Ένας λευκός νάνος, μα τι νάνος!

Αμερικανοί και άλλοι αστρονόμοι ανακάλυψαν τον μικρότερο και με μεγαλύτερη μάζα λευκό νάνο που έχει ποτέ βρεθεί στο σύμπαν έως τώρα. Έχει μάζα κατά 35% μεγαλύτερη του Ήλιου, παρόλο που ξεπερνά ελάχιστα σε μέγεθος τη Σελήνη, έχοντας διάμετρο μόνο 4.300 χιλιομέτρων (έναντι 3.475 χλμ. του φεγγαριού).

Πρόκειται για ένα βαρύ άστρο, σε απόσταση 130 ετών φωτός από τη Γη, το οποίο έχει προέλθει από τη συγχώνευση δύο άλλων μικρότερων λευκών νάνων. Οι επιστήμονες, με επικεφαλής την αστροφυσικό Ilaria Caiazzo του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature”, επιβεβαίωσαν την ανακάλυψη τόσο με επίγεια τηλεσκόπια της Καλιφόρνια και της Χαβάης, όσο και με διαστημικά (το ευρωπαϊκό Gaia και το αμερικανικό Neil Gehrels Swift).

Ο εν λόγω λευκός νάνος ZTF J1901+1458 διαθέτει ένα πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο, σχεδόν ένα δισεκατομμύριο φορές ισχυρότερο από εκείνο του Ήλιου. Το άστρο, που έχει ηλικία μόνο 100 εκατομμυρίων ετών σε αυτή τη μορφή, περιστρέφεται με αστραπιαία ταχύτητα γύρω από τον άξονα του, διαγράφοντας μια πλήρη περιστροφή κάθε επτά λεπτά (έναντι 27 ημερών του Ήλιου).

Οι λευκοί νάνοι είναι τα απομεινάρια της βαρυτικής κατάρρευσης άστρων που κάποτε είχαν έως οκτώ ηλιακές μάζες. Ο δικός μας Ήλιος, αφού διογκωθεί σε ερυθρό γίγαντα σε περίπου πέντε δισεκατομμύρια χρόνια, τελικά θα αποβάλει τα εξωτερικά στρώματα του και θα συρρικνωθεί σε ένα πυκνό λευκό νάνο. Σχεδόν το 97% των άστρων καταλήγουν λευκοί νάνοι. Μόνο οι μαύρες τρύπες και τα άστρα νετρονίων έχουν μεγαλύτερη πυκνότητα από τους λευκούς νάνους.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Loading

Subscribe
Ειδοποίηση για
6 Σχόλια
Inline Feedbacks
Όλα τα σχόλια
Στάθης Λεβέτας
Αρχισυντάκτης
01/07/2021 6:58 ΜΜ

Καλησπέρα Διονύση.
Θα ήθελα πολύ να μάθω πως κατάλαβαν ότι ο συγκεκριμένος προήλθε από την συγχώνευση δύο μικροτέρων λευκών νάνων.

Χριστόφορος Κατσιλέρος
Αρχισυντάκτης

Καλησπέρα παιδιά.
Έχω την ίδια απορία με τον Στάθη. Και μια σκέψη: Αν ο εν λόγω νάνος προέκυψε από την συγχώνευση δυο μικρότερων, ο ένας τουλάχιστον εξ αυτών θα πρέπει κάποτε να ήταν ακόμη μεγαλύτερης πυκνότητας από αυτό που βλέπουν οι αστρονόμοι τώρα. Θεωρώ στατιστικά απίθανο να συνενώθηκαν δυο άσπροι νάνοι της αυτής πυκνότητας. Εξάλλου, απ΄ότι θυμάμαι και σε πλανητικό και σε αστρικό επίπεδο, συνενώσεις γίνονται όταν μια μεγαλύτερη μάζα τραβήξει μια μικρότερη και την ενσωματώσει (κάτι σαν τις εταιρείες…) Αν είναι έτσι, το “κάτω όριο” για τον “μικρότερο” άσπρο νάνο δεν είναι ο τωρινός. Και ίσως να υπάρχουν ακόμα μικρότεροι από αυτόν, είτε στον δικό μας γαλαξία είτε σε άλλους.

Χριστόφορος Κατσιλέρος
Αρχισυντάκτης
Απάντηση σε  Διονύσης Μάργαρης

Καλησπέρα Διονύση. Το σύμπαν μας επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις. Τη μια τανιέται επιταχυνόμενο εκεί που περιμένεις να συρρικνωθεί. Εκεί όπου νομίζεις πως βρήκες το μέγιστο , βρίσκεις ακόμα μεγαλύτερο. Κι εκεί που πανηγυρίζεις πως βρήκες το ελάχιστο, βρίσκεις ακόμα μικρότερο. Το σημαντικό είναι πως η τεχνολογία καλπάζει, τα μυαλά των αστρονόμων θεριεύουν και είμαστε όλοι ανοικτοί σε νέες ανακαλύψεις.