by 
Καλημέρα σε όλους τους συναδέλφους,
Θα ήθελα να συγχαρώ θερμά όλους όσους δούλεψαν για τα διαγωνίσματα των ΨΕΒ, καθώς όποιος έχει προσπαθήσει να φτιάξει έστω και μια άσκηση μόνος του, τότε μόνο μπορεί να καταλάβει τον κόπο που απαιτείται για όλη αυτή τη δουλειά. Ωστόσο θα ήθελα να εκφράσω κάποιες απορίες – προβληματισμούς σε σχέση με κάποια θέματα που έχουν τεθεί.
Δεδομένου ότι αυτά τα θέματα αναρτώνται σε σελίδα του υπουργείου παιδείας, σημαίνει ότι είναι λογικό να περιμένουμε να απαντηθούν από τους φετινούς υποψηφίους;;
Η δική μου εκτίμηση είναι ότι ξεπερνούν τα όρια της ύλης και ότι δημιουργούν σύγχυση στους μαθητές.
Καλημέρα Δημήτρη.
Μέχρι να …απαντήσουν οι φίλοι Χημικοί, ας διατυπώσω κάποιες σκέψεις…
Στο Γ3, τι πρόβλημα υπάρχει; Ο "ισχυρός βασικός χαρακτήρας" δεν οδηγεί στο Ca;
Στο γ, στη συνέχεια, το πρόβλημα εστιάζεται πού; Στο ότι δεν ξέρουν απέξω οι μαθητές το Π.Π. Αν ναι, συμφωνώ. Αλλιώς αν δίνει το επαμφοτερίζον οξείδιο και δύο άλλα, δεξιά και αριστερά, η απάντηση δεν είναι εύκολη;
Στο Α3, δεν πρέπει να έχουν μια αντίληψη οι μαθητές για το τι σημαίνει καύση; Δεν πρέπει να ξέρουν ότι είναι εξώθερμη αντίδραση;
Σταματώ εδώ και όποιος θέλει, ας πάρει την σκυτάλη….
Καλημέρα, για το Α5 δε χρειάζεται να κάνουμε πράξεις παρά να σκεφτούμε ότι η συνολική συγκέντρωση ιόντων υδροξειδίου έιναι ανάμεσα σε 10^-7 και 2*10^-7 διότι συνυπολογίζουμε και τον ιοντισμό του νερού ο οποίος ομως έχει μετατοπιστεί αριστερά.
Καλημέρα,
Το αρχικό πρόβλημα που υπάρχει με τα οξείδια είναι ότι στην Α' Λυκείου δεν διδάσκονται σύμφωνα με το υπουργείο. Είναι στη διάθεση των καθηγητών να τα κάνουν. Πόσο μάλλον για το τι είναι επαμφοτερίζον. Έπειτα οι πίνακες αφ' ενός είναι εκτός, αφ'ετέρου ο πίνακας αναφέρεται στα στοιχεία της 2ης και 3ης περιόδου. Οπότε γιατί ένας μαθητής να ξέρει ότι το CaO έχει ισχυρότερο βασικό χαρακτήρα σε σχέση με το ΖnO; Άλλωστε όπως λέει και ο Αντώνης ο Π.Π. έχει πέντε κανόνες και πεντακόσιες εξαιρέσεις.
Για τις καύσεις: Κάθε αντίδραση με το οξυγόνο δεν είναι καύση. Μπορεί όντως να έχουν μάθει την καύση του υδρογόνου στη Β' Λυκείου, ωστόσο ακόμα και στους εξαιρετικά καλούς μαθητές δεν πάει το μυαλό τους, ειδικά εφόσον το κομμάτι ΔΗc είναι εκτός ύλης.
Όσο για τον αυτοιντισμό του νερού, θα γινόταν δεκτή στις πανελλαδικές αυτή η εξήγηση; Πόσο μεγάλη διαφορά έχει για έναν μαθητή το 1,62×10-7 σε σχέση με το 2×10-7; Χώρια που στο βοήθημα το οποίο διαβάζει όλοι η Ελλάδα, το κάνει με πράξεις.
Εν κατα κλείδι όλοι γνωρίζουμε πως ο τρόπος ώστε να μην γράψει κάποιος πολύ καλά διαβασμένος στη χημεία, είναι να του βάλεις τέτοιες ερωτήσεις που είναι στα όρια των γνώσεών τους. Αυτό έγινε και πέρυσι με το ισότοπο. Θεωρώ πως είναι εγκληματικό να γίνει και φέτος. Όχι λόγω καραντίνας, αλλά λόγω πρωτοφανών ασαφειών όπως με τις διαμοριακές δυνάμεις και με την τάση ατμών.
