Μια χορδή με σταθερό το ένα της άκρο

Το πρόβλημα της δημιουργίας στάσιμου κύματος, πάνω σε μια χορδή με πακτωμένο το ένα της άκρο, όταν το άλλο άκρο τίθεται σε εγκάρσια ταλάντωση, είναι ίσως ένα από τα θέματα που μας έχουν απασχολήσει περισσότερο τα χρόνια ύπαρξης του δικτύου μας. Με πάμπολλες μελέτες αλλά κυρίως συζητήσεις και αντεγκλήσεις. Δημιουργείται πάντα στάσιμο κύμα ή όχι; Είναι σωστές οι εξισώσεις του σχολικού ή χρειάζονται τροποποιήσεις; Τι δημιουργείται στη θέση της πηγής; Δεσμός ή κοιλία; Ή κάτι άλλο;

Ο Γιάννης Κυριακόπουλος έχει επιμείνει (μέχρι και που ο ίδιος μίλησε για εμμονή…), σε πάμπολλες αφορμές, ότι έχουμε πάντα δημιουργία στάσιμου κύματος και μάλιστα το πλάτος του στάσιμου δεν έχει να κάνει καθόλου με αυτό που  διδάσκουμε, δηλαδή ότι στις κοιλίες έχουμε πλάτος 2 Α, όπου Α το πλάτος της πηγής.

Έτσι για παράδειγμα μπορείτε να  διαβάσετε εδώ τις θέσεις του και να δείτε εικόνες με στάσιμα, που τον επιβεβαιώνουν.

Προβλήματα στην διδασκαλία και κατανόηση των στασίμων κυμάτων.

Το προηγούμενο καλοκαίρι, ξεκίνησα μια σειρά άρθρων με πρώτο το «Ενέργεια – ορμή κύματος» στηριζόμενος στις παραδόσεις του Κωνσταντίνου Ευταξία στο ΕΚΠΑ. Ας πιάσουμε λοιπόν το νήμα από εκεί που το αφήσαμε, κάνοντας μια προσπάθεια να ξεδιαλύνουμε κάποια σημεία στα στάσιμα κύματα, μιλώντας όσο γίνεται, λιγότερο για μαθηματικά και περισσότερο  για Φυσική. Ας δούμε λοιπόν κάποιες όψεις, καλοκαίρι έχουμε, μπορούμε να …ασχοληθούμε λίγο!

Κύμα και στάσιμο κύμα σε χορδή. Ποια η διαφορική εξίσωση;

Αναφερόμενοι στα κύματα σε χορδή, συναντάμε τη διαφορική εξίσωση:

Και συνήθως το μυαλό μας την συνδέει με το τρέχον κύμα σε χορδή, πράγμα όχι σωστό. Η παραπάνω εξίσωση αναφέρεται σε ένα στοιχειώδες τμήμα της χορδής, συνδέοντας την καμπυλότητα του τμήματος, με την εγκάρσια επιτάχυνση που αποκτά. Η σωστή γραφή της είναι:

Όπου στην περίπτωση του τρέχοντος κύματος η ποσότητα υ=  μας δίνει την (φασική) ταχύτητα διάδοσης της διαταραχής (ταχύτητα κύματος). Σε κάθε άλλη περίπτωση μένει μια ποσότητα εξαρτώμενη από την αδράνεια και την ελαστικότητα της χορδής, χωρίς να «λειτουργεί» ως ταχύτητα ενός ανύπαρκτου κύματος.

Αλλά τότε η ίδια διαφορική εξίσωση περιγράφει και το τρέχον κύμα σε χορδή (υποτίθεται απείρου μήκους) και το στάσιμο κύμα ή την ταλάντωση μιας χορδής με σταθερά ή μη άκρα.

