by 
Ποιος αλήθεια ξέρει τον φυσικό Sidney Coleman;
Ο Στέφανος Τραχανάς, στην πρόσφατη τιμητική εκδήλωση που οργάνωσαν γι’ αυτόν οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης στο Αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου της Αθήνας, μιλώντας για τους πέντε δασκάλους που «άναψαν την φλόγα μέσα του» ανάφερε στην 5η ιστορία του τον Sidney Coleman ως τον δάσκαλο που τον έφερε κοντά στην κατανόηση της κβαντικής φυσικής.
Ας τον γνωρίσουμε λοιπόν!
Περισσότερα ΕΔΩ.
Θα ολοκληρώσω το αφιέρωμα στον Σίδνεϊ Κόλμαν, δημοσιεύοντας τις επόμενες μέρες την συνέντευξή του στην Katherine Sopka, για το Oral Histories του AIP στις 18 Ιανουαρίου 1977.
Γεια σου Μερκούρη. Σε ευχαριστούμε που μας έφερες κοντά στον έναν από τους πέντε δασκάλους που άναψαν τη φλόγα στο Στέφανο Τραχανά.
Κάποια αποσπάσματα από το πόνημά σου:
Ο Sheldon Glashow (Σέλντον Γκλάσοου) (Νόμπελ Φυσικής 1979), στενός του φίλος και συνεργάτης, είχε πει για εκείνον: «Ο Σίδνει ήταν ο πιο οξυδερκής κριτικός και ο πιο φωτεινός νους της θεωρητικής φυσικής· ήταν η γλώσσα του Pauli (Πάουλι) στο πρόσωπο του Einstein (Αϊνστάιν).»
Για το πάθος του για την επιστημονική φαντασία: “Δεν ασχολούμαι με την επιστημονική φαντασία για τα χρήματα. Είμαι σε αυτό για τη χαρά. Τυπικά, είμαι εκδότης (στην πραγματικότητα, το 14% ενός εκδότη). … Είναι ένα ευχάριστο θέμα συζήτησης στα πάρτι. Είναι ένας τρόπος για να συναντώ μερικούς ενδιαφέροντες ανθρώπους. Είναι καλύτερο χόμπι από τη συλλογή γραμματοσήμων κάθε μέρα. Από οικονομική άποψη, παίζει μικρότερο ρόλο στη ζωή μου από το να επιστρέφω μπουκάλια κόκα κόλα για να παίρνω χρήματα.”
Το 1969, σε ηλικία 32 ετών, έγινε καθηγητής Φυσικής, πάντα στο Χάρβαρντ.
Για 30 χρόνια, ο Κόλμαν δίδασκε τη Φυσική 253, «Κβαντική Θεωρία Πεδίου», πάντοτε σ’ ένα ασφυκτικά γεμάτο αμφιθέατρο. Υπήρξε θρυλικός δάσκαλος. Οι διαλέξεις του είχαν σαφήνεια, διορατικότητα, λιτότητα κι ενέπνευσαν μια ολόκληρη γενιά νέων φυσικών. Είχε τις εκκεντρικότητες του ωστόσο και βέβαια, όλοι είχαν μια αγαπημένη «ιστορία για τον Σίδνεϊ». Οι σημειώσεις του αποτέλεσαν τη βάση για μαθήματα και βιβλία παγκοσμίως.
Ο τρόπος του ήταν απολύτως μοναδικός ̇ δεν δίδασκε για να εντυπωσιάσει, αλλά για να ξεκαθαρίσει τη σκέψη. Χρησιμοποιούσε το χιούμορ του με ακρίβεια χειρουργού – ποτέ για να αποπροσανατολίσει, πάντα για να επισημάνει μια λογική λεπτομέρεια.
Το μάθημά του δεν ήταν μόνο για φυσικούς. Ήταν, όπως είπε κάποτε ο Στίβεν Γουάινμπεργκ «ένα μάθημα για το πώς να σκέφτεσαι».
Στις 20 Ιανουαρίου 2008, ο Σέλντον Γκλάσοου δήλωσε στην εφημερίδα Boston Globe: «(Ο Κόλμαν) Δεν είναι ένας Στίβεν Χόκινγκ. Δεν έχει σχεδόν καμία αναγνωρισιμότητα προς τα έξω. Αλλά μέσα στην κοινότητα των θεωρητικών φυσικών, είναι ένα είδος μεγάλου θεού. Είναι ο φυσικός του φυσικού».