Καλημέρα και πάλι Δημήτρη.
Για τα οξείδια και αν διδάσκονται και πώς, δεν έχω γνώση. Αν δεν διδάσκονται και οι μαθητές δεν γνωρίζουν τι είναι τα όξινα, βασικά ή επαμφοτερίζοντα οξείδια, τότε το ερώτημα είναι εκτός ύλης!
"γιατί ένας μαθητής να ξέρει ότι το CaO έχει ισχυρότερο βασικό χαρακτήρα σε σχέση με το ΖnO;"
Νομίζω, ότι είναι βασική γνώση ένας μαθητής να γνωρίζει ότι τα στοιχεία των πρώτων ομάδων είναι πολύ ηλεκτροθετικά μέταλλα που σχηματίζουν ιοντικά υδροξείδια, ενώ αντίθετα από την άλλη πλευρά, τα αμέταλλα σχηματίζουν οξέα! Αυτό δεν πρέπει να το γνωρίζουν ή μήπως δεν πρέπει να γνωρίζουν την βαθμιαία εξασθένηση του μεταλλικού χαρακτήρα καθώς κινούμαστε προς τα δεξιά; Αλλά αν αυτό το γνωρίζουν, δεν μπορούν να συγκρίνουν το CaO με το ΖnO; Και προφανώς όταν συζητάμε για ερώτημα που αναφέρεται στο Π.Π. δεν συζητάμε για τις εξαιρέσεις και τις ιδιαιτερότητες. Αυτές δε αφορούν την "ταξινόμηση" και τις γενικές αρχές, για τις οποίες μας πληροφορεί ο Π.Π.
Το ότι οι μαθητές μαθαίνουν τυπικά και βλέπουν χημικές εξισώσεις χωρίς να καταλαβαίνουν σε τι αναφέρονται, θα συμφωνήσω.
Αλλά δεν θα συμφωνήσω ότι αυτό γίνεται δικαιολογημένα και ότι ο μαθητής δεν πρέπει να καταλαβαίνει ότι γράφοντας την χημική εξίσωση Η2+ 1/2 Ο2 → Η2Ο, ανεξάρτητα τις όποιες άλλες συνθήκες, υπάρχει μια ενεργειακή μεταβολή, η οποία συνδέεται με τις ενέργειες των χημικών δεσμών. Άρα ο ενεργειακός ισολογισμός θα είναι ίδιος, όσον αφορά τον χαρακτηρισμό της αντίδρασης ως εξώθερμη ή ενδόθερμη.
Τέλος για το ερώτημα που έβαλε ο Νίκος, συμφωνώ μαζί του ότι ο μαθητής δεν χρειάζεται προφανώς να κάνει πράξεις για να βρει την ακριβή συγκέντρωση των ιόντων υδροξειδίου. Απλά να επιλέξει μεταξύ κάποιων τιμών.
Το καθαρό νερό δίνει συγκέντρωση 10^-7Μ, άρα προσθήκη μικρής ποσότητας ΝαΟΗ θα αυξήσει αυτή την συγκέντρωση. Αλλά αν προστεθούν 10^-7 Μ ιόντων υδροξειδίου, θα μετατοπισθεί η ισορροπία του νερού, οπότε η τελική συγκέντρωση δεν μπορεί να είναι ίση με 2.10^-7, αλλά κάπου ενδιάμεσα μεταξύ του 10^-7Μ και του 2.10^-7Μ…
Καλό μεσημέρι σε όλους
Πολλές φορές όταν κάποιος “γεννά” ένα θέμα, κυρίως ερώτηση ή άσκηση, του ξεφεύγει κάτι, έλλειψη, περιττό, λάθος και παρόλο που το ξαναδιαβάζει δεν το βλέπει.
Γι αυτό και χρειάζεται ο σκωπτικά λεγόμενος “δευτερομάτης” (ή και “τριτομάτης”), άλλος συνάδελφος, “κρύος”, που δεν ξέρει τί είχε στο μυαλό του ο συγγραφέας, αυτός, εφόσον είναι και “γάτος”, θα δει την αβλεψία και θα την διορθώσει.