Δεν υπάρχει δηλαδή κάποια  διαφορά (στο 2ο  νόμο του Νεύτωνα…), για την επιτάχυνση ενός τμήματος χορδής, ανάλογα με το τι ακριβώς συμβαίνει στη χορδή ή πόσο είναι το μήκος της…

Διαβάστε τη συνέχεια

ή

 Μια χορδή με σταθερό το ένα της άκρο

 Μια χορδή με σταθερό το ένα της άκρο

 

 

Loading

Subscribe
Ειδοποίηση για
21 Σχόλια
Inline Feedbacks
Όλα τα σχόλια
Δημήτρης Γκενές
Αρχισυντάκτης
11/08/2018 10:26 ΜΜ

Καλησπέρα σε όλους

Πολύ πολύ ωραία Διονύση

Ευχαριστίες λοιπόν στον Ευταξία και συγχαρητήρια στον Διονύση που το ανέδειξε με τον δικό του διδακτικό δρόμο … Σε καμιά εικοσαρια μέρες που θα γυρίσει ο Κυρ Γιάννης θα έχει κάθε λόγο να αισθανθεί υπερήφανος και δικαιωμένος.

Αλλά τι γίνεται όταν η πηγή πλησιάζει στη θέση δεσμού ; Λες μα το πλάτος γίνεται αρκετά μεγάλο ( Συγκρίσιμο ενοείς με το λ ) οπότε όλη η ανάλυση δεν ισχύει αφού θεωρήσανε εγκάρσιες μετατοπίσεις.

Πρακτικά έτσι κι αλλιώς ακόμα και με μια αλλη θεωρητική προσέγγιση θα βρεθούμε πάλι στη θέση όπου οι παραμορφώσεις θα είναι τόσο μεγάλες όπου οι ιδιότητες της χορδής θα μεταβάλλονται ( π.χ. ο λόγος Τ/μ ) οπότε μάλλον η πηγή θα κυνηγά ένα άπιαστο όνειρο ( να ανέβει στον θρόνο του δεσμού ) … Ίσως .

 

Νίκος Παναγιωτίδης

Καλησπέρα Διονύση και καλώς ήρθες Δημήτρη στην κουβέντα.

Διονύση, εγώ είμαι θεωρητικός στο χόμπυ, αλλά πειραματικός στο επάγγελμα. Επί του παρόντος δε θα καταπιαστώ με το πρόβλημα γιατί υποψιάζομαι θα χρειαστούν αρκετά προχωρημένα μαθηματικά και θα είναι κάπως δύσπεπτα. Άλλωστε αυτό τον καιρό ασχολούμαι με τη βελτίωση μιας πειραματικής συσκευής μου που μετρά την επιτάχυνση ενός μεταλλικού κυλίνδρου που κυλά σε κεκλιμένο επίπεδο. Θα περιμένω μήπως κανένας άλλος θεωρητικός βρει τη διάθεση και το χρόνο να ασχοληθεί.

Πάντως το θέμα που έθεσες Διονύση, έφερε κι άλλα προβλήματα στο προσκήνιο. Το ένα είναι αυτό που συζήτησα πριν, δηλ. έστω ότι και τα δύο άκρα κάνουν αρμονική ταλάντωση. Να προσδιοριστεί το κύμα της χορδής. Η περίπτωση που οι δυο συχνότητες είναι ίσες είναι σχετικά απλή, αλλά δυσκολεύουν κάπως τα πράγματα αν είναι διαφορετικές. Ας καταπιαστεί κάποιος με το πρόβλημα.

Έχω κι άλλα ενδιαφέροντα προβλήματα, μαθηματικά προβλήματα συγκεκριμένα, αλλά θα τα δώσω κατά τα τέλη Αυγούστου.

Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης

Ευχαριστώ Διονύση.

Θα την διαβάσω αύριο.

Γιάννης Κυριακόπουλος
Αρχισυντάκτης

Προφανώς και συμφωνώ και μου αρέσει.

Δεν προβλέπω να είναι δύσκολο το πρόβλημα με τις δύο συχνότητες και τους δύο διεγέρτες που λέει ο Νίκος.

Θα το δω.