Ο Howard Georgi για τον Coleman: «Έμαθα θεωρία ομάδων από τον Κόλμαν, όταν ήμουν προπτυχιακός στο Χάρβαρντ, στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Ήταν εκείνος που με πήρε τηλέφωνο το 1971, μετά τα τέσσερα χρόνια των μεταπτυχιακών μου σπουδών, για να μου προσφέρει θέση μεταδιδακτορικού ερευνητή στο Χάρβαρντ, ένα τηλεφώνημα που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Ήταν πολυμαθής, εξαιρετικός εκλαϊκευτής και χαρισματικός παιδαγωγός. Συνήθως δεν ήταν εκείνος που πρώτος πρότεινε μια νέα θεωρητική ιδέα, αλλά ήταν από τους πρώτους που την κατανοούσαν πλήρως, συχνά πιο καθαρά και βαθιά από τους ίδιους τους δημιουργούς της.»
Σε ευχαριστούμε αναμένοντας και τη συνέντευξη!
Η βιογράφηση που μας πρόσφερες ήταν μια προσωπική επιθυμία & παράλληλα μια σιωπηλή παραγγελία.
Για τους ίδιους ακριβώς λόγους που σε οδήγησαν να την συντάξεις.
Ευχαριστώ πολύ!
Καλησπέρα Μερκούρη.
Σε ευχαριστώ για την έρευνα που έκανες για το Σίδνεϊ Κόλμαν και την οποία μοιράστηκες μαζί μας.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα ζωή, ενός μεγάλου επιστήμονα, που προσωπικά δεν γνώριζα, αφού για πρώτη φορά άκουσα το όνομά του από τον Στέφανο Τραχανά…
Αποστόλη σ’ ευχαριστώ, η συνέντευξη είναι στη στοιχειοθεσία, οδεύοντας προς το πιεστήριο. Γιώργο, είναι ανθρώπινο, μπορεί να μη βλεπόμαστε αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν επικοινωνούμε! Διονύση, εγώ (και όχι μόνον) οφείλω πολλά ευχαριστώ σε σένα γι’ αυτή τη γωνίτσα συνάντησης που έφτιαξες. Να είστε όλοι καλά.
Ευχαριστούμε Μερκούρη, ωραία ως συνήθως και αυτή σου η παρουσίαση.
Κράτησα την φράση
«Συνήθως δεν ήταν εκείνος που πρώτος πρότεινε μια νέα θεωρητική ιδέα, αλλά ήταν από τους πρώτους που την κατανοούσαν πλήρως, συχνά πιο καθαρά και βαθιά από τους ίδιους τους δημιουργούς της.»
Πολύ σημαντικός ο ρόλος τέτοιων ανθρώπων στην ιστορία της φυσικής.
Κάποιοι από τους πιο γνωστούς και με αυτή την ικανότητα ήσαν από όσο ξέρω.
Wolfgang Pauli.
Γνωστός και για την ικανότητά του, συχνά να κατανοεί τις ιδέες των άλλων πιο βαθιά από ότι οι ίδιοι, επηρεάζοντας την κατεύθυνση της φυσικής μέσω κριτικής. Συχνά όχι με πολύ ευγενή τρόπο.
Lev Landau.
Γνωστός και για ένα αξιοσημείωτο ταλέντο να αφομοιώνει τις νέες εξελίξεις και να τις εντάσσει σε ένα σαφές, οργανωμένο θεωρητικό πλαίσιο.
Paul Dirac
Ενώ και ο ίδιος ήταν ο δημιουργός πολλών ιδεών, διακρίθηκε επίσης στην κατανόηση θεωρητικών εννοιών (όπως ο κανονικός φορμαλισμός, η κβαντική ηλεκτροδυναμική διάφορες ιδέες στη κβαντομηχανική) με απαράμιλλο βάθος και σαφήνεια.
Enrico Fermi
Συχνά δεν είναι ο πρώτος που προτείνει μια ιδέα, αλλά είναι από τους πρώτους που κατανοούν πραγματικά πώς να την χρησιμοποιήσουν.
Freeman Dyson. Γνωστός για τη σύνθεση και συστηματοποίηση της κβαντικής ηλεκτροδυναμικής (QED) μετά το βασικό έργο των Schwinger, Feynman και Tomonaga.
Περιμένουμε τη συνέντευξη!
Μερκούρη ανταποκρίθηκες στο θέμα Coleman, όπως θα ανταποκρινόταν και αυτός σε παρόμοιο θέμα. Μπράβο!
(Ο Mercurius ήταν ο Ρωμαίος θεός της επικοινωνίας, όπως ο αντίστοιχος Ελληνικός θεός ήταν ο Ερμής.)