Χρόνια “φωνάζω” να υπάρχει ένας τέτοιος “δευτερομάτης” έξω από Γραφείο των θεματοδοτών στις Πανελλήνιες, αλλά φωνή βοώντος…
(πριν κάποια χρόνια ένας πολύ καλός συνάδελφος και πολυγραφότατος, σήμερα είναι ένας εκ των υπευθύνων στο ΨΕΒ, μου είχε χαρίσει τα βιβλία του της Γ Λυκείου, “ρίξε μια ματιά και αν δεις κάτι…”, και έρριξα και είδα πάρα πολλά “κάτι”, μικρά, αλλά και σημανττικά, 4 ώρες στο τηλέφωνο ένα βράδυ του μιλούσα, τα αποδέχτηκε όλα, αν μας διαβάζει θα το θυμάται)
Βαγγέλη υπάρχει λύτης στις Εξετάσεις.
Κ. Παπαδόπουλε και κ. Μάργαρη έχετε δίκιο για το Α.5.
Επαναλαμβάνω ότι είναι αξιέπαινοι οι συνάδελφοι που ετοίμασαν τα θέματα και το πρόβλημα δεν είναι στα θέματα αυτά καθαυτά. Το πρόβλημα είναι με το υπουργείο που θα πρέπει να δει πιο σοβαρά το τι θεωρεί αυτονόητο ότι ο μαθητής πρέπει να γνωρίζει. Καθώς επίσης και το πως αυτές οι γνώσεις συνδέονται με την τριετή ενασχόληση των παιδιών με τη χημεία. Τα τελευταία χρόνια θεωρώ ότι οι υπεύθυνοι κινούνται από το ένα άκρο στο άλλο.
α, ωραία, Γιάννη, μπορεί, όμως, να εισηγηθεί και διορθώσεις;
Μπορεί.
ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ
Καταρχάς θέλω να πω ότι και εγώ συμμερίζομαι τον προβληματισμό του Δημήτρη για πολλά θέματα που έχω δει και διαβάσει τον τελευταίο μήνα, αλλά και για να γράψω εγώ θέματα.
Καταρχάς το μοναδικό κριτήριο επιλογής πρέπει σύμφωνα με τον νόμο να είναι το ΑΠΣΧ. Οι οποιεσδήποτε οδηγίες για περικοπές της ύλης σε προηγούμενες τάξεις δεν επηρεάζουν την εξεταστέα ύλη της Γ Λυκείου η οποία προσδιορίζεται με ΦΕΚ και γι΄αυτό είμαι ΚΑΘΕΤΑ ΑΝΤΙΘΕΤΗ με τις περικοπές που ανακοινώνονται.
Ως εκ τούτου, κατά την γνώμη μου, το Γ3β προκύπτει απο την διαφορά ηλεκτραρνητικότητας και είναι εντός ύλης , ενώ το γ είναι σαφέστατα εκτός γιατί το ΑΠΣΧ αναφέρεται συγκεκριμένα και σαφώς στα οξείδια της 3ης και όχι της 2ης περιόδου και οι σχετικές αναγωγές είναι περιπτωσιολογία.
Για το Α5, δεν απαιτούνται πράξεις, αρκεί να ξέρεις ότι πρέπει να πάρεις υπόψη σου τον ιοντισμό του νερού για να επιλέξεις.
Για το Α3 θεωρώ δεδομένο ότι μαθητής της Γ Λυκείου που δεν γνωρίζει ότι οι καύσεις είναι εξώθερμες δεν θα έπρεπε να βρίσκεται στην Γ Λυκείου (όχι στην θετική).
Το θέμα Γ απλά ζητά τον ιοντισμό του ΗΑ και την ολική συγκέντρωση σωματιδίων, δεν κατανοώ το πρόβλημα.
Το θέμα της τάσης ατμών επίσης ζητά την κατανόηση της ισορροπίας και στηρίζεται σε εφαρμογή του σχολικού. Κανονικά το πρόβλημα είναι η τάση ατμών που ζητείται χωρίς να έχουν διδαχθεί μεταβολές φυσικών καταστάσεων!!!
Καλησπερα σας! Σχετικα με την αναφορα σας στις αντιδρασεις με τα οξειδια ,ουσιαστικα υποννοουνται στη Β Λυκειου στην καυση, οταν διαβιβαζονται τα καυσαερια σε δ/μα βασης, οποτε και αντιδρα το CO2, αλλα και στη Γ όπου ααφερεται ότι το CO2 ειναι το αεριο που θολώνει το ασβεστονερο.
