J. Mehra – ”Το ‘πρώτο’ άρθρο του Einstein”

Το 1894 ή 1895, ο νεαρός Albert Einstein έγραψε ένα δοκίμιο με τίτλο “Σχετικά με την Έρευνα για την Κατάσταση του Αιθέρα σε Μαγνητικά πεδία” (“Über die Untersuchung des Ätherzustandes im magnetischen Felde”). Έστειλε το δοκίμιο, πιθανότατα την “πρώτη” του επιστημονική εργασία, μαζί με μία επιστολή στον θείο του Cäsar Koch. Κατά τη διάρκεια του θερινού εξαμήνου του 1970, o J. Mehra έδωσε μία σειρά διαλέξεων στο Διεθνές Ινστιτούτο Solvay για την ιστορική ανάπτυξη της κβαντικής θεωρίας και της θεωρίας της σχετικότητας. Ένας εκ των ακροατών ήταν ο Jean Ferrard, εγγονός της Suzanne Koch-Gottschalk, κόρης του Cäsar Koch και συνεπώς εξαδέλφης του Einstein. Ο Ferrard κανόνισε τη συνάντησή του Mehra με την κυρία Koch-Gottschalk, κατά τη διάρκεια της οποίας του είπε ότι είχε στη διάθεσή της ένα κουτί με έγγραφα, μεταξύ των οποίων ίσως υπήρχαν κάποια του Einstein. Ο Mehra βρήκε στο κουτί το δοκίμιο του Einstein και τη συνοδευτική επιστολή προς τον θείο του. Έτσι προέκυψε το άρθρο “Albert Einstein’s ‘First’ Paper”, στο οποίο εκτός από την επιστολή και το δοκίμιο του Einstein, περιέχονται κάποια από τα καταγεγραμμένα αυτοβιογραφικά στοιχεία. Όλα προέρχονται από τις αναμνήσεις του Einstein σχετικά με τις ασαφείς απαρχές του ‘προβλήματος της σχετικότητας’ από την εποχή που βρισκόταν ως μαθητής στο Aarau της Ελβετίας. Το άρθρο περιλαμβάνεται στον πρώτο τόμο του βιβλίου του Mehra “THE GOLDEN AGE OF THEORETICAL PHYSICS” (2001).

Ο Jagdish Mehra (1931 – 2008) σπούδασε φυσική στο πανεπιστήμιο Allahabad της Ινδίας, στο Ινστιτούτο Max Planck και στο UCLA και ολοκλήρωσε τη διδακτορική διατριβή του στη θεωρητική φυσική στο πανεπιστήμιο του Neuchatel της Ελβετίας. Ασχολήθηκε με την ιστορία της επιστήμης και έγινε ιδιαίτερα γνωστός για το έξι τόμων βιβλίο του “The Historical Development of Quantum Theory” (1982), το οποίο έγραψε σε συνεργασία με τον Helmut Rechenberg και θεωρείται σημείο αναφοράς για την ιστορία της κβαντικής θεωρίας. Έγραψε επίσης μία βιογραφία του Richard Feynman με τίτλο “The Beat of a Different Drum: The Life and Science of Richard Feynman” (1994) και το βιβλίο “Einstein, Hilbert and the Theory of Gravitation” (1974) σχετικά με το ρόλο του David Hilbert στην ανάπτυξη της βαρυτικής θεωρίας του Albert Einstein.

Στο πρωτότυπο κείμενο, το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ, οι υποσημειώσεις βρίσκονται στο τέλος του άρθρου. Στη μεταφρασμένη εκδοχή προτιμήθηκε να συμπεριληφθούν στο σώμα του κειμένου προς διευκόλυνση του αναγνώστη και προστέθηκαν κάποια λίγα διευκρινιστικά σχόλια με τη σήμανση “ΣτΜ”. Η ευθύνη για τα όποια μεταφραστικά λάθη βαρύνει φυσικά τον γράφοντα.

Το άρθρο