Απάντηση σε  Αρης Αλεβίζος

Άρη φυσικά και δεν μπορώ εγώ να κρίνω την εργασία. Έχω όμως δύο απορίες αναπάντητες. Πρώτον δεν αναφέρεται η φύση της σκοτεινής ενέργειας που είναι και το μεγάλο ζητούμενο και δεύτερον πως είναι δυνατόν οι ελάχιστες αναλογικά με την έκταση του σύμπαντος μαύρες τρύπες να το τροφοδοτούν με το 70% της συνολικής του υλοενεργειας.

Αρης Αλεβίζος
Αρχισυντάκτης
18/02/2023 9:51 ΜΜ

Καλησπέρα Άρη και περαστικά.
Σωστά λες ότι δεν αναφέρεται η φύση της σκοτεινής ενέργειας στα συγκεκριμένα paper,  αλλά αν κάποιος βρει που και πως δημιουργείται δεν είναι ασήμαντο.

Για την σκοτεινή ύλη που είναι πιο «εύκολη» σε σχέση με την ενέργεια υπήρχαν προτάσεις από παλιά ότι δημιουργείται σε μαύρες τρύπες.

Τα ισχυρά  μαζικά  αντικείμενα της άλω ΜΑCHO (όπως οι καφέ νάνοι και οι μαύρες τρύπες)  υπήρξαν από παλιά ένας υποψήφιος για την εξήγηση της σκοτεινής ύλης. Αλλά σταδιακά “έπεσαν σε δυσμένεια” μετά από μερικές κρίσιμες παρατηρήσεις: τα δεδομένα από το πρόγραμμα EROS στα τέλη της δεκαετίας του 1990 έδειξαν, κατά την πλειοψηφούσα άποψη, ότι τα MACHOs δεν ήταν αρκετά πολυάριθμα για να εξηγήσουν όλη τη μάζα που χρειαζόταν. Κάποιοι ερευνητές όμως επιμένουν ότι οι μαύρες τρύπες που κρύβονται στην άλω γαλαξιών θα μπορούσαν ακόμα να αποτελούν τουλάχιστον μέρος της σκοτεινής ύλης του σύμπαντος Η άποψη  έχει αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα μετά τις πρόσφατες παρατηρήσεις των βαρυτικών κυμάτων.

Υπάρχουν άλλες προτάσεις ότι η σκοτεινή ύλη θα μπορούσε στην πραγματικότητα να είναι μια σειρά από αρχέγονες μαύρες τρύπες , ή να αντιπροσωπεύει τοπολογικές ατέλειες στο κβαντικό πεδίο. Υπάρχουν επίσης αυτές οι νέες ιδέες για τη βαρύτητα που θα μπορούσαν να εξουδετερώσουν ό,τι νομίζαμε ότι ξέραμε για τη σκοτεινή ύλη.

Υπάρχουν  μοντέλα σχηματισμού γαλαξιών που υποδηλώνουν ότι η σκοτεινή και η συνηθισμένη ύλη αναμείχθηκαν στο πρώιμο σύμπαν, οπότε η σκοτεινή ύλη θα πρέπει να έλκει τη συνηθισμένη ύλη.
 

Οι προτάσεις για την σκοτεινή ενέργεια είναι πολύ πιο δύσκολες. 
Μετά την πειραματική διαπίστωση ότι η διαστολή του σύμπαντος είναι επιταχυνόμενη, η σκοτεινή ενέργεια ήρθε στο προσκήνιο.
Για την σκοτεινή ενέργεια, δηλαδή την ενέργεια του κενού χώρου υπάρχουν δυο βασικές απόψεις.
Είτε οφείλεται στις κβαντικές διακυμάνσεις των θεμελιωδών πεδίων, στην περίφημη κοσμολογική σταθερά Λ του Αϊνστάιν ή στην ενέργεια κενού κάποιου βαθμωτού πεδίου που διαπερνά το σύμπαν;
 
Για την προκείμενη εργασία, όπως ήδη είπα, να δούμε πως θα αντιδράσει στην συνέχεια η υπόλοιπη αστροφυσική κοινότητα.
Πάντως την θέση ότι η σκοτεινή ενέργεια δημιουργείται στις μαύρες τρύπες την δημοσίευσαν στο The astrophysical journal letters.και όχι στο The astrophysical journal 
Αυτό σημαίνει κατά πάγια γνωστή τακτική ότι οι κριτές του περιοδικού δεν αμφιβάλουν για την μέθοδο και τις μετρήσεις αλλά δεν αποδέχονται πλήρως το συμπέρασμα.