Εχω μια απορια βεβαια και γω σχετικα με ενα τυπου Β στις διαμοριακες απο το STUDY4EXAMS…πως ενας μαθητης μπορει να προβλεψει το γεγονος οτι ο αιθερας αν και πολικος δεν διαλυεται στο πολικο νερο….
http://www.study4exams.gr/chemistry/course/view.php?id=70
Καλησπέρα ,
• σχετικά με το Α5 εμένα μου κάνει πιο πολύ εντύπωση ότι το συγκεκριμένο θέμα ένα ερώτημα πολλαπλής επιλογής. Στα ΨΕΒ έχουν βγει πέντε ( 5 ) επαναληπτικά διαγωνίσματα άρα υπάρχουν 25 ερωτήματα πολλαπλής επιλογής. Εάν λοιπόν αυτό είναι το “1 στα 25” οφείλω να παραδεχθώ ότι όλο το χρόνο είχα πολύ διαφορετική διδακτική κατεύθυνση.
• Στο ερώτημα με ΔΗ του σχηματισμού του νερού εγώ θα επισήμανα το γεγονός ότι :
– θεωρείται δεδομένο ότι για μια δεδομένη ουσία ισχύει : Η (g) > H (l) > H (s) ; ( Γιατί η άσκηση λύνεται με ενεργειακό διάγραμμα )
– Προσέξατε ότι δεν συγκρίνει απόλυτες τιμές ΔΗ ;
• Η περιγραφή της Ωσμωτικής πίεσης σε δ/τα ασθενών ηλεκτρολυτών βρίσκεται πολύ μακριά από τους διδακτικούς μου στόχους.
• Τα ερωτήματα για την τάση ατμών προστέθηκαν πριν από μια ( 1 ) εβδομάδα.
• Δεν καταλαβαίνω τη λογική της εύρεσης του βαθμού ιοντισμού του νερού σε οποιοδήποτε δ/μα όπου τα ιόντα που προέρχονται από τον αυτοιοντισμό του είναι “θύματα” των προσεγγίσεων.
( όπως στο Δ2 του 5ου διαγωνίσματος )
ΥΓ . Οι ενστάσεις μου στην επιλογή πέντε ( 5 ) θεμάτων δεν μειώνει καθόλου το ότι θεωρώ εξαιρετική την προσπάθεια των συναδέλφων μου. Καλοδουλεμένα θέματα , με προσεκτική διατύπωση χωρίς λεκτικές ακροβασίες και διάθεση για εξυπνάδες.
Οι εξαιρετικά αναλυτικές λύσεις ( γιατί κυκλοφορούν και πολλά “ορφανά από λύσεις” διαγωνίσματα από διάφορους ) δείχνουν πως πρέπει να δίνονται οι απαντήσεις σε μια εξέταση πανελληνίων ( προσεγγίσεις – απόδοση ελλειμματικού αντιδρώντος – διαμοριακές δυνάμεις και πολλά άλλα )
Ελπίζω η προσπάθειά τους να συνεχιστεί και αν μη τι άλλο να δούμε και μια διαβαθμισμένη τράπεζα θεμάτων από την συγκεκριμένη ομάδα.
Καλησπέρα και από εμένα,
ως φετινός υποψήφιος θα ήθελα να σχολιάσω τον προβληματισμό για την αντίδραση H2+1/2O2->H2O.
Η αλήθεια είναι ότι η γνώση του ότι η καύση είναι μια εξώθερμη αντίδραση δεν πρέπει να θεωρείται κάτι το φοβερό για μαθητές της Γ Λυκείου.Ο κίνδυνος της κατάστασης, ωστόσο, είναι να πέσει με την ίδια <<ελαφρότητα>> σε πιθανό πολλαπλής στις Πανελλαδικές μια αντίδραση όπως αυτή μεταξύ του ατμοσφαιρικού αζώτου με το ατμοσφαιρικό οξυγόνο προς σχηματισμό νιτρικών ιόντων που αν και δείχνει να είναι καύση είναι ενδόθερμη. Μάλιστα εμείς οι υποψήφιοι των σπουδών υγείας γνωρίζουμε ότι γίνεται με την ενέργεια που δίνεται από ηλεκτρικές εκκενώσεις στην ατμόσφαιρα στα πλαίσια της ατμοσφαιρικής αζωτοδέσμευσης.
Τι θα την παίρναμε : α)κλασική καύση (εξώθερμη) ή β)ενδόθερμη???
Νομίζω ότι η εξουδετέρωση θα ήταν μια πιο ασφαλής επιλογή.
Το θέμα Α5 προέρχεται από το σχολικό βιβλίο σελίδα 149 παράδειγμα 5.4
η δε εφαρμογή είναι πανομοιότυπη